حملات و آتش سوزی های اخیر در کریمه و روسیه شرایط را برای ضدحمله مورد انتظار اوکراین فراهم می کنند. این ضدحمله که برای بازپس گیری ۱۵ درصد خاک اشغال شده اوکراین از زمان حمله روسیه در سال گذشته طراحی شده است، ظاهراً شامل طرحی برای بازپس گرفتن شبه جزیره کریمه نیز خواهد بود، منطقه ای که در سال ۲۰۱۴ روسیه آن را به خاک خود ملحق کرد. اما این عملیات تهاجمی اما و اگرهای بسیاری دارد، که کمترین آن ها نیاز به راضی نگه داشتن پشتیبانان اوکراین از نتیجه جنگ است. در ادامه می خواهیم در مورد هر آنچه صحبت کنیم که تاکنون در مورد عملیات ضد حمله اوکراین می دانیم.
آماده سازی و شرایط
در طی چند هفته گذشته، چندین آتش سوزی و انفجار مرموز هم در کریمه اشغال شده و هم خاک خود روسیه اتفاق افتاده است. در اوایل ماه جاری، حمله پهپادی اوکراین به پالایشگاه نفت ایلسکی در نزدیکی کراسنودار در جنوب روسیه اتفاق افتاد، آن هم نه یک بار بلکه دو بار که بسیار خبرساز شد. در ۲۹ آوریل نیز حملات پهپادی به یک انبار نفت در کریمه رخ داده بود. به وضوح نوعی الگو در حال شکل گیری است و این حملات با هدف شروع یک میدان نبرد به نفع اوکراین شکل گرفته تا تامین سوخت برای نیروهای خط مقدم روسیه را کند کرده و آن ها را در برابر پیشروی نیروهای زمینی اوکراین اسیب پذیر سازد.
همزمان، اوکراین در حال آماده سازی ۹ گردان جدیداً شکل گرفته تهاجمی برای عملیات تازه خود است. بر اساس اطلاعات درز کرده اخیر از گارد ملی هوایی، این یگان ها از نیروهای داوطلب تشکیل شده و تجهیزات جدید غربی در اختیار آنها قرار گرفته است، از جمله تانک های Leopard 2 اهدایی ناتو، خودروهای زرهی Bradley و Stryker اهدایی ایالات متحده و خودروهای زرهی AMX-10RC که توسط فرانسه به اوکراین داده شده است. البته تجهیزات سنگین دیگری نیز توسط غرب در اختیار اوکراین قرار گرفته که در این عملیات تهاجمی مورد استفاده قرار خواهند گرفت. گمان می رود که پل ها از مهم ترین اهداف در این عملیات باشند.اکثر کارشناسان بر این باورند که حمله اوکراین بعد از باران های بهار صورت خواهد گرفت که باعث جاری شدن سیل و گل آلود شدن جاده های خاکی در اوکراین خواهد شد.
این شرایط که در زبان روسی با نام rasputitsa شناخته می شود می تواند پیشروی خودروهای زرهی و بدنبال آن کاروان های تجهیزات و آذوقه و به ویژه سوخت را دشوار سازد که می تواند به سود مدافعان اوکراینی باشد، درست همان اتفاقی که در بهار گذشته رخ داد و اوکراینی ها از آن نهایت استفاده را بردند. این تاخیر آن قدر که به نظر می رسد، بد نیست زیرا به نیروهای اوکراینی امکان می دهد تا به آموزش برای ضد حمله ادامه دهند، در شرایطی که نیروهای روسی که در خط مقدم هستند بیش از پیش ضعیف و خسته شوند. صبر کردن تا زمانی که زمین سفت شود، شروع حمله را تا حوالی اوایل ژوئن عقب خواهد انداخت، هر چند ممکن است این حمله زودتر نیز صورت گیرد.
اهداف جغرافیایی
انتظارات زیادی از عملیات ضد حمله ای اوکراین وجود دارد، تا حدودی به خاطر خود اوکراینی ها. تحلیل گران خارجی در کل بر این باور بودند که اوکراین در اولین روزهای حمله روسیه سقوط خواهد کرد اما چنین نشد و اکنون بیش از یک سال از جنگ می گذرد. همچنین کشورها و کارشناسان خارجی، حتی متحدان کی یف نیز انتظار نداشتند که عملیات پاییز ۲۰۲۲ توسط نیروهای اوکراینی تا به این حد موفقیت آمیز باشد و همین موضوع باعث شده که نیروهای اوکراینی در شرایط خوبی برای دستاوردهای قابل توجه قرار داشته باشند. آیا اوکراین یک بار دیگر نیز می تواند شعبده بازی کند؟
مشکل این است که این عملیات تهاجمی ضدحمله ای چیزی نیست که نقطه قوت اوکراین به شمار بیاید. کی یف توانایی یک حمله واحد و مداوم که بتواند نتیجه جنگ را به طور کامل به نفع این کشور تمام کند را ندارد. علاوه بر این، کمبود تجهیزات، مهمات و پرسنل آموزش دیده در بخش های مختلف ارتش و همچنین نداشتن تجربه کلی در عملیات های بزرگ باعث می شود که یک حمله همه جانبه به خطوط نیروهای روسی، برای اوکراین قابل دسترسی نباشد. همچنین حمله ای همه جانبه برای بازپس گرفتن تمام سرزمین های اشغال شده باعث پخش شدن نیروها و ناتوانی آن ها از پشتیبانی از یکدیگر شود، حتی اگر این پشتیبانی به صورت غیرمستقیم باشد. ساده بگوییم اینکه چنین عملیاتی دقیقاً آیینه تمام نمای عملیات شکست خورده روسیه در روزهای اول حمله به اوکراین خواهد بود.
از طرف دیگر، نیروهای اوکراینی احتمالاً توانایی عملیات تهاجمی اندکی دارند که شرایط را برای عملیات موفق تر دیگری در پاییز فراهم می کند. حمله ای که از ۹ یگان تازه تاسیس از نیروهای آموزش دیده برای رسیدن به اهداف کوچک و جداگانه استفاده می کند و همزمان توسط پشتیبانی هوایی و توپخانه ای دقیق و متمرکز محافظت می شود، می تواند ضربه نظامی و روحی سختی برای نیروهای روسی باشد.
تصرف ملیتوپل
واضح ترین مسیر حمله از دیدگاه دو طرف، حمله به سمت شرق از شهر خرسون به سمت ملیتوپل و آزادی این شهر است، شهری که در فاصله ۱۲۸ مایلی موقعیت کنونی نیروهای اوکراینی در خرسون قرار دارد. تصرف ملیتوپل باعث می شدو که نیروهای روسی به دو نیم شوند و ارتش اوکراین را به دریای آزوف می رساند و البته به آن ها امکان می دهد تا از توپخانه و لانچرهای راکتی HIMARS به خطوط عمق پشت نیروهای روسی استفاده کنند. مهم تر از همه اینکه تصرف ملیتوپل باعث قطع شدن دسترسی از شمال به شبه جزیره کریمه می شود که اکنون در تصرف روسیه قرار دارد. اگر چه کریمه همچنان در دست روسیه باقی خواهد ماند اما این بدان معناست که روسیه مجبور خواهد شد کل این شبه جزیره را از طریق بزرگراه چهار بانده و خط راه آهنی که روی پل تنگه کرش ایجاد شده پشتیبانی کند.
برای نیروهای روسی در خط مقدم کریمه و ۱.۹ غیرنظامی ساکن این شبه جزیره، این دورنمایی خطرناک است، به ویزه بعد از حمله با کامیون بمب گذاری شده ای که در اکتبر ۲۰۲۲ روی این پل منفجر شده و به صورت موقت آن را تعطیل کرد. علیرغم شرایط نه چندان مناسب نیروهای روسی، حمله به ملیتوپل آسان نخواهد بود. عملیات تهاجمی اوکراین ابتدا به عبور از رود دنیپرو نیاز دارد که احتمالاً به تصرف دو پل آسیب دیده آنتونوفسکی منجر شده و پس از تعمیر آن ها برای پشتیبانی از حمله، این عملیات می تواند ادامه پیدا کند. در ادامه، یگان های تهاجمی اوکراین باید در مسیر بزرگراه M14 به سمت شرق پیشروی کنند. همانطور که رویترز در ماه آوریل نشان داده بود، روسیه حمله از بزرگراه M14 و به طور کلی به سمت ملیتوپل را پیش بینی کرده و ده ها مانع مستحکم و سنگربندی های متعدد در این منطقه نشان از آگاهی روسیه از مسیر احتمالی ضدحمله اوکراین دارد. در آخر، قدرت هوایی، موشکی و پهپادهای کامیکازه روسیه تلاش خواهند کرد تا نوک پیکان نیروهای تهاجمی اوکراین را زمینگیر کنند تا عملیات تهاجمی شتاب و سرعت خود را از دست بدهد.
نیاز به برد برای اوکراین
ضدحمله اوکراین باید به یک سری اهداف عملیاتی دست یابد اگر چه نه اینکه جنگ را به طور کامل به سود این کشور به پایان برساند. در صورت محقق شدن این اهداف، اوکراین قدرت خود را در میدان نبرد تحکیم بخشیده و پیروزی در جنگ را اجتناب ناپذیر خواهد کرد. همچنین اوکراین به یک پیروزی خوب نیاز دارد تا به حامیان بین المللی خود نشان دهد که عملیات های نظامی این کشور در مسیر درست قرار داشته و اوکراین به کمک آن ها می تواند روسیه را شکست دهد. پشتیبانی از اوکراین توسط غربی ها بسیار خوب بوده اما اگر حامیان کی یف بعد از این عملیات مسیری رو به جلو برای عقب راندن نهایی نیروهای روسی را نبینند، تردید بیشتر شده و آن ها به این باور خواهند رسید که پیروزی روسیه در این جنگ محتمل خواهد بود.
در این میان، مردم اوکراین نیز به این پیروزی نیاز دارند. اقتصاد داخلی اوکراین در شرایط بدی قرار دارد و تنها با کمک های بین المللی دوام آورده است. اگر چه دولت ولودیمیر زلنسکی قدرتمند و محبوب است اما همزمان تحت فشارهای شدید قرار دارد و بخش نظامی و غیرنظامی این کشور به شدت خسته هستند. در حالی که عملیات تهاجمی مورد انتظار اوکراین به جنگ پایان نخواهد داد اما عملیاتی که توپ جنگ را به مقدار قابل توجهی به سمت نیروهای اوکراینی هل دهد، می تواند روحیه اوکراینی ها را به شکل تاثیرگذاری بهبود بخشد.
در پایان، شکستی تازه برای روس ها، باعث می شود که ولادیمیر پوتین بیش از پیش از لحاظ سیاسی آسیب پذیر شود. پوتین در حمله اخیر با تلفات سنگین و شکست های قابل توجهی مواجه شده و ناکارآمدی قدرت نظامی این کشور بارها فاش شده است. روسیه فاقد قدرت نظامی و اقتصادی لازم برای شکست کامل اوکراینی است که حمایت کشورهای غربی را دارد و هیچ مسیر جدی و واضحی برای پیروزی روسیه در این نبرد دیده نمی شود. اگر اوکراین بتواند شکست بزرگی به نیروهای روسی با عملیات تهاجمی قریب الوقوع خود تحمیل کند، می تواند راه را برای پایین کشیدن پوتین از قدرت توسط خود روس ها فراهم کرده که خود می تواند راهی برای پایان جنگ در اوکراین باشد.
نتیجه گیری
فشار زیادی روی ضد حمله مورد انتظار اوکراین قرار دارد و اوکراینی ها در پیشروی های اخیر خود در باخموت پیش از شروع حمله اصلی توانسته اند نشانه های خوبی از محقق شدن این انتظارات را نشان دهند. بدون شک نیروهای اوکراینی خواهند توانست یک سری پیروزی های کوچک اینچنینی را در مقابل نیروهای خسته روسی کسب کنند اما اینکه آیا این پیروزی ها به پیروزی بزرگتری منجر خواهد شد که اوکراین به آن نیاز دارد هنوز مشخص نیست. در پایان، اوکراین باید هم به حامیان خود و هم به روس ها نشان دهد که توانایی بردن این جنگ را دارد.
تشریح شرایط پیچیده در شهر باخموت؛ آیا نیروهای روسی به دام افتاده اند؟
کی یف مدعی است که نیروهای روسی بعد از به کنترل درآوردن باخموت بعد از یک نبرد چرخ گوشتی ۹ ماهه، به دام افتاده اند. مسکو مدعی است که کنترل کامل شهر شرقی باخموت را در اواخر هفته گذشته بدست آورده، پیروزی که در سمبلیک ترین نبرد جنگ اوکراین و با کشته شدن هزاران سرباز روسی و شبه نظامی گروه واگنر بدست آمده است. اوکراین این ادعای روس ها را اما رد کرده اما تایید کرده که نیروهای این کشور اکنون کنترل منطقه کوچکی از شهر باخموت را در اختیار دارند. اما در شرایطی که به نظر می رسد شرایط در باخموت برای مدافعان اوکراینی دشوار و سخت است، کی یف مدعی است که حضور نیروهای این کشور در شهر نقش مهمی در استراتژی شان برای خسته کردن و فرسایش نیروهای روسی، پیش از عملیات ضد حمله مورد انتظار این کشور داشته است، در حالی که نیروهای اوکراینی در حوالی شهر باخموت در حال انجام مانورها و در مواردی پیشروی هایی اندک هستند.
اکنون که شهر به تصرف نیروهای روسی درآمده، اوکراین مدعی است که شرایط در باخموت به نفع مدافعان است زیرا نیروهای اوکراینی توانسته اند در هفته های اخیر شهر باخموت را از شمال و جنوب محاصره کرده و با فراری دادن نیروهای روسی در حاشیه شهر، برای ضد حمله به نیروهای روسی که در داخل شهر مستقر هستند آماده می شوند. اگر چه مسکو کنترل داخل شهر باخموت را در اختیار دارد اما به گفته کارشناسان، پیروزی کرملین در این شهر شرقی یک برتری استراتژیک به شمار نمی آید زیرا نمی تواند به پایگاهی برای پیشروی های بیشتری در غرب اوکراین منجر شود. همچنین، در شرایطی که نیروهای واگنر با تمام قدرت تلاش می کردند در داخل شهر پیشروی کنند، نیروهای اوکراینی به سرعت ضدحمله هایی را در زمین های شمالی و جنوبی اطراف شهر اجرا کردند که باعث شده شهر از سه طرف به محاصره نیروهای اوکراینی در بیاید.
هانا مالیار معاون وزیر دفاع اوکراین نیز تصریح می کند: «این موضوع به ما این فرصت را می دهد که در صورت تغییر وضعیت، وارد شهر شویم. و این اتفاق قطعاً رخ خواهد داد. دشمن نتوانسته باخموت را محاصره کند. آن ها بخشی از ارتفاعات اطراف شهر را از دست داده اند. پیشروی مداوم نیروهای ما در اطراف شهر، حضور دشمن را به شدت دچار مشکل خوهد کرد. نیروهای ما شهر را تقریباً محاصره کرده اند که ما به فرصت نابودی دشمن را می دهد».
در این میان، سرویس های امنیتی بریتانیا و اوکراین مدعی شده اند که روسیه در حال تقویت نیروهای خود در اطراف باخموت با چندین یگان نظامی است، در شرایطی که یووگنی پریگوژین فرمانده شبه نظامیان واگنر گفته است که در تاریخ ۲۵ می نیروهایش را برای استراحت و آموزش از باخموت خارج خواهد کرد. بدین ترتیب روسیه مجبور خواهد بود که نیروهای واگنر را با نیروهای ارتش خود جایگزین کرده یا خطر از دست دادن کنترل شهر را بپذیرد. پریگوژین ماه هاست که با فرماندهای نظامی روسی درگیری دارد و در انظار عمومی از آن ها به خاطر شکست در پیشروی و تامین نکردن تسلیحات و مهمات نیروهای واگنر انتقاد کرده است.
علیرغم انتقادهای تند پریگوژین از کرملین، ولادیمیر پوتین تسخیر شهر باخموت را به نیروهای روسی و شبه نظامیان واگنر تبریک گفت. وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که نیروهای واگنر با پشتیبانی نیروهای روسی توانسته اند شهر را تصرف کنند اما ولودیمیر زلنسکی رییس جمهور اوکراین مدعی شد که شهر باخموت به طور کامل به تصرف نیروهای روسی در نیامده است. با این وجود، منابع روسی و اوکراینی از تداوم درگیری ها در شمال باخموت و حاشیه جنوبی شهر خبر می دهند. گفته می شود که درگیری ها در منطقه اینوانیوسک در ۴ مایلی غرب باخموت، استوپوچکی در ۸ مایلی جنوب غربی و بیلا هورا در ۷.۵ مایلی جنوب غربی این شهر ادامه دارد. همزمان نیروهای روسی از حملات نیروهای اوکراینی در نزدیکی کلیشچیوکا در ۴ مایلی جنوب غرب شهر خبر می دهند.
در ۱۹ ماه می بود که نیروهای اوکراینی از بازپس گرفتن نزدیک به ۱.۵ مایل مربع در نزدیکی های شهر باخموت خبر دادند. تصاویر منتشر شده در هفته های اخیر نیز نشان می دهد که نیروهای روسی در اطراف باخموت در حال فرار و عقب نشینی هستند در حالی که پیشروی نیروهای اوکراینی با تانک و واحدهای مکانیزه دیده می شود. نبرد باخموت که بیش از ۹ ماه ادامه داشته به نبردهای خندقی جنگ جهانی اول تشبیه شده است و در حملات موج انسانی روسیه، ده ها هزار نفر از نیروهای این کشور در باخموت کشته شده اند. تلفات هر دو طرف در این نبرد ده ها هزار نفر بوده و نیروهای واگنر که به تنهایی حدود ۵۰,۰۰۰ نفر از زندانیان را به خدمت گرفته، نزدیک به ۴۰,۰۰۰ نفر از نیروهایش را در این شهر از دست داده است (کشته یا زخمی).
علاوه بر اینکه به باور کارشناسان تسخیر این شهر نمی تواند پایگاهی برای پیشروهای بیشتر نیروهای روسی ایجاد کند، ضدحملات مداوم اوکراینی ها در شمال، غرب و جنوب غربی باخموت باعث می شود که هر گونه پیشروی نیروهای روسی فراتر از شهر باخموت در آینده نزدیک بسیار دشوار باشد. همچنین اعلام این خبر که نیروهای واگنر از شهر عقب نشینی خواهند کرد (چه این عقب نشینی صورت بگیرد و چه یک تاکتیک برای گمراه کردن نیروهای اوکراینی باشد) نشان می دهد که پریگوژین نمی خواهد هیچ عملیات تهاجمی دیگری به سمت غرب باخموت را انجام دهد.
در فاصله ۳۴ مایلی از پایتخت منطقه دونتسک که تحت کنترل روسیه و اوکراینی های روس تبار مورد حمایت این کشور است، باخومت یک مرکز صنعتی بسیار مهم بود که با معادن نمک و سنگ گچ احاطه شده و روزگاری ۸۰,۰۰۰ نفر جمعیت داشت، در حالی که جمعیت اوکراین به ۴۳ میلیون نفر می رسد. این شهر که بعد از انقلاب بولشویک ها نام آن به آرتیومووسک تغییر کرد به خاطر تولید شراب نیز شناخته می شد. اما این شهر اکنون ویرانه ای از ساختمان های فرو ریخته است.
علیرغم اینکه نیروهای اوکراینی کنترل خود بر مراکز داخل شهر باخموت را از دست داده اند اما پیشروی هایی در جاده های حیاتی و استراتژیک اطراف شهر داشته اند و تلاش دارند که از شمال و جنوب نیروهای روسی که در داخل شهر هستند را محاصره کنند. رهبران نظامی اوکراینی مدعی هستند که مقاومت چند ماهه آن ها در باخموت ارزشش را داشته زیرا توانایی روسیه در نقاط دیگر میدان نبرد را کاهش داده و باعث شده اوکراینی ها بتوانند در این نقاط پیشروی هایی داشته باشند. سرهنگ یوهن مژویکین فرمانده نیروهای ویژه مدافع باخموت روز پنج شنبه تصریح کرد: «ایده اصلی خسته کردن و سپس حمله کردن به آن ها بود».
روسیه برای جبران عقب نشینی هایش در حاشیه شمالی و جنوبی شهر باخموت نیروهای خود را در این منطقه تقویت کرده است اما این موضوع می تواند موقعیت روس ها در جبهه های دیگر را تضعیف کند. پوتین به شدت به پیروزی در باخموت نیاز داشت، جایی که تمرکز اصلی نیروهای روسی در ماه های اخیر بود، به ویژه بعد از اینکه عملیات های زمستانی نیروهایش برای تصرف دیگر شهرهای اوکراین با شکست مواجه شد. دستاوردهای تاکتیکی اوکراینی ها در خارج از شهر باخموت شاید مهم تر از آن چیزی باشند که به نظر می رسند. فیلیپ اوبراین، استاد مطالعات استراتژیک دانشگاه سنت اندروز در این باره می گوید: «تقریباً چنین است که اوکراینی ها از ضعف خطوط روس ها استفاده کرده اند. ارتش روسیه تلفات بسیار سنگینی را متحمل شده است و در اطراف باخموت چنان خسته شده اند که دیگر نمی توانند پیشروی کنند».
نیروهای اوکراینی مستقر در حوالی و داخل شهر باخموت تا یک ماه پیش بمباران مداوم و سنگین توپخانه روسیه را تحمل می کردند. سپس نیروهای اوکراینی در شرق شهر شانسی برای پیشروی یافتند بعد از اینکه پهپادهای جاسوسی نشان داد که جناح شرقی نیروهای روسی وارد فاز دفاعی شده اند. بعد از نبردهای سنگین برای هفته ها، واحدهای اوکراینی اولین پیشروی های خود را به سمت حوالی شهر باخموت از زمان مورد حمله قرار گرفتن در ۹ ماه قبل تجربه کردند. به گفته سرهی چرواتری، سخنگوی فرماندهی عملیات شرق ارتش اوکراین، به طور کلی، نزدیک به ۲۰ کیلومتر مربع از منطقه اطراف باخموت بازپس گرفته شده است و هر روز صدها متر دیگر آزاد می شود: «پیش تر ما تنها خطوط را حفظ کرده و نمی گذاشتیم روس ها بیشتر از این به سمت قلمرو ما پیشروی کنند. اتفاقی که اکنون افتاده اولین پیشروی های ما از شروع نبرد است».
تسخیر شهر باخموت نیز روسیه را به تصرف کامل منطقه باخموت نزدیک نمی کند، چیزی که پوتین آن را هدف خود از شروع حمله به اوکراین اعلام کرده است. بلکه به گفته کارشناسان، تصرف باخموت در را برای نبردهای فرسایشی و پرتلفات در مسیر اسلوویانسک یا کوستیانتینیوکا در ۱۲ مایلی شهر باز می کند. در هفته گذشته، چند روز قبل از اینکه روسیه مدعی شود تمام شهر باخموت به تصرف نیروهای این کشور درآمده اند، نیروهای اوکراینی تنها چند ساختمان را در این شهر در اختیار داشتند که دائماً زیر بمباران توپخانه روسیه قرار داشت در حالی که تعداد و تسلیحات و مهمات آن ها از مهاجمان روسی کمتر بود و روزهای کابوس واری را تجربه می کردند.
تسلط توپخانه روسیه همزمان با موج های انسانی بی وقفه از شبه نظامیان واگنر چنان درمانده کننده بود که نیروهای اوکراینی نمی توانستند موقعیت های خود را برای مدت طولانی نگه دارند. تاراس دیاک، فرمانده واجد ویژه نیروهای داوطلب می گوید: « اهمیت ماموریت ما برای ماندن در باخموت در منحرف کردن توجه قدرت نظامی قابل توجه دشمن بوده است. ما بهای سنگینی برای این موضوع می پردازیم. جناح های شمالی و شرقی که توسط اوکراین بازپس گرفته شده در نزدیکی دو بزرگراهی قرار دارند که به شهر چاسیو یار، شهری در ۶ مایلی باخموت منتهی می شود که مسیرهای تامین تجهیزات لجستیکی حیاتی هستند. چیزی که جاده زندگی لقب گرفته است».
عبور نیروهای اوکراینی از این جاده معمولاً با بمباران شدید نیروهای روسی همراه بود که روی ارتفاعات استراتژیک همان حوالی مستقر شده بودند. بدین ترتیب خودروهای زرهی و کامیون هایی که برای تقویت مدافعان اوکراینی حاضر در باخموت، از این جاده عبور می کردند هدف قرار گرفته و نابود می شدند. اکنون که این ارتفاعات به دست نیروهای اوکراینی افتاده است، نیروهای این کشور در داخل و اطراف شهر باخموت فضایی برای تنفس پیدا کرده اند. دیاک که در باخموت مستقر است، روز پنجشنبه در این باره گفت: «این موضوع به ما کمک می کند که زنجیره های لجستیکی جدیدی برای رساندن مهمات و تخلیه پسران کشته و زخمی شده طراحی کنیم. اکنون رساندن آذوقه، تعویض نیروها و تخلیه ها آسان تر شده است».
تصرف شهر باخموت بعد از ۹ ماه نبرد؛ پریگوژین به زلنسکی: «سلامم را به بایدن برسان»
رییس گروه واگنر مدعی شده است که این گروه توانسته کنترل کامل شهر باخموت در شرق اوکراین را بدست بگیرد. یووگنی پریگوژین در ویدیویی روز گذشته اعلام کرد: «باخموت به طور کامل به تصرف درآمد» در حالی که کی یف قویاً این ادعا را رد کرده اما اعتراف کرد که شرایط در این شهر «بحرانی» است. پریگوژین با انتشار پستی در کانال تلگرامی خود مدعی تصرف کامل باخموت شد در حالی که نیروهای شبه نظامی این گروه پشت سر او قرار داشته و در حالی که خرابه های شهر نمایان بود، پرچم روسیه را در دست داشتند. پریگوژین در این ویدیو اعلام کرد: «امروز در ساعت ۱۲ ظهر، باخموت به طور کامل تصرف شد. ما به طور کامل شهر را خانه به خانه به تصرف درآوردیم».
وزارت دفاع روسیه نیز در صحبت هایی مدعی شده که این منطقه «آزاد» شده است. ولادیمیر پوتین نیز تصرف شهر باخموت را به گروه واگنر وارتش این کشور تبریک گفته است. او گفته است کسانی که در باخموت جنگیده اند خود را نشان داده و جایزه دریافت خواهند کرد. ارتش اوکراین اما تصرف کامل شهر باخموت را رد کرده و می گوید که نیروهایش در داخل شهر همچنان در حال نبرد هستند. سرهی چرواتی در این باره گفته است:«این واقعیت ندارد. واحدهای ما در حال نبرد در باخموت هستند». گانا مالیار، معاون وزیر دفاع اوکراین نیز در پستی تلگرامی نوشته است: «نبردهای سنگین در باخموت ادامه دارد. شرایط بحرانی است…در حال حاضر مدافعان ما برخی زیرساخت ها و مناطق صنعتی مهم در منطقه را در اختیار دارند».
با این وجود به نظر می رسد نیروهای واگنر دستکم فضای شهری باخموت را به تصرف درآورده اند هر چند جنگ در حاشیه های این شهر همچنان در جریان است. شهر ویران شده باخموت در ۱۵ ماه گذشته یکی از نمادین ترین نبردهای جنگ اوکراین را شاهد بوده و از همان ماه های ابتدایی صحنه نبرد سنگین بین نیروهای دو طرف بوده است. پریگوژین همچنین مدعی شده است که نیروهای واگنر از ۲۵ ماه می برای استراحت و آموزش مجدد از باخموت عقب نشینی کرده و کنترل شهر را به ارتش روسیه خواهند داد. در ویدیو منتشر شده از صحبت های پریگوژین می توان صدای انفجارهایی را در دوردست شنید.
در این ویدیو، پریگوژین به زلنسکی و بایدن هشدار می دهد، در شرایطی که این دو در نشست سران هفت کشور صنعتی جهان در ژاپن دیدار کرده اند و جنگ اوکراینی یکی از اصلی ترین مباحث مطرح شده در این نشست است. خطاب به زلنسکی، پریگوژین می گوید: «امروز وقتی بایدن را دیدی، فرق سرش را ببوس، سلام مرا به او برسان». به مدت ۹ ماه، نیروهای اوکراینی با تمام توان از شهر باخموت دفاع کردند و توانسته بودند از محاصره کامل این شهر و قطع شدن ارتباط با مدافعان شهر جلوگیری کنند. گفته می شود که روسیه بیش از ۱۰۰,۰۰۰ نفر از نیروهایش را برای تصرف این شهر از دست داده است. علیرغم تصرف شهر باخموت، وزارت دفاع اوکراین مدعی شده است که نیروهای این کشور چند کیلومتر در شمال و شرق این شهر پیشروی داشته اند.
چراغ سبز آمریکا برای ارسال F-16 به اوکراین؛ این جنگنده نسل چهارم چه قابلیت هایی دارد؟
مقامات دولت ایالات متحده به ارسال جت های جنگنده اف-۱۶ از سوی کشورهای اروپایی به اوکراین چراغ سبز نشان داده اند. کاخ سفید اعلام کرده است که مانع ارسال جنگنده های F-16 ساخت این کشور از اروپا به اوکراین نخواهد شد. F-16 در صدر درخواست های سلاح اوکراین قرار داشته است و این کشور مدعی شده که بدون در اختیار داشتن چنین جنگنده های مدرنی توانایی شکست دادن روسیه را ندارد. نیروی هوایی اوکراین در حال حاضر به جت های قدیمی دوران اتحاد جماهیر شوروی اتکا دارد که در مقابل نیروی هوایی مدرن تر روسیه با مشکل مواجه بوده است. برخی کشورهای اروپایی جنگنده های آمریکایی F-16 در اختیار داشته و گفته اند که می توانند این جنگنده های خود را به اوکراین ارسال کنند.
اما ایالات متحده تاکنون با درخواست های اوکراین در این زمینه مخالفت کرده و گفته بود که به دلیل اینکه جنگنده F-16 دارای تکنولوژی حساس است، و همچنین به دلیل اینکه می تواند تنش را در اوکراین بیشتر کند، اجازه ارسال آن به اوکراین را نمی دهد. اما رضایت واشنگتن به این موضوغ راه را برای ارسال ده ها فروند F-16 به کی یف باز می کند. F-16 یک جنگنده نسل چهارمی و دومین جنگنده پیشرفته ای است که توسط غرب به کار گرفته می شود. این جنگنده که با نام هایFighting Falcon به معنای شاهین جنگجو یا Viper به معنای افعی نیز شناخته می شود، یک هواپیمای جنگی چند منظوره است که یکی از محبوب ترین و مشهورترین جنگنده ها در تاریخ هوانوردی نظامی بوده و تاکنون نزدیک به ۴,۵۰۰ فروند از آن تولید شده است. برد جنگنده تک سرنشینه F-16 بیش از ۴,۱۰۰ کیلومتر و ارتفاع پروازی آن ۵۸,۰۰۰ پا اعلام شده است.
این جنگنده علاوه بر ایالات متحده، در اختیار کشورهای بلژیک، دانمارک، هلند، لهستان، پرتغال، کره جنوبی و ترکیه نیز قرار دارد. اف-۱۶ می تواند به سرعت ۲ ماخ یا ۱۳۵۰ مایل بر ساعت (۲,۱۶۰ کیلومتر بر ساعت) برسد و توان حمل ۱۷,۰۰۰ پوند (حدود ۷,۵۰۰ کیلوگرم) بمب و موشک را دارد. علاوه بر توپ های چرخانه ۱۰ میلیمتری و قدرتمند Vulcan، این جنگنده می تواند به سلاح هایی مانند موشک های Sidewinder و Maverick و بمب های Paveway مجهز شود.
سرهنگ سدریک لیتون از پرسنل بازنشسته نیروی هوایی ایالات متحده گفته است که این جنگنده ها در اوکراین نتیجه بازی را تغییر خواهند داد: «بسیار پرکاربرد است و می تواند به اشکال مختلف مورد استفاده قرار گیرد. همچنین هواپیمایی است که پتانسیل استفاده در نبردهای الکترونیکی و هدف قرار دادن رادارهای روسی را دارد. هواپیمای بسیار مهمی است، احتمالاً بهترین هواپیمایی است که به خاطر توانایی های متفاوتش، اوکراینی ها می توانند خواستار آن باشند. و احتمالاً تنها هواپیمایی است که همه این قابلیت ها را یکجا در خود دارد».
اگر چه ایالات متحده با ارسال جنگنده های اف-۱۶ اروپایی به اوکراین موافقت کرده اما خبری از ارسال جنگنده های این کشور به کی یف نخواهد بود. گمان می رود که در اجلاس بعدی ناتو در ویلینیوس، لیتوانی در ماه جولای به موضوع ارسال جنگنده های اف-۱۶ به اوکراین پرداخته شود. اوکراین مدت هاست که خواستار دریافت جنگنده های اف-۱۶ شده است. در ماه های اخیر، برخی از سلاح هایی که غربی ها تاکنون در برابر ارسال آن ها به کی یف مقاومت می کردند، در اختیار اوکراین قرار گرفته است. تازه ترین مورد به سیستم دفاعی پاتریوت ساخت ایالات متحده باز می گردد که بر اساس ادعای مقامات اوکراین، در ساقط کردن یک جت روسی بر فراز خاک این کشور از آن استفاده شده است.
