روز پنج شنبه گذشته بود که ارتش ایالات متحده قراردادی برای خرید اولین تانک های سبک خود در بیش از ۵۰ سال اخیر منعقد کرد. این خودرو نظامی جدید که Mobile Protected Firepower (MPF) نام دارد در اختیار نیروهای مکانیزه و زرهی سنگین قرار نگرفته و به جای آن در اختیار واحدهای زمینی سبک، چترباز و کوهستان قرار خواهد گرفت تا قدرت آتش و تحرکشان را افزایش دهد. این قرارداد با کمپانی General Dynamics Land Systems منعقد شده است، یک کمپانی تولید خودروهای نظامی که در میشیگان مستقر است. ارزش این قرارداد ۱.۱۴ میلیارد دلار بوده و طی آن در اولین فاز، ۹۶ دستگاه از این تانک های سبک در اختیار ارتش ایالات متحده قرار خواهد گرفت.

 

اولین تانک سبک ایالات متحده در بیش از 50 سال اخیر

دستکم ۸ دستگاه از ۱۲ دستگاه تولید شده در مرحله اول این قرارداد که در تست ها مورد استفاده قرار می گیرند برای خدمت فعال آماده خواهند شد. خودرو Mobile Protected Firepower شبیه تانک است: برجک و چهار خدمه دارد. برجک آن به یک توپ اصلی ۱۰۵ میلیمتری M35 و یک مسلسل کواکسیال ۷.۶۲ میلیمتری مجهز خواهد شد. سیستم کنترل آتش آن از سیستم به کار رفته در تانک اصلی ام یک آبرامز گرفته شده و آن هم توسط کمپانی General Dynamics ساخته شده است. علاوه بر این، این خودرو زرهی که به اختصار MPF نامیده می شود از شاسی شنی دار بر اساس خودرو شناسایی Ajax که در ارتش بریتانیا به کار گرفته شده استفاده خواهد کرد. بدین ترتیب، MPF اولین تانک سبک ایالات متحده از زمان معرفی M551 Sheridan در سال ۱۹۶۹ است.

 
اولین تانک سبک ایالات متحده در بیش از 50 سال اخیر

M551 Sheridan

خودرو M551 Sheridan یک تانک سبک بود که برای خدمت در واحدهای سوار شناسایی ارتش طراحی شده و در ویتنام نیز به کار گرفته شد. M551 Sheridan به یک سیستم هیبریدی توپ/موشک ۱۵۲ میلیمتری مجهز بود که برای درگیری با نیروهای پیاده و تانک ها در فاصله کم و به کمک گلوله های معمول تانک ها و اهداف در فاصله های دور با موشک ضد تانک Shillelagh طراحی شده بود. اما موشک Shillelagh  هیچگاه عملکرد خوبی نداشت و تاثیر کلی تانک سبک Sheridan را کاهش می داد تا جایی که در نهایت طی ده سال از تمامی واحدهای زرهی و مکانیزه حذف شد. اما در یک واحد همچنان از این تانک سبک استفاده می شد که واحد ۸۲nd Airborne Division بود و آن ها را در ارتفاع پایین به شکل هلی برن روی زمین پیاده می کرد.  این واحد نیز تانک های M551 خود را در اوایل دهه ۱۹۹۰ بازنشسته کرد.

بدین ترتیب MPF جانشینی برای M551 است. ارتش ایالات متحده قصد دارد در اواخر دهه ۲۰۲۰، نیروهای چترباز، واحدهای حمله هوایی، نیروهای پیاده سبک و واحدهای کوهستان بدون تانک خود را به واحدهای ورود سریع و خشن تبدیل کند. هر یک از این واحدها به ۴۲ دستگاه از این تانک های سبک مجهز خواهد شد. واحدهای گارد ملی نیز خودروهای MPF دریافت کرده و واحدهای کوچکتر مانند بریگاد هوابرد ۱۷۳ که در ایتالیا مستقر است نیز تعداد کمتری از این خودروها (۱۴ دستگاه) را دریافت خواهند کرد. اما واحدهای زرهی و مکانیزه سنگین مانند سواره نظام اول از این تانک سبک جدید محروم خواهند بود. ارتش ایالات متحده بر دنبال کردن ساخت و به خدمت گرفتن خودروهای موسوم به Mobile Protected Firepower که تانک نباشند اصرار دارد. اگر چه چنین خودرویی می تواند بخشی از ماموریت های یک تانک را انجام دهد، اما محافظت زرهی که همانند دیگر تانک ها باعث کندی اش شده و از آن در مقابل موشک های هدایت شونده ضد تانک مراقبت می کند را ندارد.

هدف از معرفی MPF به واحدهای زمینی ارتش ایالات متحده این است که قدرت آتش واحدهای بدون تانک را بدون اینکه تانک های آبرامز ۶۸ تنی در اختیار داشته باشند افزایش دهد، تانک هایی که سنگین تر بوده و اعزام آن ها دشوار است. به احتمال فراوان واحدهای MPF در پشت خط مقدم نگه داشته شده و برای مقابله با موانع سرسختی مانند پناهگاه های دشمن، نقاط تمرکز نیروهای دشمن و خودروهای زرهی سبک به کار گرفته می شوند. از بسیاری از جهات، MPF معادل «توپ تهاجمی» (assault gun) متعلق به جنگ جهانی دوم است، خودروی زرهی که برای پشتیبانی از پیشروی نیروهای زمینی طراحی شده و به عنوان یک سلاح جایگزین ضد تانک به کار گرفته می شد.

Sturmgeschütz III

یکی از مشهورترین این خودروهای زرهی، نمونه آلمانی Sturmgeschütz III بود، یک خودرو زرهی بدون برجک که اغلب به واحدهای زمینی متصل بود. این خودروها پس از پایان جنگ جهانی دوم اعتبارشان را از دست داده اما بدون شک هدف از استفاده از خودروی زرهی جدید Mobile Protected Firepower همان انتظاری است که از توپ های تهاجمی جنگ جهانی دوم می رفت. ارتش ایالات متحده قصد دارد اولین واحدهای MPF  خود را در سال ۲۰۲۵ وارد سرویس کند. این نیرو می خواهد در نهایت ۵۰۴ دستگاه از این خودروها را در اختیار بگیرد که برای تشکیل ۱۲ گردان MPF و هر کدام ۴۲ دستگاه کافی خواهد بود.