مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد با اشاره به تعمیر و نگهداری 12 نوع هواپیمای نظامی و غیرنظامی در این مرکز گفت: این آمادگی را داریم که درصورت درخواست، هواپیماهای کشورهای دیگر را نیز اورهال کنیم.
"اورهال " به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که به منظور سرپا نگهداستن هواپیماها برای انجام ماموریت‌های پرواز صورت می‌گیرد.
شاید در ابتدا این تعمیر و نگهداری کاری آسان و پیش پا افتاده به نظر بیاید، اما کافیست فقط یکبار به یکی از مراکز اورهال هواپیما سری بزنید تا این گفته کارشناسان که "اورهال هواپیما کمتر از ساخت خود هواپیما نیست " را با تمام وجود درک کنید.
تعمیر و نگهداری و یا ساخت هزاران هزار قطعه ریز و درشت که هر کدام تخصص، فناوری و دانش پیچیده خاص خود را دارد، به قدری سخت است که در منطقه خاورمیانه تنها جمهوری اسلامی ایران توانسته به چنین توان و فناوری دست پیدا کند.
این سطح از توانمندی در حالیست که در ایام پیش از انقلاب اسلامی، مستشاران خارجی، کارکنان نیروی هوایی ارتش را از پیش پا افتاده‌ترین کارها بر حذر می‌داشتند و ما مجبور بودیم هواپیماها را برای انجام تعمیرات اساسی به یکی از کشورهای غربی اعزام کنیم.
گفتگو با سرهنگ بازنشسته عادل آذیش مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد که در سال 1354 به استخدام نیروی هوایی درآمده و از سال 56 پس از طی یک دوره 2 ساله، وارد بخش نگهداری هواپیماهای این نیرو شده، فرصت مغتنمی بود تا قدری با این بخش از توانمندی‌های کارکنان زحمت‌کش و گمنام نیروی هوایی ارتش آشنا شویم.
مشروح گفتگوی خبرنگار دفاعی خبرگزاری فارس با سرهنگ آذیش که همینک مدیریت مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد را بر عهده دارد، به شرح زیر است:
* نیروی هوایی ایران پیش از انقلاب را برای تامین منافع امریکا در منطقه سرپا بود
آذیش با اشاره به وضعیت نیروی هوایی در زمان طاغوت گفت: پیش از انقلاب و در زمان رژیم شاهنشاهی به دلیل اینکه ایران به عنوان ژاندارم آمریکا در خلیج فارس، مامور حفظ منافع این کشور بود، تمامی تجهیزات و هواپیماهای مدرن و پیشرفته را در اختیارش قرار می‌دادند و به خاطر اینکه محوریت کار، دست خود ایرانی‌ها نباشد، مستشاران و متخصصین آمریکایی و کشورهای هم‌پیمان آمریکا وارد ایران شده و تمام روند نگهداری و آماده‌سازی و در یک کلام کلیه کارهای فنی را به دست گرفتند و نفرات ایرانی را نیز طوری به کارگیری می‌کردند که توانایی دستیابی به این علوم را نداشته باشند.
وی یادآور شد: گروه‌های فنی و مستشاران خارجی در تمام پایگاه‌های نیروی هوایی مستقر و همه کارها از لحاظ کیفی، تعمیرات و نظارت بر اجرای تعمیرات و بازرسی‌های مورد نیاز را که می‌بایست روی هواپیماها اعمال شود، در دست گرفتند.
مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد خاطرنشان کرد: به همین دلیل بود که هرگاه احتیاج به قطعه و یا تجهیزاتی برای تعمیر هواپیماها می‌شد، این قطعات ظرف 24 ساعت از خود کشور امریکا به ایران می‌آمد و در اختیار مستشاران قرار می‌گرفت تا ناوگان هوایی ایران برای تامین منافع امریکا در منطقه، همیشه آماده باشد.
* پس از وقوع انقلاب اسلامی مستشاران غربی منتظر بازگشت به ایران بودند
آذیش با اشاره به اینکه مستشاران آمریکایی برای دور نگهداشتن ایرانی‌ها از دستیابی به علوم و تخصص نگهداری و تجهیز هواپیماها، برنامه‌های زیادی را طرح‌ریزی کرده بودند، گفت: به همین خاطر پس از وقوع انقلاب اسلامی آنها بر این باور بودند که ایرانی‌ها توان نگهداری و تعمیر تجهیزات خود را نداشته و می‌گفتند ایران مجبور است نهایتا تا یک ماه دیگر مستشاران خارجی را به کشورش برگرداند.
وی افزود: اما پرسنل خدوم و انقلابی نیروی هوایی در همان ایام توانسته بودند طوری به تخصص و علوم دست پیدا کنند که این امر از دید مستشاران خارجی پنهان مانده بود.
مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد تصریح کرد: با رفتن مستشاران و متخصصین آمریکایی و وابستگان نظامی از نیروی هوایی، محوریت کار به دست همین جوانان و متخصصین خودمان افتاد و عملکر آنها نیز طوری بود که برای مثال در همان اولین روزهای جنگ تحمیلی، شاهد عملیات افتخارآفرین 140 فروند از هواپیماهای شکاری بودیم که در پی آن، خود آمریکایی‌ها اعتراف کردند که ما به هیچ وجه فکر نمی‌کردیم ایران بتواند 2 تا 3 هواپیما را به پرواز در بیاورد.
* دانش اورهال علیرغم خواست امریکایی‌ها وارد کشور شد
آذیش یادآور شد: برای اینکه هواپیما بتواند یک عملیات انجام دهد، هزاران هزار قطعه باید هماهنگ با یکدیگر عمل کنند و اگر کوچکترین ناسازگاری در این هارمونی پیش بیاید، هواپیما نمی‌تواند به عملیات اعزام شود. این کار نیازمند یک تکنولوژی بسیار پیشرفته است که این تکنولوژی علیرغم خواست امریکایی‌ها وارد کشور شده بود.
وی افزود: با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام دادیم توانسته‌ایم تاکنون تمام نیازهای هواپیمایی را برطرف کرده و هواپیماهایی که قبل از انقلاب وارد کشور شده‌اند، را آماده نگه داریم.
مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد آماده نگه داشتن هواپیما، اورهال و تعمیرات آن را یک تخصص بسیار سنگین و پیچیده دانست و خاطرنشان کرد: کشورهای معدودی در دنیا توانسته‌اند زیرساخت‌های تعمیرات سنگین و اورهال هواپیماها را در کشورشان بوجود بیاورند.
آذیش ادامه داد: وقتی هواپیماهایی به کشوری واگذار می‌شود، با رسیدن زمان اورهال آن، هواپیما باید به کشور سازنده باز گردد.
وی تصریح کرد: هواپیماهایی که در اختیار داشتیم به تاریخ اورهال نزدیک می‌شدند و این درحالی بود که رابطه ما با آمریکا نیز قطع شده بود. بر همین اساس کارگروهی برای رفع این نیاز مشخص شد و شروع به آماده کردن زیرساخت‌ها بر اساس استانداردهای کشور سازنده هواپیما کردیم و استارت این کار نیز توسط پرسنل و متخصصین با تجربه پایگاه‌ها در سراسر کشور زده شد.
* 12 نوع از انواع هواپیماهای نظامی و غیرنظامی را در این مرکز اورهال می‌کنیم
مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد در خصوص آغاز به کار این مرکز نیز گفت: از آنجایی که اکثر هواپیماها در جنگ آسیب‌های کلی دیده بودند و اورهال هواپیماها نیز بسیار سنگین شده بود، مرکز اورهال مهرآباد در سال 86 با پیشنهاد فرمانده پایگاه و تصویب امیر فرماندهی نهاجا تاسیس شد و امروز ما در این مرکز 12 نوع هواپیماهای شرقی، غربی، بالگرد و هواپیماهای تجاری مثل 747 و 707 را اورهال می‌کنیم.
آذیش با بیان اینکه تعدا بی‌شماری از انواع هواپیماها از سال 86 به بعد در این پایگاه اورهال شده‌اند، گفت: ما هر روز شاهد پرواز هواپیماهایی هستیم که در جنگ آسیب‌های کلی دیده بودند و اکثر کارشناسان معتقد بودند آماده سازی این هواپیماها کاری نشدنی است ولی از آنجا که ما به دلیل تحریم‌های مختلف نمی‌توانیم هواپیمای جدیدی را در اختیار بگیریم، چاره‌ای جز بازگرداندن همان هواپیماها به چرخه پروازی نداریم که به حمدالله این کار با موفقیت در حال پیگیری است.
* به تاریخ مصرفی که کشورهای سازنده هواپیما مشخص کرده‌اند، قانع نیستیم
وی با اشاره به سن بالای برخی پرنده‌های کشور افزود: سن بعضی از هواپیماهای ما به نیم قرن می‌رسد اما در پی تدبیر فرماندهی معظم کل قوا مبنی بر عمردهی انقلابی به تجهیزات، کارگروه‌های خاصی در کشور تشکیل و به‌روز نگهداشتن جنگنده‌ها در دستور کار قرار گرفت.
مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد با بیان اینکه برخی کشورهای شرقی برای هواپیماها عمر قائلند، تصریح کرد: ولی چون ما این تکنولوژی‌ها را کاملا می‌شناسیم، ادغام علوم شرق و غرب، تفکری را در متخصصین ما ایجاد کرده و کارشناسی‌شان جامع‌تر شده است و قبل از اینکه هواپیماها به ضعف‌های اساسی برسند، آن ضعف‌ها را بهینه می‌کنند.
* عمر هواپیماها را بر اساس نگاه خودمان تعریف می‌کنیم
آذیش خاطر نشان کرد: ما نیازمندی‌ها را از لحاظ عمر قطعات با تلاش و تخصص متخصصین کشور برطرف می‌کنیم و عمر هواپیما را بر اساس نگاه خود و رفع ایرادات جزئی و کلی افزایش می‌دهیم و با تکنولوژی روز دنیا هواپیما را دوباره به چرخه پروازی باز می‌گردانیم.
وی گفت: در دنیا نیز شاهدیم که برای مثال کشوری مانند آمریکا هنوز از هواپیمای داکوتای خود استفاده می‌کند و آنها نیز همین نگاه را دارند که هواپیماهایی که ساعت پردازی‌شان به پایان رسیده است را مجددا وارد چرخه نیروی هوایی‌شان می‌کنند.
* تکنولوژی هوایی شرق و غرب را در یکجا جمع کرده‌ایم
مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد در ادامه گفتگوی خود با فارس یادآور شد: کشورهای سازنده وسائل و تجهیزات هوایی سعی بر این دارند که هواپیما را بر اساس تفکر و برنامه‌ریزی خودشان در اختیار دیگر کشورها قرار دهند و هیچ‌گاه این اجازه را به هیچ کشوری نمی‌دهند که در زمینه زیر ساخت‌ها وارد شوند چراکه در این صورت تکنولوژی از انحصارشان خارج خواهد شد.
آذیش با اشاره به ویژگی‌های منحصر به فرد مرکز اورهال پایگاه مهر آباد، گفت: تکنولوژی شرق و غرب تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند ولی این مرکز در یک جا از تکنولوژی شرقی و غربی بصورت توامان استفاده می‌کند.
وی افزود: برای مثال هواپیمای میگ 29 که هواپیماهای روز دنیا و یک تکنولوژی شرقی محسوب می‌شود به همراه هواپیماهایی مانند f4 , f5 و انواع بالگردها در کنار یکدیگر و توسط متخصصان داخلی تعمیر و نگهداری می‌شوند.
* از انواع هواپیماهای نظامی تا هواپیمای پهن پیکر 747 در همین مرکز اورهال می‌شوند
مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد تصریح کرد: از طرف دیگر باید توجه داشت که معمولا هواپیماهای نظامی و غیر نظامی در یکجا اورهال نمی‌شوند ولی این امر در مرکز اورهال مهرآباد صورت می‌گیرد و ما علاوه بر هواپیماهای نظامی، هواپیمای پهن‌پیکر 747 و یا 707 را نیز اورهال می‌کنیم.
آذیش افزود: در حوزه اورهال بالگردها نیز برای بالگردهایی مثل 214 و شنوک در این مرکز اقداماتی را انجام دادیم و بازدید‌های اساسی را روی آنها اعمال می‌کنیم.
وی اظهار داشت: فرمانده محترم کل ارتش سالی 2 یا 3 بار از این مرکز بازدید می‌کنند و این علاوه بر ارتباط مستمر امیر فرماندهی نهاجا و معاون هماهنگ کننده نیروست که موضوعات را به صورت دائمی پیگیری می‌کنند.
* مرکز اورهال مهرآباد برای انجام کارهای نشدنی دائر شده است
مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد در خصوص توانمندی نیروهای متخصص در این بخش نیز تصریح کرد: متخصصان ما در جنگ آموزش دیدند و از طرف دیگر این مرکز با قابلیت و توانمندی خاص وارد عرصه شده و می‌توان گفت مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد برای انجام کارهای نشدنی تاسیس شده است.
آذیش گفت: اکثر افراد این مرکز بر اساس 3 خصوصیت عشق، ایمان و تخصص انتخاب شده‌اند چراکه این 3 مقوله می‌تواند کلید خلق شاهکارهای بزرگی باشد.
* توانایی اورهال هواپیماهای کشورهای دیگر را داریم
وی درخصوص توانمندی کشورهای منطقه در امر تعمیر و نگهداری هواپیما اظهار داشت: در اطراف ما کشوری نیست که بتواند عمل اورهال را انجام دهد غیر از پاکستان که زیر نظارت خود آمریکا بوده و آمریکا در آنجا از قبل از انقلاب مرکز اورهالی تاسیس کرده بوده که بعد از تضعیف رابطه پاکستان با آمریکا این مرکز هم ضعیف عمل می‌کند.
مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد با تاکید بر اینکه ما می‌توانیم درصورت درخواست کشورها، هواپیماهای آنها را نیز اورهال کنیم، گفت: ما در 3 بخش بالگردها، هواپیماهای نظامی و هواپیماهای غیرنظامی آمادگی انجام اورهال و خدمات فنی برای کشورهای دیگر را داریم.
* می‌توانیم انواع تسلیحات را بر روی جنگنده‌های خود نصب کنیم
آذیش با بیان اینکه برخی از هواپیماهای ما در جنگ حدود 80 درصد آسیب دیده‌اند، خاطرنشان کرد: کمتر کشوری تواند تعمیرات اساسی این هواپیماها را انجام دهد اما متخصصان ما توان هرگونه تعمیرات اساسی در سیستم‌های مختلف هواپیما را بدست آورده‌اند.
وی افزود: امروز هواپیماهای ما از هر نظر به‌روز شده‌اند و برای مثال این امکان و توانمندی را داریم که هر سلاحی را برای هواپیماهایمان تعریف کنیم و در حقیقت یکی از بحث‌هایی که می‌تواند هواپیما را توانمند سازد، همین بحث سلاح و سیستم‌ها است.
مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد ادامه داد: نصب سیستم‌ها و سلاح‌های پیشرفته و مدرنی که طراحی آنها در کشور خودمان صورت گرفته بر روی هواپیماها، توانمندی جنگنده‌ها را صدچندان کرده است.
* هیچ مرزی برای تعاملات علمی با سایر مراکز کشور قائل نیستیم
آذیش با تاکید بر اینکه ما برای تعامل علمی هیچ مرزی با نهادها، سازمان‌ها و صنایع داخلی قائل نیستیم، تصریح کرد: همه ما تعلق به این کشور هستیم بنابراین تعاملات زیادی با مراکز مختلف از جمله صنایع هواپیمایی داریم.
وی تصریح کرد: از آنجایی که تعداد هواپیماها و پروازهای نیروی هوایی زیاد است، صنعت نمی‌تواند همه نیازهای ما را به تنهایی برآورده کند بنابراین خود نیرو نیز وارد عرصه اورهال شد.
* باید علم و توان ما در اختیار مستضعفان جهان قرار بگیرد
مدیر مرکز اورهال پایگاه یکم شکاری مهرآباد با بیان اینکه ما باید نیروهای جوانان و متخصص خود را در تمام زمینه‌ها باور کنیم، ادامه داد: ما در هر زمینه‌ای که حرکت کردیم، هم‌سطح با علم روز جهان شده‌ایم و ما باید تمام کارها را به دست متخصصین توانمند کشورمان انجام دهیم و این علم و تکنولوژی را در اختیار مستضعفان جهان قرار دهیم تا همه مسلمانان با هم همراه شده و قدرت را بدست بگیرند.
