F/A-18F سوپر هورنت
نورثروپ گرومن EA-6B بی پراولر
در 15 نوامبر سال 2001، کمپانی بوئینگ نخستین پرواز نمایشی موفقیت آمیز جنگنده ای به نام "F-1” که در واقع یک F/A-18F سوپر هورنت بود را گزارش کرد که این هواپیما مجهز به سیستم جنگ الکترونیک ALQ-99 شده بود تا در نهایت اولین نسخه مفهومی از جنگنده ویژه جنگ های الکترونیکی با نام EA-18 متولد شود.
دسامبر سال 2003، نیروی دریایی آمریکا که از نمونه مفهومی رضایت داشت؛ قراردادی را به منظور توسعه بیشتر EA-18 با بوئینگ منعقد کرد. به عنوان پیمانکار اصلی، کمپانی بوئینگ ملزم به ساخت کامل بدنه ی هواپیما، بال ها و مونتاژ نهایی شد. نورثروپ گرومن نیز به عنوان همکار اصلی برای ساخت قسمت های مرکزی و عقب بدنه و همچنین سیستم های نبرد الکترونیک وارد پروژه شد.
نخستین هواپیمای EA-18G در تاریخ 22 اکتبر سال 2004 وارد مراحل تولید شد. اولین فروند با نام EA-1 در سوم آگوست سال 2006 به صورت عمومی معرفی و سپس در 22 سپتامبر 2006، این هواپیمای جنگی به پایگاه هوایی رودخانه ی پاتوکسنت در مریلند منتقل شد.
EA-1
دومین هواپیما؛ EA-2 اولین پرواز خود را در تاریخ دهم نوامبر 2006 انجام داد و در 29 نوامبر به پایگاه مذکور تحویل داده شد.
هر دو هواپیما که نسخه های تغییر یافته ای از سوپر هورنت بودند از خط تولید سنت لوئیس جدا شدند و به منظور تبدیل به پیکربندی EA-18G گرولر ، در اختیار کمپانی بوئینگ قرار گرفتند. نهایتا در ژوئن 2008، پنج گرولر در پروژه پرواز آزمایشی حضور یافتند.
در گزارشی که در آوریل سال 2006 به دست آمد، دیوان محاسبات آمریکا از نگرانی های خود در مورد هوایپمای جنگی جدید پرده بردای کرد. طبق این گزارش، دیوان معتقد بود که سیستم جنگ الکترونیک EA-18G هنوز به طور کامل توسعه نیافته و این موضوع می تواند منجر به تاخیر در برنامه ها و افزایش هزینه ها در آینده شود! از این رو وزرات دفاع آمریکا پیشنهاد ارتقای هر چه بیشتر هواپیما از طریق خرید اجزای مورد نیاز و ضروری برای دست یابی به این هدف را اعلام کرد. همچنین عنوان شد که خرید EA-18G گرولر باید پس از پر شدن تمامی شکاف ها و اثبات کامل قابلیت های هواپیما، صورت گیرد.
نیروی دریایی آمریکا تاکنون 57 فروند از این هواپیمای جنگی را سفارش داده است تا با هواپیمای ئی ای-6 بی جایگزین شود. گفته می شود که اکثر این هواپیما ها در پایگاه هوایی جزیره وهیدبی در شهر اوک هاربور، آمریکا مستقر خواهند شد. در سال 2007، وزارت دفاع آمریکا تاییدیه ی آغاز برنامه ی تولید EA-18G در تعداد محدود را صادر کرد. مجوز تولید انبوه نیز در 23 نوامبر سال 2009 داده شد.
پایگاه هوایی جزیره وهیدبی
در 19 ام دسامبر سال 2014، نیروی دریایی آمریکا به صورت عمومی اعلام کرد که قصد تغییر قرارداد خود با کمپانی بوئینگ را دارد. طبق این تغییر، کمپانی به جای تولید سه هواپیما در ماه، مجبور به تولید دو هواپیما شد. همچنین 15 گرولر دیگر نیز توسط نیروی دریایی خریداری شد که لایحه ی بودجه ی آن به منظور امضا توسط رئیس جمهور وقت؛ باراک اوباما، در اواخر دسامبر 2014 در اختیار وی قرار گرفت. از طرفی بوئینگ اعلام کرد که ادامه ی روند تولید با تعداد کمتر از دو هواپیما در ماه، برای کمپانی مقدور نخواهد بود.
طراحی
عملکرد گرولر از نظر پرواز، مشابه F/A-18F است. این هواپیمای جنگی در تمام طول ماموریت حمله قادر به همراهی سایر بمب افکن ها خواهد بود. از طرفی هواپیما در بیش از 90 درصد موارد با سوپر هورنت استاندارد، نقاط مشترک دارد. بسیاری از تجهیزات مخصوص نبرد الکترونیک، بر نوک بال ها و در فضایی که توپ 20 میلی متری داخلی قرار می گیرد، جاسازی شده اند. 9 جایگاه دیگر برای قرار دهی سلاح های اضافی آزاد خواهد بود. ترکیب دو سیستم ALQ-218 و ALQ-99، منجر شده است که هواپیما توانایی کاملی در راستای شناسایی تمام تهدیدات شناخته شده ی سطح به هوا به دست بیاورد. با این حال ممکن است سیستم فعلی برای مقابله با تهدیدات در حال ظهور و توسعه، کافی نباشد.
با توجه به آن که بوئینگ به دنبال ارتقای هر چه بیشتر این محصول است، احتمال دارد که رادار ALQ-99 با نمونه ای کامل تر جایگزین شده و سلاح های کاربردی تری نیز به مجموعه افزوده شود. با توجه به اطلاعات ارائه شده مربوط به سال 2014 تا زمان مذکور 100 فروند از ئی ای-18 جی گرولر تولید شده و هزینه تمام شده برای هر فروند برابر با 68.2 میلیون دلار بوده است.
تاریخچه ی عملیاتی
نخستین گرولر برای استفاده ی رسمی، در تاریخ 3 ژوئن سال 2008 به پایگاه هوایی جزیره ی وهیدبی منتقل شد. ارزیابی عملی EA-18G در اواخر ژوئیه ی سال 2009 پایان یافت و برای استفاده ی عملیاتی، موثر و مناسب اعلام شد.
در سال 2008، دولت استرالیا درخواست تایید صادرات از دولت آمریکا به منظور خرید تا 6 فروند بوئینگ EA-18G گرولر را مطرح کرد. لازم به ذکر است که این 6 فروند، جزئی از یک سفارش بزرگ 24 فروندی از F/A-18F سوپر هورنت بودند. استرالیا در 29 ام ژوئیه سال 2015، 12 فروند گرولر دریافت کرد و زمان تحویل مابقی جت ها تا سال 2017 برآورد شد.
مشخصات EA-18G گرولر
+ ویژگی های عمومی
– خدمه: 2
– طول: 18.31 متر
– طول بال: 13.62 متر
– ارتفاع: 4.88 متر
– مساحت سطح بال: 46.5 متر مربع
– وزن خالی: 15011 کیلوگرم
– وزن بارگیری شده: 21772 کیلوگرم
– بیشینه ی وزن برخاست: 29964 کیلوگرم
– ظرفیت سوخت داخلی: 6323 کیلوگرم
– ظرفیت سوخت خارجی: 4420 کیلوگرم
این هواپیما توانایی حمل بیش از 5 مخزن سوخت خارجی را دارد که آنرا تبدیل به یک سوخت رسان هوایی می کند.
– موتور هواگرد: 2 × توربوفن، جنرال الکتریک اف 414
– رانش خشک: 62.3 کیلو نیوتون
– رانش با پس سوز: 97.9 کیلو نیوتون
+ کارایی
– حداکثر سرعت: 1900 کیلومتر بر ساعت
– برد: 2346 کیلومتر
– سقف پرواز: 15000 متر
– بارگیری بال: 453 کیلوگرم بر متر مربع
– نسبت نیرو به وزن: 0.93
+ جنگ افزار ها
– جایگاه حمل سلاح: در مجموع 9 جایگاه؛ 6 جایگاه زیر بال، 3 جایگاه زیر بدنه با ظرفیت 8050 کیلوگرم سوخت خارجی و مهمات
گرولر هایی که هم اکنون فعال هستند به منظور دفاع از خود، مجهز به موشک هوا به هوای میان برد پیشرفته ی ایم- 120 (آمرام)، موشک هوا به زمین ضد رادار پر سرعت ای جی ام- 88 هارم هستند. توپ اتوماتیک هیدرولیک ام 61 والکان نیز با جعبه های الکترونیکی که به کنترل هر چه بیشتر سیستم های جنگ الکترونیک هواپیما و در عین حال به هماهنگی آن ها کمک می کنند، جایگزین شده است.
باتوجه به اطلاعاتی موجود در رابطه با قابلیت نصب تسلیحات، این هواپیمای جنگی با استفاده از موشک ای جی ام- 154 JSOW که در قسمت زیرین بال ها قرار می گیرد و AN/ASQ-228 ATFLIR در قسمت مرکزی بدنه، نیز قادر به شرکت در ماموریت ها خواهد بود.
+ تجهیزات الکترونیک
- Raytheon AN/APG-79 Active electronically scanned array (AESA) radar
- Mnemonics, Inc 990-1119-001 Electronic Attack Unit (EAU) AES Mission Computer
-
تست سیستم جمینگ جدید برای جنگنده EA-18G
اوایل تابستان سال جاری نیروی دریایی ایالات متحده تستهای پروازی برای نسل جدید سیستم جمینگ باند متوسط (NGJ-MB) را روی جنگنده EA-18G انجام داد.
برنامه NGJ با هدف جایگزینی سیستم جمر تاکتیکی فعلی این جنگنده (با نام ALQ-99) با یک سیستم نسل جدید تعریف شده است. سیستم جمینگ جدید شامل قابلیت عملکرد در باندهای فرکانس پایین، متوسط و بالا را برای شناسایی و ایجاد اختلال در سیستمهای راداری و ارتباطی دشمن دارد. این سیستم بهصورت یک محموله خارجی به هواپیما متصل میشود.
قابلیت اطمینان کم سیستم ALQ-99 و خرابیهای متناوب در بخش تست داخلی (BIT) آن باعث شده بود تا خلبانان در حین عملیات با خطاهای ناشناخته زیادی مواجه شوند. از سوی دیگر سیستم مذکور تداخلات زیادی با رادار آرایه اسکن شده الکترونیکی فعال یا AESA هواپیما داشت. این مشکلات در مجموع باعث افزایش حجم کاری دو خلبان در حین انجام عملیات میشد.
نیروی دریایی ایالات متحده اعلام کرده است سیستم مذکور از فناوریهای نرمافزاری و دیجیتالی جدیدی AESA استفاده خواهد کرد. این سیستم جمینگ توسط شرکت رایتئون و طی مدت 4 سال توسعه یافته است. از ویژگیهای کلیدی سیستم جدید میتوان به توانایی انجام عملیات در بردهای بسیار بیشتر نسبت به نسخه قبلی، حمله همزمان به چند هدف، استفاده از تکنیکهای جدید و پیشرفته جمینگ و بهرهگیری از معماری ماژولار و سیستم باز با قابلیت بروزرسانی سریع اشاره کرد.
جنگنده EA-18G توسط شرکت بوئینگ و برای انجام عملیاتهای جنگ الکترونیک ساخته شده است. این هواپیما یک نسخه سفارشی از جنگنده F/A-18 است که از سال 2007 وارد ناوگان نیروی دریایی شده و تاکنون 150 فروند از آن تولید شده است. طراحی هواپیما شباهت زیادی با F/A-18 دارد و با حذف تسلیحات از هواپیما، امکان نصب حسگرها و سیستمهای جنگ الکترونیک از جمله سیستم شرکت نورثروپ گرومن فراهم شده است.
بر اساس برنامه اعلام شده، قرار است سیستم جمینگ جدید تا پایان سال 2021 به نیروی دریایی ایالات متحده تحویل داده شود. همچنین احتمالا نیروی هوایی کشور استرالیا نیز یکی دیگر از مشتریان رایتئون برای NGJ-MB خواهد بود.