هواناو یا هاورکرافت نوعی شناور دریایی است که بر روی بالشتکی از هوای فشرده تکیه کرده و توانایی گذشتن از پهنه‌های گوناگون بر روی زمین و همچنین گذر از روی آب را دارد.

به گزارش خبرنگار حوزه امنیتی و دفاعی گروه سیاسی خبرگزاری آنا، هواناو یا هاورکرافت نوعی شناور دریایی است که بر روی بالشتکی از هوای فشرده تکیه دارد. هواناو توانایی گذشتن از پهنه‌های گوناگون بر روی زمین و همچنین گذر از روی آب را دارد.

هواناو، شناوری دومنظوره (آبی‌-خاکی) است که به روش هوابرد و با استقرار روی بالشتکی از هوای فشرده به‌ آسانی و با نیروی رانش نسبتاً کمی روی سطوح آبی و خاکی حرکت می‌کند. هوای ورودی به هاورکرافت، از طریق پروانه به زیر سازه و بالشتک‌ها منتقل و سبب خیزش یا بلند شدن وسیله از روی سطح و استقرار آن بر روی توده‌ای از هوای تحت فشار می‌شود. بدین ترتیب، در زمان حرکت، نیروی مقاوم شناوری تا حد قابل توجهی کاهش می‌یابد و هاورکرافت با استفاده از سامانه رانش و ملخ هوایی به حرکت درمی‌آید.

هواناو به سبب ویژگی‌های خاص طراحی، دارای توانمندی‌های ویژه ای در زمینه‌های مختلف است. از خصوصیات شاخص این شناورها می‌توان به سـرعـت(هاورکرافت‌ها) که بسیار بیشتر از کشتی است(چون آن‌ها برای مقابله با فشار آب، هیچ نـیـرویـی را مـصـرف نمی‌کنند، بلکه تنها هوا را می‌شکافند) اشاره کرد؛ از دیگر خصوصیات آن نیز بـرتـری نـسـبـت بـه هـواپـیـمـا به دلیل قـابـلیـت حـمـل بـار آن اسـت. راحتی در طول حرکت نیز از نکات مهم هواناوها محسوب می‌شود، این شناورها مانند دیگر شناورهای دریایی دچار ضربات قوی امواج نشده و مشکلاتی مانند دریازدگی را برای مسافران ایجاد نمی‌کند که این ویژگی هنگام حمل نیروهای نظامی بسیار حائز اهمیت است.

کاربرد هواناو یا هاورکرافت

به‌طور کلی کاربردهای هواناو به موارد زیر دسته‌بندی می‌شوند:

-انجام عملیات آمادی و پشتیبانی در رزم دریایی، به‌ویژه در مناطق باتلاقی، لجنزار، آبراه‌های ناشناخته، مناطق کم عمق و مرداب‌های پوشیده از گیاهان دریایی و نیزار

-انجام عملیات گشت ساحلی، مبارزه با قاچاقچیان و انجام عملیات تعقیب و گریز از نواحی کم عمق دریایی تا اغلب قسمت‌های نوار ساحلی

-انجام عملیات هیدروگرافی و بسترشناسی دریا، مطالعات علمی در مناطق ساحلی و فلات قاره و ایجاد آزمایشگاه سیار جهت امور مطالعاتی

-انجام عملیات باربری و مسافربری به جزایر کوچکی که عملاً امکان ساخت اسکله و بندرگاه در آن‌ها توجیه اقتصادی نداشته و فاقد چنین تأسیساتی هستند

-انجام عملیات امداد رسانی در زمان وقوع حوادث غیرمترقبه, به‌ویژه سیل و آب‌گرفتگی, و کمک به مصدومان و مجروحان حادثه

-انجام عملیات زیست‌محیطی، جمع‌آوری لکه‌های نفتی در امتداد ساحل و جلوگیری از تخریب و آلودگی محیط زیست در مناطق کم‌عمق

-انجام عملیات گشتی با سرعت زیاد و جابه جایی فرماندهان و خدمه شناورهای دریایی و پوشش دادن نیازمندی‌های سازمان بنادر و کشتیرانی

-عملیات مین‌گذاری و مین‌روبی در سطح آبراه‌های بین‌المللی و تنگه‌های پر تردد و ...

تاریخچه تولید هواناو توسط نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران

نخستین هواناو ایران به صورت آزمایشی در دوران دفاع مقدس ساخته و آزمایش‌های میدانی آن در دریاچه مهارلو انجام گرفت که نتایج امیدوارکننده‌ای در پی داشت و بدین ترتیب نخستین هواناو ایران در پژوهشکده اثرسطحی فارس طراحی و با نام یونس ۱۰ به بهره‌برداری رسید و از آن روز به بعد روند تحقیق و توسعه در خصوص هواناوها به خاطر تحریم‌ها و فشارها نه‌تنها متوقف نشد، بلکه ادامه هم پیدا کرد و امروز دو هواناو پیشرفته و قدرتمند ایرانی با نام‌های هواناو یونس ۲۲ و هواناو تندر در حال خدمت در ناوگان دریایی نیروی دریایی ارتش و سپاه مشغول خدمت هستند. در این گزارش به بیان مشخصات این دو هواناو کاربردی و پیشرفته اشاره شده که در ادامه می‌خوانید.

هواناو یونس

تمامی قسمت‌ها هواناو یونس از کوچک‌ترین قسمت تا تمهیدات افزایش سرعت و افزایش میزان باربری بومی بوده و همین موضوع باعث شده تا در عین پیشرفتگی، کم‌ترین هزینه برای تولید این هواناو صرف شود که نوعی کمک به اقتصاد کشور است. هواناو یونس برای حرکت از موتور دیزلی خاصی به نام دوتیس هوا خنک بهره می‌برد که این موضوع باعث شده تا هزینه کمتری برای تأمین سوخت این شناور صرف شود، در حالی‌که برای سایر هواناو‌ها از موتور GP۴ استفاده می‌شود که هزینه سنگینی برای نگه‌داری ایجاد می‌کند.

از طرف دیگر در ساخت یونس از ماده کامپوزیت استفاده شده که ماندگاری، طول عمر و استحکام این شناور را افزایش داده و در کنار این موضوع، باعث شده تا یونس ایرانی وزن خیلی کمی داشته و بسیار سبک باشد و در انجام مأموریت‌ها با سرعت بالایی عمل کند. نکته جالب این است که متخصصان ایرانی از ماده‌ای در ساخت هواناو ایرانی استفاده کرده‌اند که در ساخت بالگرد و هواپیما استفاده می‌شود.

هواناو تندر

هواناو تندر یکی دیگر محصولات تولیدشده توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران است که برخلاف هواناو یونس توانایی مسلح شدن به سلاح به سلاح‌های جنگی را دارد. این هواناو در آبان ۱۳۹۱ رونمایی شد.

هواناو تندر به پهپادهای شناسایی و امکانات جمع‌آوری اطلاعات مجهز شده‌است و قادر است مأموریت‌های مختلف و متنوعی در حوزه‌های نظامی به انجام رساند.

گشت ساحلی، شناور فرماندهی، عملیات شناسایی آفندی و پدافند میان برد آبی خاکی، شرکت در عملیات دفاع نامتقارن، حمل و نقل نفرات و تجهیزات برای پشتیبانی و لجستیک جزایر و سواحل، آمبولانس دریایی و عملیات امداد و نجات را از کاربردهای این هواناو ذکر شده‌است.

به گفته سردار وحیدی، وزیر اسبق دفاع کشورمان، عبور از مناطق مسطح و صعب‌العبور مانند سطوح باتلاقی، شن‌زار، لجنی، نی‌زار، سطوح آب گرفته کم عمق و عبور از مناطق مین‌ریزی شده کم عمق، بدون نیاز به تجهیزات ساحلی از دیگر ویژگی‌های هواناو تندر می‌باشد.

بر روی هواناو تندر انواع سلاح‌ها مثل راکت، توپ و هواپیمای بدون سرنشین قابل نصب و بهره‌برداری است. سلاح دیگری که بر روی این شناور قرار داده شده‌است موشک کروز ضد کشتی است. این موشک به نوعی یکی از بهترین سلاح‌های مقابله با دشمن در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به حساب می‌آید. برد این موشک می‌تواند از رادار موجی میلی متری که بر بالای هواناو نصب شده برای هدایت بهره ببرد. این موشک‌ها در مرحله بعدی برای هدایت از فناوری هدایت مادون قرمز و تلویزیونی استفاده می‌کند