بمب افکن بی۵۲ B-52 Stratofortress نام مستعار: دژ پرنده بمب افکن B-52 (موسوم به BUFF) یعنی (پسر چاق زشت) یا Big Ugly Fat Fellow به عنوان اولین بمب افکن اتمی نیروی هوایی ایالات متحده شناخته میشود که قابلیت حمل و پرتاب موشکهای کروز را به همراه برد پروازی زیاد به همراه دارد. این بمب افکن زیرصوت، حداکثر در ارتفاع ۵۰۰۰۰ پایی (حدود ۱۵۰۰۰ متری) میتواند پرواز کند. همچنین حمل بمبهای هستهای یا بمبهای معمول به همراه دقت زیاد در پیدا کردن اهداف از پیش تعیین شده از قابلیتهای این بمب افکن است. انعطاف پذیری این هواپیما در جریان جنگ ویتنام و پس از آن در عملیات طوفان صحرا به اثبات رسید. حمله و ایجاد خسارات فراوان به مراکز تجمع نیروها، تاسیسات و سنگرهای مستحکم زیرزمینی گارد ریاست جمهوری عراق از این جمله است. جنگ خلیج فارس، حاوی یکی از سنگینترین نبردهای تاریخ جنگهای هوایی بود. بی۵۲ ها (مدلH) از پایگاهشان در Barksdale و LA رهسپار جنگ میشدند. پرتاب بمبهای معمول و موشکهای کروز و بازگشت به پایگاهشان، چیزی حدود ۳۵ ساعت به طول میانجامید: یک عملیات بدون توقف. به طور دقیق تعداد ۷۷۴ فروند بی۵۲ تاکنون ساخته شده است که تنها مدل H که به تاریخ اکتبر ۱۹۶۲ تحویل نیروی هوایی شده است مشغول پرواز و انجام وظیفه میباشد. تاکنون ۱۰۲ فروند B-52H ساخته شده است که نخستین پرواز این مدل به تاریخ می ۱۹۶۱ انجام پذیرفت. مدل H تا ۲۰ فروند موشک دوربرد کروز میتواند حمل کند. همچنین مدل H میتواند موشکهای نسل قدیم کروز را که مدل G در جریان عملیات طوفان صحرا به کررات استفاده نمود، حمل و پرتاب نماید. پایگاههای هوایی موجود در Barksdale و Minot محل اصلی نگهداری بی۵۲ ها هستند. پروازهای آزمایشی نیز از هر دو پایگاه نامبرده انجام میشود. در Barksdale تعداد ۵۸ فروند و در Minot تعداد ۳۶ فروند B-52H نگهداری میشود. جزئیات در یک نبرد معمول، بی۵۲ عملیات خود را به جهت جلوگیری از پیشروی دشمن انجام میدهد از جمله میتواند به یگانهای دریایی دشمن شلیک کند. در جریان عملیات طوفان صحرا، بی۵۲ ها ۴۰% از کل بمبهای انداخته شده توسط نیروهای ائتلاف را پرتاب کردند.همچنین این بمب افکن در دریا نیز به طور خیلی قدرتمند میتواند در انجام عملیات ضدکشتی و مین روبی انجام وظیفه نماید. برای مثال تنها دو فروند بی۵۲ ظرف دو ساعت، میتوانند مساحتی بالغ بر ۱۴۰۰۰۰ مایل مربع (۳۶۴۰۰۰ کیلومتر مربع) از سطح اقیانوسها را زیر نظر و کنترل داشته باشند! در سال ۱۹۸۹ پروژة بهبود و ارتقاء شامل نصب سیستمهای مکانیاب ماهوارهای (GPS)، محفظههای قویتر جهت حمل بمبهای ۲۰۰۰ پوندی و سایر بهسازیها جهت نصب ادوات جدید بر روی این بمبافکن به اجرا درآمد. تمام بمبافکنهای ارتقاء یافته، قادر شدند موشکهای AGM-142 (موسوم به Raptor) و موشک ضدکشتی AGM-84 (موسوم به Harpoon) را حمل و پرتاب نمایند. مدل H تنها به منظور حملات هستهای طراحی شد اما امروزه ماموریتهای مختلف محوله به مدل از رده خارج شدة G را نیز به خوبی انجام میدهد. بی۵۲ همچنین در محل مقرهای خارجی حمل مهمات میتواند انواع مختلفی از جنگافزار را حمل نماید. مقر AGM-28 میتواند گونههای سبکی از مهمات نظیر ۱۲ عدد بمب MK-82 را در ۲۴ مقر خارجی بازگذاری کرده و حمل نماید که با ۲۷ مقر داخلی حمل مهمات، در جمع ۵۱ مقر حمل جنگافزار وجود دارد. مقرهای خارجی قویتر حمل مهمات (HSAB) یا (Heavy Stores Adaptor Beam) میتوانند گونههای سنگینتر بمب را تا ۲۰۰۰ پوند حمل نمایند. در هر HSAB میتوان فقط ۹ جنگافزار را بارگذاری کرد. با محدودیت ۴۵ جنگافزار (اعم از بمب یا موشک) در همهی مقرها. (با احتساب ۱۸ مقر خارجی) برخی تغییرات اعمال شده بر پایهی این تغییرات اعمال شده، زمان در سرویس ماندن این هواپیما تا سال ۲۰۴۰ افزایش یافته است. بی۵۲ به غلط وارثی از سیستمهای قدیمی عنوان شده است. در حالی که بیش از ۳۰ سال از زمان به خدمت گیریاش میگذرد، اعمال تغییرات جدید و سازگار ساختن این هواپیما برای استفاده از امکانات جدید نظامی، به طور دائم این هواپیما را به روز نگه داشته است. در لیست زیر، برنامههای ارتقاء بی۵۲ نوشته شده است: ۱- نصب سیستم GPS 2- نصب سیستم TRS یا (TACAN Replacement System) 3- مدیریت سیستم های ذخیره سازی یکپارچه (ICSMS) یا (Integrated Conventional Stores Management System) 4- سیستم ARC-210/DAMA یا صدای ایمن (Secure Voice) یا جلوگیری کننده از شنود رادیویی توسط دشمن ۵- یکپارچه کننده ی موشک AGM-142 HAVENAP 6- بالا بردن ضریب اطمینان (کیفیت) ادواتی که تعمیرپذیر نیستند. ۷- بهبود سیستم ضد عمل الکترونیک (ECMI) یا (Electronic Counter-Measures Improvement) 8- سیستم آزمایش مقر حمل تسلیحات از نظر سلامت (OAPT) یا (Off-Aircraft Pylon Tester) 9- سیستم پشتیبانی کننده ی عملیات نیروی هوایی (AFMSS) یا (Air Force Mission Support System) این سیستم جالب، پس از شروع پرواز، اطلاعات هدف را از طرق اپراتور زمینی به اطلاع خدمه ی بی۵۲ می رساند. ۱۰- نمایشگر وضعیت سیستم ها (Electro Viewing System – EVS 3-in-1: EVS, STV, FLIR) 11- یکپارچه کننده ی پیشرفته ی تسلیحات (JDAM ، WCMD، JSOW و JASSM) به جهت هدفگیری و شلیک مهمات مختلف از یک سامانه ی نشانه روی. ۱۲- سیستم دید در شب برای کابین هواپیما (سازگار با وقوع احتمالی رعد و برق) ۱۳- سیستم دید در شب سازگار با حالتی که منجر به خروج خدمه از کابین شود. (پرش با صندلی و فرود با چتر نجات) ۱۴- سیستم ضبط اطلاعات پرواز به شکل استاندارد (SFLDR) 15- سیستم AMI : آلات پروازی دقیق بهبود یافته نظیر ادوات فرود در شب یا مه. نظیر: ACU, DTUC INS, 16- سیستم بهبود یافته ی ALR-20 17- نمایشگر حرارت سوخت موجود در باکها ۱۸- عینک خلبانی مخصوص دید در شب ۱۹- ادوات پیشرفته ی مادون قرمز (جهت رهگیری اهداف) ۲۰- سیستم نمایشگر پیشرفته ی وضعیت سلامت موتورها ۲۱- محرمانه کننده ی ارسال اطلاعات ۲۲- رادار با دقت بالا ۲۳- موتور TF-33 24- سیستم نابودگر محافظتی (برای جلوگیری از دسترسی دشمن به هواپیما و اطلاعات درون آن) ۲۵- کابین خلبان نوسازی شده ۲۶- سیستم KY-58 VINSON (صدای ایمن) ۲۷- AVTR 28- فشارسنج بر اساس ارتفاع پروازی ۲۹- سیستم پیشرفته ی مدیریت بمباران ۳۰- سیستم ارتقا یافته ی پخش Chaff و Flare (جهت انحراف موشکهای زمین به هوای پرتابی از سوی دشمن) و . . . بی۵۲ در حال تغییرات اساسی و پیشرفته است که به این بمب افکن اجازه می دهد انواع مختلف و بسیار جدید از بمب های هدایت شونده ی ماهواره ای نظیر JDAM و JSOW و JASSM و . . . حمل و پرتاب کند. این تغییرات در بی۵۲ از دسامبر ۱۹۹۸ آغاز گشتند. برنامه ی پشتیبانی نیروی هوایی از تمام حرکتهایی که باعث شود این هواپیما دارای سیستم هایی عمومی شود، حمایت می کند. برای مثال سیستم GPS نصب شده بر روی این هواپیما بر پایه ی استاندارد GPS-2000 است. در جریان عملیات طوفان صحرا به برخی نقائص در سیستم ضدعمل الکترونیک پی برده شد. برنامه ی B-61 Mod 11 (نوع خاص و بسیار قوی از بمبهای اتمی) برای حالتی انتخاب شده است که در حالت آماده باش حمله ی اتمی و فقط تحت دستور ریاست جمهوری آمریکا عمل نماید. موشک AGM-142 یا نوع جدیدتر هارپون برای اولین مرتبه در اواسط دهه ی ۱۹۸۰ بر روی مدل G نصب شدند. هنگامی که مدل های G بازنشسته شدند، این قابلیت بر روی مدل H منتفل گشت. فرماندهی نیروی هوایی از حفظ این قابلیت موثر خشنود بود. هرچند این قابلیت در معدودی از مدل های H عملیاتی بود. اما در اوایل دهه ی ۱۹۹۰ دو تیم ارتقا دهنده و یکپارچه کننده ی ادوات بی۵۲ ها یعنی CEM و IPT یا (Conventional Enhancement Modification) و (Integrated Product Team) شروع به انجام تغییراتی کردند که امکان می داد همه ی مدلهای H قادر به شلیک موشکهای هارپون شوند. در همان زمان قرار بر این شد که قابلیت استفاده از موشکهای AGM-142 SPO نیز به برنامه ی کاری گروه اضافه شود و بالاخره در تاریخ ۳۱ دسامبر ۱۹۹۷ خواسته ی نیروی هوایی در انجام حفظ سازگاری بین ماموریتهای مختلف بی۵۲ ها فراهم گشت. (یعنی مدل H نوعی بود که علاوه بر بمباران می توانست به اهداف دریایی نیز حمله ور شود یا به انجام عمل ضدالکترونیک بپردازد یا . . . ) برخی مشخصات B-52H ماموریت: بمب افکن سنگین سازنده: کمپانی بوئینگ قوای محرکه: تعداد 8 دستگاه موتور توربوفن TF-33 P-3\103 ساخت پرات اند ویتنی کشش: هر موتور 17000 پوند (7650 کیلوگرم) طول: 5/48 متر ارتفاع: 4/12 متر فاصله ی دو سر بال: 4/56 متر حداکثر سرعت: 650 مایل بر ساعت = حدود 950 کیلومتر بر ساعت = 86/0 ماخ سقف پرواز: 50000 فوت یا حدود 15000 متر وزن خالص: 83250 کیلوگرم حداکثر وزن مجاز: 219600 کیلوگرم برد پروازی: 8800 مایل بدون سوخت گیری هوایی مهمات: 70000 پوند (31500 کیلوگرم) انواع بمب و موشک خدمه: 5 نفر فرمانده هواپیما، خلبان، ناوبر رادار، ناوبر و افسر مهمات و الکترونیک 6 صندلی پرتاب شونده قیمت: 30 میلیون دلار سال ورود به خدمت: فوریه 1955 بمب هسته ای : 20 عدد ALCM 12 عدد SRAM (مقر حمل خارجی) 12 عدد AMC (مقر حمل خارجی) 2 عدد B53 (مقر حمل داخلی) 8 عدد B61 Mod11 (مقر حمل داخلی) 8 عددB83 (مقر حمل داخلی) بمب متعارف (غیرهسته ای) : 51 عدد CBU-52 (27 در داخل و 18 در خارج) 51 عدد CBU-58 (27 در داخل و 18 در خارج) 51 عدد CBU-71 (27 در داخل و 18 در خارج) 51 عدد CBU 87 (6 در داخل و 18 در خارج) 51 عدد CBU 89 (6 در داخل و 18 در خارج) 51 عدد CBU 97 (6 در داخل و 18 در خارج) 51 عدد M117 18 عدد MK20 (مقر خارجی) 51 عدد MK36 8 عدد MK41 12 عدد MK52 8 عدد MK55 8 عدد MK56 51 عدد MK59 8 عدد MK60 (مقر خارجی) 51 عدد MK62 8 عدد MK64 8 عدد MK65 51 عدد MK82 و 18 عدد MK84 (مقر خارجی) سلاح های هدایت شونده: 18 عدد JDAM (12 عدد در مقر خارجی) 30 عدد WCMD (16 عدد مقر خارجی) 8 فروند موشک AGM-84 (هارپون) 20 فروند AGM-86C CALCM 8 فروند AGM-142 Popeye (سه فروند در مقر خارجی) 18 فروند AGM-154 JSOW (12 فروند در مقر خارجی) 12 فروند AGM-158 JASSSM (فقط مقر خارجی) 12 فروند TSSAM