به گزارش مشرق، گزارش‌ها حاکی از کمک چین به برنامه‌های موشکی و هسته‌ای ایران است. بنا به گزارش کمیسیون کنگره آمریکا که روز پنجشنبه منتشر شد، دولت چین در گذشته با ارائه ملزومات و فنآوری، به توسعه برنامه هسته‌ای ایران کمک کرده است. همچنین این کشور به عنوان بخشی از سیاست ضد آمریکایی خود، انواع موشک‌ و تسلیحات را در اختیار رژیم اسلام‌گرای تهران قرار داده است. این گزارش که برای ارائه به "کمیسیون بررسی [روابط] اقتصادی و امنیتی آمریکا و چین" تهیه شده، خاطرنشان می‌سازد: دولتهای مستقر در پکن و تهران، هر دو ضمن مخالفت با برتری جویی [آمریکا]، از بی‌ثباتی داخلی در کشور خود در هراسند. "ایالات متحده در دهه‌های اخیر، با پشتیبانی هم پیمانان منطقه‌ای و شرکای امنیتی خود، تهدید هژمونیک اصلی در برابر ایران و چین در دو موقعیت منطقه‌ای متفاوت – یعنی خلیج فارس و غرب اقیانوس آرام- به شمار رفته است." این گزارش نود و پنج صفحه‌ای با عنوان "چین و ایران: مشارکت محدود" از سوی شرکتی مقاطعه‌کار در زمینه اطلاعات و جاسوسی با نام "فنآوری سنترا" برای ارائه به کمیسیون مزبور در تاریخ اکتبر سال 2012 تهیه و تنظیم شده است. چین در دهه پایانی قرن گذشته به برنامه هسته‌ای ایران کمک کرده و در سال 1997 متعهد شده تا این کمک‌ها را متوقف سازد. با این وجود بنا به این گزارش، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد پکن همچنان به صورت مخفیانه به کمک‌های خود به برنامه هسته‌ای ایران ادامه داده است. در گزارش مزبور آمده است: در زمینه فنآوری موشکی، پشتیبانی حساب شده چین از برنامه دفاعی ایران همچنان استمرار داشته است. آخرین نقل و انتقالات تجهیزات از چین شامل نسخه‌های صادراتی و متعدد از موشک‌های ساخت این کشور است. از جمله این موشک‌ها می‌توان به موشک کروز ضد کشتی C-705 اشاره کرد. در این گزارش می‌خوانیم: تحریم چندین شرکت چینی در دو سال گذشته از سوی دولت آمریکا نیز حاکی از تداوم انتقال برخی فنآوری‌ها [از چین به ایران] است. در گزارش فوق، تجارت تسلیحات و علاقه چین به خرید منابع انرژی از ایران، دلیل اصلی چین برای عدم حمایت از تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران – به دلیل برنامه غنی‌سازی غیرقانونی این کشور- ذکر شده است. طرح‌های توسعه/سرمایه‌گذاری‌های عمده چین در بخش انرژی ایران تاریخ میدان/ طرح شرکت یا شرکت‌ها ارزش مه سال 2002 میدان نفتی مسجد سلیمان کنسرسیوم شی‌یر انرژی (کانادا) و شرکت ملی نفت چین 80 میلیون دلار ژانویه سال 2004 میدان نفتی آزادگان اینپکس ژاپن، شرکت ملی نفت چین در ژانویه سال 2009 با توسعه میدان آزادگان شمالی موافقت کرد. 200 میلیون دلار (اینپکس) 1.76 میلیارد دلار (شرکت ملی نفت چین) اکتبر سال 2004 میدان نفتی یادآوران سینوپک (چین)، این قرارداد در نهم دسامبر سال 2009 نهایی شد. 2 میلیارد دلار ژوئن سال 2006 بلوک نفتی گرمسار سینوپک (چین)، این قرارداد در سال 2009 نهایی شد. 20 میلیون دلار ژوئیه سال 2006 توسعه پالایشگاه اراک سینوپک، جِی‌.جی.‌سی (ژاپن). ممکن است شرکت صنایع سنگین هیوندای کره جنوبی جایگزین شرکت‌های فوق شود. 959 میلیون دلار ( ارزش طرح اولیه؛ گستره طرح هیوندای مشخص نیست) دسامبر سال 2006 میدان گازی پارس شمالی ( گاز در فلات قاره و شامل خرید گاز) شرکت ملی نفت فلات قاره چین 16 میلیارد دلار ژانویه سال 2009 آزادگان شمالی شرکت ملی نفت چین 1.75 میلیارد دلار فوریه سال 2010 پارس جنوبی: فاز یازدهم شرکت ملی نفت چین (تاریخ شروع قرارداد مارس سال 2010 ذکر شده ولی همچنان اجرایی نشده است) 4.7 میلیارد دلار همچنین در این گزارش به همکاری گسترده میان چین و ایران در زمینه تسلیحات هسته‌ای به صورت اجمالی اشاره شده و دلیل آن تمایل پکن به فرصت‌های کسب منافع تجاری از ظرفیت گسترده هسته‌ای خود - در زمینه نظامی - عنوان شده است. با این وجود، چین همکاری هسته‌ای خود با ایران را به خاطر حفظ روابط با ایالات متحده متوقف ساخته است. [ارائه] تجهیزات دارای کاربرد دوگانه با اهداف نظامی و غیرنظامی، منبع نوترون مینیاتوری 27 کیلووات گرمایی و کالوترون کوچک- ابزار جداسازی ایزوتوپ الکترومغناطیسی و از جمله عناصر سودمند برای غنی‌سازی اورانیوم – را شامل می‌شود. چین به مرکز هسته‌ای ایران در اصفهان نیز کمک کرده است. گزارش‌های جاسوسی از دهه نود [میلادی] در غرب باعث ایجاد نگرانی [پیرامون همکاری‌ها میان چین و ایران] شد. در گزارش مذکور به این نکته اشاره شده که نگرانی از برنامه هسته‌ای ایران - و نتیجتاً پیرامون کمک‌های پکن به این برنامه – به یکباره افزایش یافت. همچین ایران 6/1 تن متریک تولیدات مربوط به اورانیوم را از چین به طور مخفیانه در سال 1991 وارد کرده است. از جمله این محصولات، یک تن هگزا فلوراید اورانیوم (UF6) است که در سانتریفیوژها برای تولید اورانیوم غنی‌شده با درصد بالا به کار برده می‌شود. بنا به این گزارش، به نظر می‌رسد چین به خاطر فشار ایالات متحده با سیاست هسته‌ای ایران مخالف است. ولی بسیاری در این کشور، توسعه هسته‌ای ایران را به دلیل مقابله با نفوذ آمریکا و افزایش نفوذ استراتژیک چین مثبت ارزیابی می‌کنند. این گزارش در ادامه می‌افزاید: اطلاعات به دست آمده با توجه به تحریم‌ شرکت‌ها یا افراد چینی ( به دلیل انتقال سلاح‌های کشتار جمعی به ایران ) نشان می‌دهد که دولت چین یا سازمان‌های مختلف این کشور همچنان به کمک‌های مخفیانه خود به ایران ادامه داده است. برای مثال "لی فنگ وی" و شرکت بازرگانی و اقتصادی LIMMT و شرکت دالیان چین – که از سوی وزارت خزانه‌داری ایالات متحده در ژوئن سال 2006 تحریم شده‌اند – کالاهایی برای چندین سازمان تابعه صنایع دفاعی ایران ( دخیل در توسعه هسته‌ای این کشور ) خریداری کرده‌اند. اگرچه کاربرد نهایی این کالاها مشخص نیست؛ ولی صادرات آن تنها در شرایط خاصی امکان‌پذیر بوده و می‌توان از آن در برنامه‌های نظامی، هسته‌ای و موشک‌های بالستیک استفاده کرد. به تازگی، واسطه‌ای چینی، بیست تن فولاد ماریجینگ از شرکتی آمریکایی خریداری کرده و ادعا کرده که قرار است از آن در تولید اسب‌های جادویی استفاده کند. مارک دوبوویتز، کارشناس روابط ایران و چین در بنیاد حمایت از دموکراسی معتقد است: چین فضای مناسبی برای دستیابی ایران به مجموعه مختلفی از مواد مربوط به [تولید] تسلیحات کشتار جمعی و انتقال آن به خاک خود ایجاد کرده است. وی در همین رابطه می‌افزاید: تغییر مسیر واقعی این کالاها از چین به مصرف‌ کنندگان اصلی در ایران یا واسطه‌های ایرانی، این کشور را مشمول شرط "نگرانی از مقصد نهایی" در "قانون جامع تحریم‌ها، پاسخ‌گویی و منع سرمایه‌گذاری در ایران" می‌سازد: کنگره ایالات متحده می‌بایست قانونی را به تصویب رساند و در آن چین را به طور رسمی مشمول ماده "مقصد نهایی" اعلام کند. اعلام قانونی کنگره به دولت آمریکا اجازه می‌دهد تا برای جلوگیری از وقوع چنین اقداماتی به پکن فشار وارد کند. گزارش‌های نهادهای اطلاعاتی ایالات متحده به کنگره، با توجه به شواهد به دست آمده از سال 2000 تاکنون، سوالاتی پیرامون کمک‌های هسته‌ای چین [به ایران] مطرح کرده است: برخی همکاری‌های متقابل میان سازمان‌های ایران و چین، تردیدها درباره شواهد موجود، مبنی بر عدم همکاری‌های جدید هسته‌ای [چین و ایران] را افزایش داده است. آخرین گزارش به کنگره در سال 2011 اعلام کرده که نقل و انتقالات از چین ادامه داشته است، ولی هیچ ارجاع مشخصی به ایران یا کمک‌های هسته‌ای وجود ندارد: هیچ اطلاعی در دست نیست که نشان دهد دولت چین یا سازمان‌های این کشور، به طور مستقیم به قسمت‌های بسیار حساس برنامه هسته‌ای ایران – غنی‌سازی اورانیوم و احتمالاً وجود ابعاد نظامی آن که در گزارش‌های متعدد آژانس مورد اشاره قرار گرفته - کمک کرده باشد. با این حال، هگزافلوراید ساخت چین در طرح‌های غنی‌سازی پنهانی ایران در سال 1998 و 2000 تشخیص داده شد. علاوه بر این، چین مجموعه‌ای از موشک‌ها و فنآوری‌های مربوط به آن را در اختیار ایران قرار داده است. این مجموعه شامل موشک‌های ضدکشتی کرم ابریشم مدل HY-2 و چندین و شاید صدها دستگاه سامانه‌ هدایت موشکی و ابزار ماشینی رایانه‌ای است که در خلال سال‌های 95-1994 به ایران صادر شده است. موشک کرم ابریشم و سکوی پرتاب آن چین موشک‌های کروز و پیشرفته C-801 و C-802 را در اواسط دهه نود میلادی به ایران فروخته است. همچنین "شرکت صنایع دیوار بزرگ چین" تمامی ابزار دورسنجی و زیرساخت پرتاب آزمایشی موشک‌ را - در پشتیبانی از ایجاد و توسعه موشک‌های میان‌برد شهاب 3 و شهاب 4 - در اختیار ایران گذاشته است. این کشور، موشک‌های اصلاح‌شده ضدکشتی FL-7 ( دارای قابلیت شلیک از بالگرد یا ادوات تهاجمی تندرو ) را نیز به ایران عرضه کرده است.برای دانلود این گزارش اینجا کلیک کنید. نقاط عطف روابط ایران و چین بعد از انقلاب اسلامی در زمینه انرژی، قراردادهای علنی فروش تسلیحات تاریخ رویداد 1985 اولین توافقنامه همکاری هسته‌ای میان چین- ایران 1987 تجهیز ایران به موشک‌های کرم ابریشم از سوی چین 1988 موافقت چین با تامین تجهیزات و فنآوری لازم برای ایجاد، توسعه و آزمایش موشک‌های بالستیک میانبرد در ایران. 95-1988 تامین تجهیزات تحقیقات هسته‌ای در اصفهان از سوی چین. 1989 کمک به اکتشاف اورانیوم در ایران توسط زمین شناسان چینی. 1990 امضای قراردادی دوساله در زمینه همکاری‌های علمی و انتقال فنآوری نظامی میان ایران و چین. 1990 امضای قرارداد ده ساله همکاری‌های هسته‌ای میان ایران و چین. 1991 صادرات 1600 کیلوگرم محصولات اورنیوم به ایران از سوی چین. 1991 درخواست کمک ایران از چین و هند در زمینه تحقیقات آب سنگین. 1992 موافقت چین با ارسال رآکتورهای قدرت و در عین حال لغو قرار داد رآکتور تحقیقاتی با ایران. 1994 ارسال لیزر مورد استفاده در تحقیقات مربوط به غنی‌سازی اورانیوم به ایران از سوی چین. 1996 آزمایش موشک زمین به زمین C-802 ساخت چین از سوی ایران. 1996 ارسال ژیروسکوپ، شتاب سنج و دیگر فنآوری‌ها و تجهیزات مرتبط با هدایت موشک‌ها به ایران از سوی چین. 1996 پرتاب موشک ضدکشتی C-802 چینی از یکی از 10 ناوچه هودونگ ساخت چین متعلق به نیروی دریایی ایران برای اولین بار. 1997 تعهد چین به لغو فروش تاسیسات تبدیل اورانیوم و رآکتورهای قدرت به ایران (پس از گفتگوهای گسترده با ایالات متحده) و به قطع کمک‌های خود به برنامه‌ هسته‌ای ایران. 1997 آزمایش دو موشک کروز C-801K هوا به هوا ساخت چین از فانتوم F4 از سوی ایران. 2002-1992 غنی‌سازی مخفیانه اورانیوم در شرکت کالای الکتریک با هگزا فلوراید اورانیوم ساخت چین از سوی ایران. مارس سال 2004 امضای قرارداد بیست و پنج ساله میان شرکت دولتی ژوهای ژنرُنگ چین و ایران برای واردات 110 میلیون تن گاز طبیعی مایع از ایران. اکتبر سال 2004 توافق ایران و چین بر سر قرارداد 100 میلیاردی اضافه کردن 250 میلیون تن گاز طبیعی مایع به بخش تامین انرژی چین در یک دوره 25 ساله. ژوئن سال 2006 تحریم چهار شرکت چینی به دلیل تامین قطعات مرتبط با ساخت موشک و دارای کاربرد دوگانه برای ایران، از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا. ژانویه سال 2009 امضای قرارداد 76/1 میلیارد دلاری میان ایران و چین برای توسعه میدان نفتی آزادگان شمالی در غرب ایران. مارس سال 2009 توافق ایران و چین بر سر قراردادی سه ساله به ارزش 39/3 میلیارد دلار برای تولید گاز طبیعی مایع از میدان عظیم گازی پارس جنوبی. مارس 2010 شروع تولید بومی موشک ضدکشتی نصر 1 ( با طراحی چینی ) بر اساس موشک های C-704 ساخت چین در ایران. 2011 امضای قراردادی که به چین حق انحصاری بهره‌برداری از چندین میدان نفتی و گاز طبیعی در ایران را تا سال 2024 اعطا می‌کند. 2011 موفقیت سینوپک (شرکت عظیم پالایشگاهی چین) در امضای قرارداد واردات 90 هزار بشکه میعانات گازی در روز از ایران و افزایش خرید نفت این کشور از سوی چین. 2011 تعویق تاریخ شروع قرارداد 2 میلیارد دلاری توسعه میدان نفتی یادآوران از سوی شرکت سینوپک. سپتامبر سال 2011 تاخیر در حفر اکتشافی چاه‌های نفت در منطقه پارس جنوبی از سوی شرکت ملی نفت چین و اخطار ایران به منظور تسریع فعالیت‌ها و احتمال لغو این قرارداد چند میلیارد دلاری. فوریه سال 2012 آغاز ساخت موشک کروز دریایی ظفر ( موشک ضدکشتی، کوتاه برد و با هدایت راداری ) براساس موشک C-701AR ساخت چین در ایران. مارس سال 2012 خارج شدن بزرگترین بانک چین از طرح اداره کنسرسیوم تامین کننده اعتبار قسمت 6/1 میلیارد دلاری پاکستان از خط لوله گاز ایران- پاکستان. ژوئن سال 2012 لغو طرح برق-آبی دو میلیارد دلاری شرکت فاراب (شرکت مهم برق-آبی ایران) و گروه سینوهیدرو چین.