عوامل انسانی دخیل در ایمنی هوایی
شامل خطاهای خلبان می باشند که یکیدیگر از عوامل بالقوه خطر و عامل متداول
و اصلی در سوانح هوایی می باشند. بیشترین پیشرفت در استفاده از عوامل
انسانی دخیل در ایمنی هوائی مربوط به سال های حوالی جنگ جهانی دوم می باشد.
با این وجود پیشرفت در ایمنی هوائی در سراسر تاریخ این صنعت وجود داشته
است. از جمله ابداع و اختراع چک لیست خلبان در سال 1937 که می توان به آن
به عنوان پله ترقی بزرگی در ایمنی هوائی اشاره کرد.
خطاهای خلبان و ارتباطات رادیویی نامناسب عوامل متداولی در برخورد هواپیما
ها می باشند که می تواند حتی در آسمان نیز روی بدهد از جمله پرواز شماره
182 Pacific Southwest Airlines در سال 1978 و همچنین برروی زمین از جمله
فجعه معروف Tenerife که در طی آن دو فروند هواپیمای خطوط هوایی KLM بوئینگ
742 و خطوط هوائی Pan Am بوئینگ 741 با یکدیگر برخورد کردند که در این خصوص
می توانید به لینک زیر مراجعه نمائید: Tenerife airport disaster - Wikipedia, the free encyclopedia
می توان اشاره نمود.
توانائی کرو پروازی در حفظ آگاهی موقعیتی خود یک عامل بحرانی در ایمنی
هوایی محسوب می شود. آموزش عوامل انسانی نیز به صورت سودمند و در دسترس
برای آموزش خلبانان در هوانوردی عمومی بکار می رود که به آن آموزش single
pilot resource management یا مدیریت منابع خلبان تنها می گویند.
ناتوانی خلبانان در استفاده و استنباط درست از مانیتور ها و ابزار و آلات
دقیق و نشان دهده ها منجر به حادثه در پرواز 401 Eastern Air Lines در سال
1972 میلادی گردید . همچینین خطا در طول پروسه های نشست و پرخواست هواپیما
می تواند عواقب فاجعه باری در پی داشته باشد. که به عنوان مثال می توان به
پرواز 191 Prinair که منجر به حادثه در هنگام فرود شد در سال 1972 اشاره
کرد.
به ندرت مشاهده می گردد که خدمه پرواز به خطار یک اقدام انضباطی و یا مست
بودن در حین کار دستگیر یا توبیخ گردند در سال 1990 سه تن از خدمه پرواز
Northwest Airlines به خاطر مصرف مشروبات الکلی در پرواز به Minneapolis
محکوم به زندان گردیدند.
در سال 2001 میلادی یک تن خلبان خطوط هوائی Northwest به دلیل عدم موفقیت
در آزمایش breathalyzer پس از پرواز اخراج گردید. در جولای 2002 میلادی دو
نفر ار خلبانان خطوط هوائی America West Airlines به خاطر مصرف مشروبات
الکلی قبل از پرواز دستگیر شدند. از جمله خطرات بوجود آمده می توان به
حادثه کشنده ای در پرواز Aero شماره 311 در سال 1961 اشاره کرد که براثر
مصرف مشروبات الکلی توسط خدمه کاکپیت 25 سرنشین آن کشه شدند. که تاکید بر
نقشی که انتخاب افراد و کارکنان ضعیف در حوادث هوایی ایفا می کند دارد.
حوادثی که مربوط به عوامل انسانی می باشد محدود به اتشباهات و خطاهای
خلبانان نمی گردد بلکه مشاهده می کنیم ناتوانی و یا سهل انگاری در بستن درب
قسمت بار هواپیما در پرواز 981 شرکت Turkish Airlines در سال 1974 میلادی
باعث سقوط آن شد اما طراحی نادرست چفت درب نیز از عوامل اصلی این حادثه
بیان گردید. در یک مورد در خصوص تعمیر و نگهداری نامناسب هواپیما پرواز
شماره 123 Japan Airlines منجر به افت بسیار زیاد فشار در کابین گردید که
همچنین در گردش هواپیما باعث تخریب vertical stabilizer و پدید آمدن مشکل
در هر چهار سیستم هیدرولیکی هواپیما که قدرت رسان کنترل هواپیما میباشند
شد.
۹۱/۰۶/۲۳
۰
۰
مصطفی نداف