جنگندهء F-18 بر پایهء یکی از جدیدترین جنگندههای ساخت شرکت نورثروپ، یعنی Cobra YF-17 ساخته شد. در دههء 1970، YF-17 به منظور رقابت با جنگندهء F-16 جهت انتخاب «جنگندهء سبک» برای نیروی هوایی ایالات متحده طراحی و ساخته شد
تاریخچهء پیدایشجنگندهء F-18 بر پایهء یکی از جدیدترین جنگندههای ساخت شرکت نورثروپ، یعنی Cobra YF-17 ساخته شد. در دههء 1970، YF-17 به منظور رقابت با جنگندهء F-16 جهت انتخاب «جنگندهء سبک» برای نیروی هوایی ایالات متحده طراحی و ساخته شد.
ولی در نهایت جنگندهء F-16 توسط نیروی هوایی انتخاب شد. در آن زمان، مقامات ارشد نیروی دریایی، دریافتند که جنگندهء ساخت نورثروپ، توان بالقوه بسیار بیشتری نسبت به F-16 جهت جایگزینی هواپیماهای قدیمی نیروی دریایی، یعنی A-7 Corsair دارد.
نورثروپ و مک دانلداگلاس تصمیم گرفتند به طور مشترک، جنگندهء F-18 را برای ناوهای هواپیمابر و جنگندهء A-18 را برای سپاه تفنگداران نیروی دریایی، تولید نمایند. اما این دو پروژه کمی بعد باهم ادغام شدند و نتیجه جنگندهء چندماموریتهء F/A-18 از آب درآمد.به منظور حفظ قابلیتهای چندماموریته، در قلب جنگندهء F-18 یک رادار پرقدرت چندحالتهء ساخت هیوز قرار داده شد که هم در ماموریتهای هوا به هوا و هم در ماموریتهای هوا به زمین، موثر و کارا بود.جنگندهء جدید، مجهز به سیستمهای پیچیدة الکترونیکی، نمایشگرهای تلویزیونی، موتورهای قدرتمند، توانایی حمل انواع جنگافزار و قابلیت آئرودینامیکی خاصی بود که اجازه میداد جنگنده بتواند با زاویهء حملهء بالاتری پرواز نماید. در نهایت، جنگندهء F-18، فراتر از آن چیزی شد که مورد انتظار بود با قابلیت مانورپذیری خوب و توانایی بسیار موثر در انجام عملیاتهای متفاوت.بدین ترتیب، جنگندهء F-18 با موفقیت وارد خدمت در ناوهای نیروی دریایی و نیروی هوایی تفنگداران دریایی ایالات متحده شد و جایگزین جنگندههای A-7 و F-4 فانتوم گردید.
F/A-18 موسوم به Hornet – به معنی زنبور سرخ – جنگندهای است دو نفره، دو موتور، چندمنظوره (جنگندهء تهاجمی) که میتواند هم از روی ناوهای هواپیمابر عمل نماید و هم از پایگاههای زمینی.برای F/A-18 انبوهی از ماموریتهای گوناگون تعریف شده است: ایجاد برتری هوایی، اسکورت جنگندهها، خنثاسازی دفاع هوایی دشمن، عملیات جاسوسی و اکتشافی، هدایت عملیات هوایی، پشتیبانی دور و نزدیک هوایی و قابلیت عملیات در شب.F/A-18 جایگزین جنگندههای F-4B ،A-7 Corsair در دههء 1970 و جنگندهء A-6 Intruder در اواخر دههء 1990 شد.F/A-18 به وسیلة سیستم دیجیتالی پرواز با سیم (Fly Bye Wire or FBW) کنترل میشود که این امر کیفیت بسیار خوبی را در هدایت هواپیما سبب میشود و موجب میشود خلبان با سهولت بیشتری به هدایت جنگنده بپردازد. این سیستم به هنگام مانورهای سنگین، به خلبان اجازه میدهد تا تمرکز خود را بر روی عملیات و استفاده از تسلیحات از دست ندهد.نسبت کشش به وزن این هواپیما در حالت خشک (بدون پسسوز) نیز فوقالعاده است و این جنگنده در هنگام برخورد با دشمن، از توانایی خوبی در استفاده از قدرت بالای موتور در حالت بدون پسسوز پیدا میکند.
قدرت بالای این جنگنده که توان خوبی در خارج شدن از مهلکه را میدهد مورد تایید اغلب خلبانان هورنت است. علاوه بر این، F/A-18 اولین جنگندهء نیروی دریایی است که سیستمهای دیجیتالی را یکپارچه کرده است؛ (MUX) مدار انتقال اطلاعاتی است که تعدادی ورودی را به تعداد کمتری خروجی ترکیب میکند. حسن این نوع طراحی این است که زمینهء ارتقاء مداوم را به شکل آسانتری فراهم میسازد.در طی 15 سال عملیات و تجربه، F/A-18 ثابت کرده است که بهترین جنگندهء تاکتیکی برای ناوهای هواپیمابر است. F/A-18 دارای شاخصههای نظامی مورد علاقهء فرماندهان نیروی دریایی ایالات متحده است. F/A-18 اغلب ماموریتهای خود را در یوگوسلاوی و عراق با موفقیت به انجام رسانده است و تنها نقصان این جنگنده، کمبود سوخت جهت مداومت پروازی بیشتر است.
گونههای مختلف F-18
F/A-18A/B Hornetدر این مدل، عمده مشخصات و ریزهکاریهای جنگندهء YF-17 حفظ شده است، با این حال از دل این هواپیما، جنگندهء جدید F-18 سربرآورده است؛ جنگندهای یک نفره، با قابلیت تهاجمی که انبوهی از تکنولوژیهای جدید و سیستمهای دیجیتالی کامپیوتری در آن به کار رفته است. در کابین این جنگنده، از یک جفت سیستم لولهء اشعهء کاتد به عنوان نمایشگر اطلاعات استفاده شده است و سیستم کنترل بر اساس ارزیابی دستورات خلبان, کنترل پرواز را شبیهسازی میکند. سیستمهای تعبیه شده در این جنگنده برای دو ماموریت در نظر گرفته شدهاند. (احتمالن منظور ایجاد برتری هوایی و عملیات زمینی - ضد کشتی میباشد)در حین طراحی، نوع آموزشی (دو سرنشینه) نیز به تعداد اندک و به نام TF/A-18 ساخته شد. این نوع نیز بر اساس مدل F/A ساخته شد و تنها شامل اندک تغییراتی شد، ضمن اینکه نوع دو سرنشینه نیز با حفظ قابلیت انجام عملیات نظامی ساخته شد.اولین پرواز F/A-18 به تاریخ نوامبر 1978 انجام شد. F/A-18 و نوع دو سرنشینه نیز که بعدها به نام F/A-18B نامیده شد، مورد آزمونهای گوناگون پروازی در مرکز آزمون نیروی دریایی (Naval Air Test Center) قرار گرفت.در حین این آزمونها، بر روی نقاط ضعف و مشکلات جنگنده (به خصوص قطعات جدید) تمرکز زیادی انجام گرفت و این ارزیابی، باعث شد قطعاتی که به نوعی مشکلاتی در طراحی داشتند، با طراحی مجدد، مشکلشان حل شود. اغلب قطعاتی که مورد تغییر قرار گرفتند، قطعات ساختافزاری و مکانیکی هواپیما بودند و سیستمهای دیجیتالی، دستخوش تغییر نگشتند.نوع اصلی جنگندهء F/A-18A (یک نفره) و نوع F/A-18B (دو نفره) به سال 1983 جایگزین جنگندههای F-4B و A-7 در ناوهای هواپیمابر و سپاه تفنگداران نیروی دریایی (Marine Corps) شدند.این جنگندهها به دلیل قابلیتهایشان (قابلیت انجام ماموریتهای متنوع و میزان آمادگی بالا)، به سرعت نقش اصلی را در ماموریتهای نظامی برعهده گرفتند.
قابلیت اطمینان و سهولت تعمیر و نگهداری، از مواردی بودند که به هنگام طراحی این جنگنده، مورد توجه قرار گرفتند. برای مثال F/A-18 ها، برای آزمایش از اطمینان سیستمها، سه بار و هر بار ساعتها پرواز کردند در حالی که نیمی از زمان مورد نیاز برای تعمیر اساسیشان گذشته بود. هورنت، بارها در میدان نبرد واقعی مورد آزمایش قرار گرفت و هر بار، نقاط مثبت ادعا شده توسط طراحانش را مورد اثبات قرار داد: جنگندهای بسیار قابل اعتماد، تهاجمی و همه کاره.
F/A-18 ها نقش مهمی را در جریان حمله به لیبی در سال 1986 ایفا کردند. آنها از روی عرشهء ناو هواپیمابر یواساس کورالسی (USS CORAL SEA) به پرواز درآمدند و پدافند هوایی لیبی را با پرتاب موشکهای سرعت بالای هارم (HARM) نابود ساختند به طوری که هنگام بمباران بنغازی، پدافند هوایی لیبی، کاملن خاموش شده و از کار افتاده بود.
F/A-18C/D Hornetبه دنبال موفقیت در استفاده از 400 فروند مدل A و B، نیروی دریایی ایالات متحده، به تاریخ سپتامبر 1987، نوع پیشرفتهتر هورنت را به نام F/A-18C (یک نفره) و F/A-18D (دو نفره) مورد آزمایش قرار داد.این هورنتها میتوانستند موشکهای میانبرد هوا به هوای جدید آمرام (AMRAAM) و موشکهای هوا به زمین حرارتیاب هدایت تلویزیونی ماوریک (Maverick) را حمل و پرتاب کنند.دو سال بعد, مدلهای C و D به قابلیت عملیات در شب مجهز شدند. ضمنن اجزاء جدیدی نیز اضافه شدند: غلاف ناوبر حرارتیاب ([url=http://www.thales-optronics.com/dos/products/air/details/navflir.shtml]NAVFLIR[/url])، تعبیهء جایگاهی برای نمایشگر سربالا (HUD)، عینک ویژهء دید در شب (NVG)، چراغهای مخصوص درون آلات دقیق جهت عدم تداخل با عینک دید در شب، یک نقشهء دیجیتالی از منطقهء نبرد به همراه نمایشگر رنگی مخصوص آن.NAVFLIR مخفف navigation forward looking infraredHUD مخفف head-up displayNVG مخفف night vision goggles
رادار F/A-18C مجهز به سنسوری جهت شبیهسازی زمین است که این امر توسط امواج رادار دقیق و قدرتمند داپلر از سطح زمین انجام میشود. این نقشهء تهیه شده، به خلبان این امکان را میدهد تا به اهداف زمینی در شرائط نامساعد جوی یا در حالتی که دید ضعیفی وجود دارد، حمله کند. ضمن اینکه با توجه به نقشه و اهداف مشخص شناسایی شده روی آن، موقعیت دقیق هواپیما در آسمان مشخص میشود، همچنین این نقشه، قابلیت بمباران دقیق و موثر را بیشتر میکند.انواع جدیدتر ساخته شدهء F/A-18C از سال 1994 به بعد، به رادار ارتقاء یافتهء [url=https://wrc.navair-rdte.navy.mil/warfighter_enc/weapons/SensElec/RADAR/anapg73.htm]APG-73[/url] مجهز شدند که این رادار دقت بیشتری داشت و تصاویر بسیار تمیزتری در صفحهء اسکن خود به نمایش میگذاشت.
غلافهای جستجوگر هورنتدر مدل F/A-18C که مجهز به تجهیزات عملیات در شب شده است، یک غلاف مخصوص نصب میشود. این غلاف، ساخت کمپانی هیوز است و با کد AN/AAR-50 شناخته میشود. این غلاف شناسایی، اهداف زمینی را از روی حرارتشان (نظیر شلیک گلوله یا گرم بودن موتور ادوات زمینی) تشخیص میدهد.غلاف هدفیاب دیگر، با کد Loral AN/AAS-38 شناخته میشود. این غلاف با نام Night Hawk FLIR نیز شناخته میشود و عملکردش نیز بر اساس حرارتیابی از اهداف زمینی است.وسیلهء دیگر، دوربینی قوی جهت دید و شناسایی اهداف زمینی در شب است. این وسیله به نام GEC Cat's Eyes شناخته میشود. تعداد 48 فروند جنگندهء F/A-18D (نوع دو نفره) به مدل RC (شناسایی – تجسسی) تغییر یافتهاند. به همین منظور، به جای مسلسل استاندارد اف18 که M61 A1 نام دارد، یک جایگاه شناسایی از نوع الکترواپتیکالی نصب میشود. این جایگاه ویژه، دارای یک برجستگی است که در واقع یک دوربین بسیار قوی چشمی با دو غلطک متحرک (جهت حرکت دادن لنز به اطراف) میباشد. ضمنن تمام مشاهدات، بر روی یک نوار ویدئو ضبط میشوند.RC مخفف reconnaissance
هورنت و عملیات طوفان صحرادر اولین روز عملیات طوفان صحرا، دو جنگندهء F/A-18 در حالی که عازم عملیات بمباران بوده و روی هرکدام 4 بمب 2000 پاوندی بارگذاری شده بود، موفق شدند دو میگ عراقی را سرنگون کنند، سپس بمبهای خود را بر روی اهداف تعیین شده، رها ساختند.در مدت زمان جنگ خلیج فارس، اسکادرانهای نیروی دریایی ایالات متحده، سپاه تفنگداران و F/A-18 های کانادایی، هر ساعت عملیات رزمی داشتند و رکوردی را در زمینهء قابلیت اطمینان در طول نبرد با حمل و فروانداختن دهها تن بمب بر روی عراق، برجای گذاشتند.(لازم به ذکر است که یک فروند F/A-18C نیروی دریایی ایالات متحده در روز 17 ژانویه 1991 در یک نبرد هوایی با یک فروند MiG-25PD عراقی، سرنگون گشت)
نیروی دریایی ایالات متحده به تاریخ 18 می 1998 اعلام کرد که اسکادرانهای F/A-18 خود را از ساحل شرقی به پایگاه نیروی دریایی در ساحل ویرجینیا (Oceana) و پایگاه سپاه تفنگداران در Beaufort (شهری در ساحل کارولینای جنوبی) منتقل میکند. به همین دلیل 9 اسکادران عملیاتی، شامل 156 فروند هواپیما به Oceana انتقال یافتند و 2 اسکادران دیگر شامل 24 فروند هواپیما نیز به Beaufort منتقل شدند. اولین اسکادران در پائیز 1998 منتقل شد و در کل انتقال 11 اسکادران عملیاتی تا پایان اکتبر 1999 تکمیل گشت.
در تمام طول مدت خدمت این جنگندهها، هرساله سیستمهای تسلیحاتی، سنسورهای مربوطه و غیره ارتقاء مییابند. آخرین سری از جنگندههای F/A-18C/D که ارتقاء یافتند به سیستمهای چون عملیات در شب، سیستم افزایش دقت در هدفگیری، تکنولوژی کاهش دیده شدن توسط رادار دشمن و غیره مجهز شدند. ای در حالی است که هیچکدام از این سیستمها تا سال 1991 بر روی مدلهای A و B وجود نداشتند و سطح سیستمهای آویونیک، الکتریک و مقدورات پروازی برای ارتقاء محدودیت داشتند.علاوه بر اینها، نقص دیگری نیز در طراحی این جنگنده وجود داشت و آن این بود که هنگامی که در مدلهای C و D ، جنگندهء خالی با مهمات و سوخت کامل بارگذاری می شد، به هنگام انجام ماموریتایش، دچار کمبود سوخت شده و نمیتوانست به همهء اهداف تعیین شدهاش حمله کند و از این رو گاهن با مهمات مصرف نشده و حداقل سوخت به ناو هواپیمابر باز میگشت. در واقع برد پروازی کافی برای ماموریتهای تعیین شدهاش نداشت.
کاربرانF/A-18 در مدلهای A، B، C و D سالها برای نیروی دریایی ایالات متحده و هشت کشور خارجی خدمت کرد. این کشورها عبارتند از: استرالیا، کانادا، فنلاند، کویت، مالزی، اسپانیا، سوئیس و تایلند.اگرچه چشم اندازی برای تولید آتی مدلهای C و D دیده نمیشود، ولی این جنگندهها سالها به منظور پرکردن خلاء جنگندههای ناونشین در نیروی دریایی ایالات متحده تا ورود به خدمت جنگندههای بزرگتر، دورپروازتر و باقابلیتتر مدلهای E و F در خدمت باقی خواهند ماند.
در سوپرهورنت همچنین دو جایگاه حمل مهمات باهم ادغام شدهاند. این به معنی افزایش میزان بارگذاری مهمات به دلیل مخلوط کردن محل بارگذاری انواع جنگ افزارهای هوا به هوا یا هوا به زمین میباشد.سوپرهورنت همچنین میتواند انواع مختلفی از تسلیحات به اصطلاح هوشمند را حمل کند. از جملهء این مهمات میتوان به جدیدترین بمبهای هدایت شونده به وسیلهء ماهواره نظیر JDAM و JSOW اشاره کرد.
سوپر هورنت می تواند 17.750 پاوند (8032 کیلوگرم) مهمات را در 11 مقر خارجی حمل تسلیحات بارگذاری نماید. این جنگنده دارای راداری مخصوص کار در همه نوع شرائط آب و هوایی است که دارای توانایی رهگیری اهداف هوایی و سیستمی جهت افزایش دقت در پرتاب بمبهای عادی یا هدایت شونده است.دو محل بارگذاری در نوک بالها، چهار مقر در زیر بالها برای حمل سوخت یا مهمات هوا به زمین و دو مقر در زیر بدنه و نزدیک دماغهء هواپیما جهت نصب موشکهای هوا به هوای اسپارو یا غلافهای شناسایی و یک محل در مرکز بدنه برای حمل مخازن سوخت یا تسلیحات هوا به زمین است. ضمن اینکه یک مسلسل 20 میلی متری از نوع M61 A1 Vulcan در نوک هواپیما تعبیه شده است.میزان حمل بارگذاری در سوپرهورنت به میزان 9000 پاوند افزایش یافته است و قدرت موتور آن نیز از کشش 36000 پاوند به 44000 پاوند افزایش یافته است. در این جنگنده از دو موتور پرقدرت توربوفن ساخت جنرال الکتریک به نام F414 استفاده شده است.اگرچه در مدلهای جدیدتر ساخته شدهء C و D به میزان کمی از تکنولوژی مدرن استفاده شده است، ولی در مدلهای E و F از ابتدا و به طور گسترده از تکنولوژیهای نوین استفاده شده و توان دفاعی آن نیز افزایش قابل توجهی یافته است.سیستم پیشرفتهء جستجوگر مادون قرمز ساخت هیوز (ATFLIR)، سیستم اصلی هدفیابی جنگندههای E و F به شمار میرود. این سیستم همچنین قرار است در مدلهای قبلی F/A-18 نیز نصب شود. غلاف ساخت هیوز، دارای جهتیاب و هدفیاب مادون قرمز بسیار دقیق اهداف میباشد و از تکنولوژی نسل سوم این نوع غلافها در آن استفاده شده است (MWIR) که در میان هواپیماهای موجود، تکنولوژی بسیار برجستهای به شمار میرود.ATFLIR مخفف The Hughes Advanced Targeting Forward-Looking Infra-RedMWIR مخفف mid-wave infrared
اکنون پروژهء ارتقاء مدلهای یک نفرهء C و دو نفرهء D آغاز شده است. اگرچه تا حد زیادی ظاهر مدلهای C و D به هم شبیه است، ولی خروجی طرح ارتقاء، شامل دو گونهء مختلف از F-18 خواهد بود که عمدهء تمرکز برنامهء ارتقاء، بر روی قابلیت عملیات در شب خواهد بود.زمانی، F-18B تنها جنگندهای آموزشی بود ولی در جنگندهء F-18D، کابین عقب، مملو از نمایشگرهای رنگی چندمنظوره و کلیدهای رهاسازی سلاح و کنترل آنها میباشد که این امر به F-18، قابلیت فرماندهی، پیشتازی عملیات و هدایت سایر جنگندهها را جهت هدفیابی و نابودسازی اهداف، میدهد.
تولید مدلهای C و D در اواخر دههء 1990 پایان یافت و به جای آنها F/A-18E و F/A-18F (سوپرهورنت) در خط تولید قرار گرفته است. مدلهای کنونی A و B قرار است تا پایان سال 2015 و مدلهای C و D تا پایان سال 2020 در خدمت باقی خواهند ماند. F-18 امروزه، انبوهی از مشتریان خارجی را برای خرید در پیش رو میبیند.
تاریخچه اولین پروازF-18A به تاریخ 18 نوامبر 1978F-18C به تاریخ 3 سپتامبر 1986F-18D به تاریخ 6 می 1988
ورود به خدمتF-18A به تاریخ 7 ژانویه 1983F-18D به تاریخ نوامبر 1989
خدمهF/A-18 A/C = یک نفرF-18D = دو نفر، یک خلبان و یک افسر تسلیحات
قیمت35 میلیون دلار (سال 2003) برای مدل F/A-18E
ابعادطول: 56 فوت = 17.07 مترفاصلهء دو سر بالها: 37.50 فوت = 11.43 مترارتفاع: 15.25 فوت = 4.66 مترسطح بالها: 400 فوت مربع = 37.16 متر مربع
اوزانوزن خالی: 23.050 پاوند = 10.455 کیلوگرموزن عادی برای برخاستن:36.710 پاوند = 16.650 کیلوگرم (جهت ماموریت نبرد هوایی)49.225 پاوند = 22.330 کیلوگرم (جهت عملیات تهاجمی زمینی)
حداکثر وزن قابل برخاستن: 56000 پاوند = 25.400 کیلوگرم
حجم مخازن سوختمخزن داخلی: 10.860 پاوند = 4.925 کیلوگرممخزن خارجی: 6.730 پاوند = 3.055 کیلوگرمحداکثر وزن قابل بارگذاری: 15.500 پاوند = 7030 کیلوگرم
پیشرانهدو موتور توربوفن ساخت جنرال الکتریک از نوع F404-400 با قابلیت پسسوزکشش هر موتور: 32000 پاوند = 142.400 نیوتن با استفاده از پسسوز
عملکردحداکثر سرعت: 1190 مایل بر ساعت = 1915 کیلومتر بر ساعت در ارتفاع 40000 فوتی (12190 متری) = 1.8 ماخنرخ اوجگیری: 45000 فوت در دقیقه = 13715 متر بر دقیقهسقف پرواز خدمتی: 50000 فوت = 15240 متر
برد پروازیدر حالت شکاری (fighter mission) = 800 ناتیکال مایل = 1480 کیلومتر (رفت و برگشت)در حالت تهاجمی (attack mission) = 1150 ناتیکال مایل = 2130 کیلومتر (رفت و برگشت)برد عبوری: 1800 ناتیکال مایل = 3335 کیلومتر (با سه مخزن سوخت خارجی)
حد تحمل شتاب ثقل: نامعلوم (بنا بر گزارشی حدود 7.5 برابر g)
تسلیحاتمسلسل 20 میلی متری M61A1 Vulcan با 570 تیر فشنگ7 جایگاه حمل بار در زیر بدنه و بالها و دو جایگاه در نوک بالها
تسلیحات هوا به هواموشک میان برد AIM-7 (اسپارو)موشک کوتاه برد حرارت یاب AIM-9 (سایدوایندر)موشک میان برد AIM-120 (آمرام)موشک کوتاه برد AIM-132 (آسرام)
تسلیحات هوا به سطحAGM-45 Shrike (شرایک)AGM-62 Walleye (والآی)AGM-65 Maverick (ماوریک)AGM-84 Harpoon (ضدکشتی)AGM-84 SLAMAGM-84 SLAM-ERAGM-88 HARM (ضد رادار)AGM-123 SkipperAGM-154 JSOW
بمبGBU-10/12/24 Paveway (هدایت لیزری)GBU-15 EO-guided (هدایت الکترواپتیکالی)GBU-29/30/31/32/35 JDAM (هدایت شونده توسط ماهواره)بمبهای هستهای B-57 و B-61 (استحکامشکن)Mk 82/83/84 GPMk 20 RockeyeBLU-107 DurandalCBU-59 (بمب خوشهای)
سایر مواردغلافهای اغتشاشگر الکترونیکی (ECM pod)غلافهای راکت انداز
انواع تولید شدهYF-17 Cobraجنگندهء تولید شده در طرح مناقصهء ساخت «جنگندهء سبک» برای نیروی هوایی ایالات متحده؛ اگرچه هیچگاه انتخاب نشد ولی نیروی دریایی از طرح آن برای تولید F/A-18 Hornet استفاده کرد.
F/A-18Aاولین مدل تولید شده به تعداد 371 فروند.
AF-18Aنوع یک نفرهای که توسط نیروی هوایی کانادا خریداری شد. این مدل بر اساس F-18A ساخته شد ولی اکنون همگی به سطح مدل F-18C ارتقاء یافتهاند و قرار است تا سال 2011 در خدمت باقی بمانند. تعداد تولید شده: 57 فروند
ATF-18Aنوع دو نفرهء آموزشی جهت نیروی هوایی استرالیا که بسیار شبیه به مدل F-18B میباشد. تعداد تولید شده: 18 فروند
CF-18A / CF-188Aنوع یک نفرهای که توسط نیروی هوایی کانادا خریداری شد و بر اساس F-18A ساخته شده است با این تفاوت که دارای سیستم شناسایی اهداف در شب میباشد که در مدل A وجود ندارد. همچنین دارای سیستم ILS (سیستم فرود ایمن) و توانایی حمل غلافهای راکتانداز LAU-5003 میباشد. کانادا قصد دارد این جنگندهها را تا سال 2017 عملیاتی نگه دارد. تعداد تولید شده: 98 فروند
EF-18A / C-15نوع یک نفرهای که توسط نیروی هوایی اسپانیا خریداری شد و بر اساس F-18A ساخته شده است، اما همگی تا سطح استاندارد نزدیک به مدل F-18C ارتقاء یافتهاند. تعداد تولید شده: 60 فروند
RF-18Aنوع شناسایی که به تعداد بسیار اندک ساخته شده است و برای امور تحقیقاتی در اختیار نیروی دریایی و سازمان ناسا قرار دارد.
F/A-18B / TF/A-18Aنوع دو سرنشینهء آموزشی، تولید شده به تعداد 40 فروند
CF-18B / CF-188Bنوع دو سرنشینهء آموزشی برای کانادا، تولید شده به تعداد 40 فروند
EF-18B / CE-15نوع دو سرنشینهء آموزشی برای اسپانیا، تولید شده به تعداد 12 فروند
F/A-18Cنوع ارتقاء یافتهء مدل تک سرنشینه که قابلیت پرتاب موشک هوا به هوای AIM-120 (آمرام) و موشک هوا به زمین AGM-65 (ماوریک) به آن افزوده شده است. همچنین سیستمهای الکترونیک آن ارتقاء یافته، نوع جدیدی از صندلی پرتاب شونده بر رویش نصب شده و باریکههای کوچکی به لبههای حملهء بالها جهت کاهش اثرات نوسانات پروازی و افزایش میزان زاویهء حمله، بدان افزوده شده است. تعداد تولید شده: 355 فروند
KF-18Cنوع تک سرنشینهای که به کویت فروخته شده و براساس F-18C ساخته شده است. تعداد تولید شده: 32 فروند
KAF-18Dنوع دوسرنشینهء آموزشی مخصوص کویت. تولید شده به تعداد 8 فروند
F/A-18Dنوع دو سرنشینه مخصوص عملیات در شب، جهت سپاه تفنگداران نیروی دریایی ایالات متحده، شامل سیستمهای الکترونیکی ارتقاء یافتهء مشابه مدل C.
F/A-18E/Fمهمترین مدل ارتقاء یافته از جنگندهء F-18 موسوم به «[b]سوپر هورنت[/b]» با بدنهای کشیدهتر و بالهای بزرگتر.
Hornet 2000مدل جدیدی که توسط شرکت مکدانلداگلاس پیشنهاد داده شده است با بال و دم بزرگتر، بدنهء کشیدهتر، موتورهای جدیدتر، کابین دیجیتالی بسیار پیشرفتهتر، که احتمالن جایگزین مدلهای E و F خواهد شد.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------سابقهء عملیاتهای انجام شده* لیبی – عملیات ال دورادو کانیون – اجرا شده توسط نیروی دریایی ایالات متحده – به سال 1986 (Operation El Dorado Canyon)* عراق – عملیات طوفان صحرا – اجرا شده توسط کانادا، نیروی دریایی و سپاه تفنگداران نیروی دریایی ایالات متحده به سال 1991 (Operation Desert Storm)* عراق – سلسله عملیات مراقبت هوایی در منطقهء جنوبی پرواز ممنوع بین سالهای 1991 تا 2003 – اجرا شده توسط نیروی دریایی و سپاه تفنگداران نیروی دریایی ایالات متحده (Operation Southern Watch)
* بوسنی و هرزگوین – اجرا شده توسط اسپانیا، کانادا، نیروی دریایی و سپاه تفنگداران نیروی دریایی ایالات متحده به سال 1995 (Operation Deliberate Force)
* عراق – عملیات روباه صحرا – اجرا شده توسط نیروی دریایی ایالات متحده به سال 1998 (Operation Desert Fox)
* کوزوو – عملیات نیروهای متفقین – اجرا شده توسط اسپانیا، کانادا و نیروی دریایی ایالات متحده به سال 1999 (Operation Allied Force)
* افغانستان – عملیات آزادسازی افغانستان - اجرا شده توسط نیروی دریایی و سپاه تفنگداران نیروی دریایی ایالات متحده به سال 2001 تاکنون (Operation Enduring Freedom)
* عراق – عملیات آزادسازی عراق - اجرا شده توسط استرالیا، نیروی دریایی و سپاه تفنگداران نیروی دریایی ایالات متحده به سال 2003 تاکنون (Operation Iraqi Freedom)
کاربران هورنتاسترالیا، کانادا، فنلاند، کویت، مالزی، اسپانیا، سوئیس، سپاه تفنگداران نیروی دریایی ایالات متحده (US Marine Corps)، نیروی دریایی ایالات متحده (US Navy) و سازمان ناسا.
پایان کار گربهء افسانهای گرومن:جایگزینی سوپرهورنت به جای بهترین رهگیر جهانبا تفاصیلی که در مورد قابلیتهای عالی F/A-18E/F گفته شد، این جنگنده ثابت کرده است که میتواند به طور گسترده در نیروی دریایی ایالات متحده به خدمت گرفته شود. از این رو قرار است با ورود به خدمت 548 فروند سوپرهورنت، جنگندههای F/A-18A و F-14D حداکثر تا پایان سال 2010 همگی از ردهء خدمت خارج میشوند. قرار است در هر ناو هواپیمابر، 12 فروند F/A-18E و 14 فروند F/A-18F به کار گرفته شوند. چهار یا پنج فروند از این جنگندهها، به عنوان سوخترسان عمل خواهند کرد.علاوه بر اینها، مدل دوسرنشینهء EA-18G Growler (گراولر) به عنوان هواپیمای جنگ الکترونیک، جایگزین هواپیماهای قدیمی EA-6B Prowler خواهند شد. در هر ناو هواپیمابر یک دستهء 6 فروندی از EA-18 ها به خدمت گرفته خواهند شد.
هرچند نیروی دریایی تمایل دارد دستهای 1000 فروندی از سوپرهورنتها را تا سال 2030 به خدمت گیرد، ولی برنامههای جدیدی چون جنگندهء F-35 نیز در حال اجرا هستند و ممکن است زودتر از این زمان، عمر سوپرهورنتها تمام شود.امروزه مشتریان بسیاری برای جنگندههای F/A-18E/F پیدا شدهاند، از جمله سنگاپور و مالزی که تمایل زیادی برای به خدمتگیری نوع صادراتی سوپرهورنت اعلام کردهاند.سوپرهورنت اگرچه جنگندهای فوقالعاده بر علیه اهداف زمینی و دریایی است ولی نسبت به F-14D توانایی بسیار اندکی در رهگیری دوربرد هواپیماها و موشکهای کروز دشمن دارد و این بزرگترین نقطهء ضعفی است که با از رده خارج کردن تامکتها، ناوهای هواپیمابر را مورد تهدید موشکهای کروز و دوربرد بمبافکنهای دورپرواز دشمن نظیر Tu-95 و Tu-160 قرار خواهد داد.
منبع: سایت میلیتاری
۹۰/۱۱/۰۲
۰
۰
مصطفی نداف