ترکیه به راه اندازی اولین ناو هواپیمابر خود به نام TCG Anadolu نزدیک شده است. در ژانویه اخیر بود که آنکارا اعلام کرد که این کشتی اولین تست های پذیرش را اجرا کرده و بدین ترتیب یک نزدیک به یک دهه سیکل توسعه این ناو هواپیمابر که با تاخیرهایی همراه بود به پایان رسیده است. ناو هواپیمابر ترکیه که قرار است پیشقراول نیروی دریایی این کشور باشد، قدرت اعزام نیروی ارتش ترکیه و توانمندی های مشارکت نظامی این کشور در نزاع های دور از خاک اصلی را افزایش می دهد و ترکیه را به یکی از معدود کشورهایی تبدیل خواهد کرد که توانسته یک ناو هواپیمابر بومی بسازد.
اما Anadolu چیزی فراتر از اولین ناو هواپیمابر ترکیه است. این ناو، اولین ناو هواپیمابر با عرشه صاف جهان با بال هوایی است که عمدتاً از پرنده های بدون سرنشین استفاده می کند. ایالات متحده در سال ۲۰۱۹ بود که به خاطر اختلافات سیاسی، ترکیه را از برنامه توسعه و دریافت جنگنده F-35 بیرون انداخت و بدین ترتیب ترکیه برای ناو هواپیمابر جدید خود بدون جنگنده ماند. اما مقامات سیاسی ترکیه مصمم بودند که از هواپیماهای بال ثابت روی عرشه Anadolu استفاده کرده و به همین خاطر به صنعت کارآمد و در حال توسعه پهپادسازی کشورشان روی آورده اند تا این شکاف را پر کنند.
ناو هواپیمابر Anadolu حدود ۷۵۷ فوت (حدود ۲۳۱ متر) طول، ۱۰۵ فوت (۳۲ متر) عرض داشته و توان جابجایی محموله هایی تا وزن ۲۷۴۳۶ تن را داراست که آن را به بزرگ ترین کشتی نیروی دریایی ترکیه تبدیل می کند. این ناو هواپیمابر دارای سرعت حداکثری ۲۰.۵ ره دریایی با برد ۹,۰۰۰ مایل دریایی است و می تواند تا ۵۰ روز در دریا بماند. در واقع، Anadolu یک ناو هواپیمابر خالص نیست بلکه یک کشتی آبی خشکی است که عرشه آن به طور ویژه مناسب فرود هلیکوپترهاست. این ناو برای اساس طراحی ناو هواپیمابر Juan Carlos I-class ساخت کمپانی اسپانیایی Navantia ساخته شده که دو ناو هلیکوپتربر استرالیایی کلاس Canberra نیز بر اساس آن ساخته شده اند. دومین ناو هلیکوپتربر ترکیه که TCG Trakya نام دارد نیز در مراحل اولیه ساخت قرار دارد.
دستور ساخت ناو Anadolu در سال ۲۰۱۵ داده شد و در فوریه ۲۰۱۸ بود که ساخت آن تکمیل و در آوریل ۲۰۱۹ برای تست به آب اندخته شد. قرار بود اولین ناو هواپیمابر ترکیه در سال ۲۰۲۱ عملیاتی شود اما به خاطر شیوع کرونا این موضوع به تعویق افتاد. در زمان اعلام سفارش ساخت، قرار بود بال هوایی ناو هواپیمابر Anadolu شامل جنگنده های پنهانکار F-35B باشد. ترکیه از شرکای سطح ۳ در برنامه توسعه و ساخت جنگنده F-35 به رهبری ایالات متحده بود، در حالی که کمپانی های ترکیه ای حدود ۹۰۰ قطعه از این ناو را تولید می کردند.
تا سال ۲۰۱۹، ترکیه ۱.۴ میلیارد دلار در این برنامه سرمایه گذاری کرده و ۶ فروند از ۳۰ فروند جنگنده F-35A که قرار بود دریافت کند را تحویل گرفته بود. البته این جنگنده ها در خاک ایالات متحده تحویل ترکیه داده شدند و هرگز نتوانستند به ترکیه برسند. ده ها خلبان و کارشناس آمریکایی برای آموزش چگونگی کار با این جنگنده ها به خلبانان ترکیه ای اختصاص داده شدند.
اما در جولای همان سال بود که ترکیه به خاطر خرید سامانه دفاع سطح به هوای S-400 از روسیه از برنامه توسعه F-35 کنار گذاشته شد زیرا مقامات آمریکا و ناتو از این بیم داشتند که ممکن است این سیستم روسی برای جمع آوری اطلاعات از جنگنده های F-35 به کار گرفته شود.
پهپادهای روی عرشه ناو هواپیمابر ترکیه
ترکیه می توانست Anadolu را در قالب یک ناو هلیکوپتربر بسازد، همان کاری که استرالیا با کشتی های کلاس کانبرا انجام داد اما ترکیه قصد داشت از این ناو برای عملیات های شناسایی و تهاجمی دورتر از سواحل خود استفاده کند که به هواپیماهای بال ثابت نیاز دارد. ترکیه یکی از پیشروترین کشورهای جهان در زمینه تولید پهپادهای نظامی است و به همین دلیل نیروی دریایی این کشور می تواند از پهپادهای بومی روی عرشه اولین ناو هواپیمابر خود استفاده نماید. اجزای اصلی بال هوایی ناو هواپیمابر Anadolu هنوز مشخص نیست اما انتظار می رود که عمده این بال هوایی را پهپادهای Bayraktar TB3 تشکیل دهند که نسخه نیروی دریایی از پهپاد مشهور Bayraktar TB2 است که توسط کمپانی دفاعی ترکیه ای بایکار ساخته شده است.
نسخه TB3 که هنوز در حال توسعه است، برتری هایی نسبت به نسخه زمین پرتاب خود دارد که شامل وزن تیک آف بالاتر، بال های بلندتر تاشو، و قدرت حمل باری نزدیک به دو برابر TB2 خواهد بود. این برتری ها، پهپادهای TB3 را قادر خواهد ساخت که دستکم دو بمب هوشمند هدایت لیزری دیگر را حمل کرده و مسافت بیشتری نسبت به TB2 پرواز کنند در حالی که همانند نسخه زمین پرتاب، تا ۲۴ ساعت می توانند در آسمان به شکل بی وقفه پرواز کنند. مدل دیگری از پهپادهایی که انتظار می رود در بال هوایی ناو هواپیمابر ترکیه به کار گرفته شود یک پهپاد تهاجمی با موتور جت ساخت کمپانی بایکار با نام Kızılelma است. این پهپاد که توسط کمپانی بایکار با لقب «پهپاد جنگنده» شناخته می شود دارای برد ۵۰۰ مایل دریایی، سقف پروازی ۳۵,۰۰۰ پا، قدرت حمل بار ۱.۵ تن و سرعت کروز تا ۰.۶ ماخ خواهد بود.
پهپاد Kızılelma دارای رادار رشته ای اسکن الکترونیکی فعال بوده و یم تواند به طور مداوم به مدت ۵ ساعت عملیات انجام دهد. بایکار مدعی است که این پهپاد دارای موتور جت قابلیت های پنهانکاری دارد که به لطف سطح مقطع زاویه دار و محفظه سلاح داخلی میسر شده است. رسانه های ترکیه مدعی هستند که Kızılelma توانایی انجام عملیات پشتیبانی هوایی نزدیک، سرکوب و نابودی سیستم های دفاع هوایی دشمن و نبردهای هوا به هوا را خواهد داشت. ماه گذشته بود که این پهپاد جنگنده بدون سرنشین دومین تست پروازی خود را انجام داد و بایکار مدعی است که بدون سیستم منجنیقی می تواند از روی باند پرواز کوتاه ناوهای هواپیمابر نیز بلند شود. انتظار می رود که TB3 اولین پرواز خود را در سال جاری انجام دهد.
تغییرات کوچکی در طراحی و بدنه Anadolu ایجاد شده تا زیرساخت مناسب برای عملیات پهپادی را ممکن سازد، زیرساخت هایی مانند ایستگاه های کنترل پهپاد با ترمینال های ماهواره ای برای ارتباطات دوربرد. یک سیستم چرخان برای به پرواز درآوردن پهپادهای TB3 نیز در قسمت جلوی ناو و یک سیستم قلابی گیرنده نیز روی عرشه آن نصب خواهد شد تا جنگنده های بدون سرنشین Kızılelma بتوانند بدون مشکل فرود آیند. تورهای ایمنی نیز برای فرود آمدن پهپادهای TB3 به کار گرفته می شوند.
علاوه بر پهپادها، ناو هواپیمابر Anadolu از هلیکوپترهای نظامی ترکیه نیز پذیرایی خواهد کرد که شامل هلیکوپتر بومی T129 ATAK می شود. نیروی دریایی ترکیه از پیش مانورهایی را با هلیکوپترهای تهاجمی AH-1W Super Cobra و هلیکوپترهای ترابری SH-70B روی عرشه این ناو انجام داده است. -حدود ۷۰ درصد از ناو هواپیمابر Anadolu و سیستم هایش در ترکیه ساخته شده و آنکارا به دنبال ساخت ناوشکن ها و ناوچه های جدیدی است به بخش اعظم آن ها در داخل کشور ساخته خواهد شد. همانند ناو هواپیمابر Anadolu، بیشتر قطعات ناو هواپیمابر دوم به نام Trakya نیز در داخل ترکیه ساخته خواهد شد.
