در نیمه دوم قرن پنجم قبل از میلاد مسیح (ع) و پس از آنکه تلاش های نظامی مستقیم ایران در زمان داریوش اول و خشایارشا هخامنشی برای اشغال یونان راه به جایی نبرد ، کم کم آتش اختلاف و رقابت بین دو دولت شهر اصلی یونان یعنی آتن و اسپارت به جنگ های خونینی انجامید که به جنگ های پلوپونز معروف شدند (پلوپونز نام شبه جزیره بزرگی در جنوب یونان است که شهر اسپارت در آن قرار داشته) و براساس برخی متون تاریخی یونان باستان تحریکات پادشاهان ایران در به راه افتادن این جنگ ها با هدف تضعیف یونانیان ، بی تاثیر نبوده است .
.
{نقشه کلی جنگ های پلوپونز}
{نقشه کلی جنگ های پلوپونز}
.
دوره اول جنگ های پلوپونز در فاصله سال های 431 و 421 قبل از میلاد بین آتن و اسپارت و متحدانشان در نقاط مختلف خاک یونان جریان داشت و در نهایت طرفین تن به امضای صلحی پنجاه سالانه دادند چه آنکه برتری آتنی ها در دریا و فنون مهندسی ، برتری اسپارتی ها در نبردهای رودروی زمینی را خنثی می نمود و حریف هم نمی شدند .
دوره اول جنگ های پلوپونز در فاصله سال های 431 و 421 قبل از میلاد بین آتن و اسپارت و متحدانشان در نقاط مختلف خاک یونان جریان داشت و در نهایت طرفین تن به امضای صلحی پنجاه سالانه دادند چه آنکه برتری آتنی ها در دریا و فنون مهندسی ، برتری اسپارتی ها در نبردهای رودروی زمینی را خنثی می نمود و حریف هم نمی شدند .
.
{مجسمه منسوب به آلکیبیاد}
{مجسمه منسوب به آلکیبیاد}
.
اما صلح چند سالی بیشتر دوام نیاورد و آلکیبیاد سردار بزرگ آتنی که دنبال فرصتی برای برتری یافتن بر اسپارت می گشت تصمیم گرفت جزیره سیسیل (در جنوب ایتالیا) را اشغال نماید . دولت شهر سیراکوز که تقریباً بر تمام سیسیل تسلط داشت هدف این حمله بود که با وجود بی طرف بودن ، روابط تجاری نزدیکی با اسپارت داشت . برخی آتنی ها به رهبری نیسیاس با این حمله مخالف بودند اما آلکیبیاد توانست آنها را متقاعد کند و آتنی ها هم او و نیسیاس را بطور مشترک مامور حمله به سیسیل کردند .
اما صلح چند سالی بیشتر دوام نیاورد و آلکیبیاد سردار بزرگ آتنی که دنبال فرصتی برای برتری یافتن بر اسپارت می گشت تصمیم گرفت جزیره سیسیل (در جنوب ایتالیا) را اشغال نماید . دولت شهر سیراکوز که تقریباً بر تمام سیسیل تسلط داشت هدف این حمله بود که با وجود بی طرف بودن ، روابط تجاری نزدیکی با اسپارت داشت . برخی آتنی ها به رهبری نیسیاس با این حمله مخالف بودند اما آلکیبیاد توانست آنها را متقاعد کند و آتنی ها هم او و نیسیاس را بطور مشترک مامور حمله به سیسیل کردند .
.
{تصویری از مجسمه منسوب به نیسیاس}
{تصویری از مجسمه منسوب به نیسیاس}
.
آتنی ها با 140 کشتی جنگی و بیش از شش هزار جنگجو راهی جنگ شده و بندر سیراکوز را محاصره کردند ، اما در آتن اتفاقاتی افتاد و برخی دشمنان آلکیبیاد توانستند وی را متهم به خیانت کنند . شورای شهر سردار آتنی را برای محاکمه فرا خواند اما آلکیبیاد به اسپارت گریخت و برای انتقام از شهر سابقش از اسپارتی ها خواست به کمک سیراکوز بشتابند . اسپارتی ها با کمک هایی که از طرف هخامنشیان دریافت کرده بودند در سال های پس از دور اول جنگ ناوگان دریایی نیرومندی تدارک دیده بودند و با این ناوگان به سمت سیسیل شتافتند .
آتنی ها با 140 کشتی جنگی و بیش از شش هزار جنگجو راهی جنگ شده و بندر سیراکوز را محاصره کردند ، اما در آتن اتفاقاتی افتاد و برخی دشمنان آلکیبیاد توانستند وی را متهم به خیانت کنند . شورای شهر سردار آتنی را برای محاکمه فرا خواند اما آلکیبیاد به اسپارت گریخت و برای انتقام از شهر سابقش از اسپارتی ها خواست به کمک سیراکوز بشتابند . اسپارتی ها با کمک هایی که از طرف هخامنشیان دریافت کرده بودند در سال های پس از دور اول جنگ ناوگان دریایی نیرومندی تدارک دیده بودند و با این ناوگان به سمت سیسیل شتافتند .
.
{نابودی ناوگان دریایی آتن در برابر سیراکوز}
{نابودی ناوگان دریایی آتن در برابر سیراکوز}.
نیسیاس به اندازه آلکیبیاد تجربه و مهارت جنگی نداشت و در محاصره سیراکوز راه به جایی نبرده بود و زمانی هم که از آمدن اسپارت ها آگاه شد از آتن کسب تکلیف نمود و آتنی ها ناوگان دیگری را که در واقع همه آنچه باقی مانده بود محسوب می شد ، به کمک وی فرستادند . اما جنگ در سیراکوز به ضرر آتنی ها پیش رفت و تمام ناوگانشان نابود شد . آنهایی که باقی مانده بودند سعی کردند با پیشروی در خشکی جای مناسبی برای سنگر گرفتن پیدا کنند اما از همه سو مورد حمله قرار گرفته و بسیاریشان کشته شدند . سرانجام نیسیاس و باقی مانده افرادش تسلیم شدند و سیراکوزی ها او و سردارانش را اعدام نموده و افرادش را به بردگی گرفتند .
نیسیاس به اندازه آلکیبیاد تجربه و مهارت جنگی نداشت و در محاصره سیراکوز راه به جایی نبرده بود و زمانی هم که از آمدن اسپارت ها آگاه شد از آتن کسب تکلیف نمود و آتنی ها ناوگان دیگری را که در واقع همه آنچه باقی مانده بود محسوب می شد ، به کمک وی فرستادند . اما جنگ در سیراکوز به ضرر آتنی ها پیش رفت و تمام ناوگانشان نابود شد . آنهایی که باقی مانده بودند سعی کردند با پیشروی در خشکی جای مناسبی برای سنگر گرفتن پیدا کنند اما از همه سو مورد حمله قرار گرفته و بسیاریشان کشته شدند . سرانجام نیسیاس و باقی مانده افرادش تسلیم شدند و سیراکوزی ها او و سردارانش را اعدام نموده و افرادش را به بردگی گرفتند .
.
{به دام افتادن سپاهیان آتنی در سیسیل}
{به دام افتادن سپاهیان آتنی در سیسیل}
.
نیمی از مردان آتن در این جنگ از بین رفتند و هیچکس باقی نماند تا خبر شکست را به آتن برساند . روزی بازرگانی که سر راهش از سیسیل عبور کرده و خبر شکست را شنیده بود وارد آتن شد و به تصور آنکه آتنی ها این خبر را شنیده اند با آنها ابراز همدردی نمود اما مردم شهر که خبر این شکست سنگین برایشان غیر قابل تصور بود او را به جرم نشر اکاذیب کشتند! هرچند کمی بعد پی به واقعیت بردند .
با اینکه آتنی ها سعی کردند نیروی نظامی خود را بازسازی کنند اما سنگینی شکست سیسیل به حدی بود که در دور سوم جنگ های پلوپونز به کلی مغلوب اسپارتی ها شدند و توان و اهمیت خود را از دست دادند .
نیمی از مردان آتن در این جنگ از بین رفتند و هیچکس باقی نماند تا خبر شکست را به آتن برساند . روزی بازرگانی که سر راهش از سیسیل عبور کرده و خبر شکست را شنیده بود وارد آتن شد و به تصور آنکه آتنی ها این خبر را شنیده اند با آنها ابراز همدردی نمود اما مردم شهر که خبر این شکست سنگین برایشان غیر قابل تصور بود او را به جرم نشر اکاذیب کشتند! هرچند کمی بعد پی به واقعیت بردند .
با اینکه آتنی ها سعی کردند نیروی نظامی خود را بازسازی کنند اما سنگینی شکست سیسیل به حدی بود که در دور سوم جنگ های پلوپونز به کلی مغلوب اسپارتی ها شدند و توان و اهمیت خود را از دست دادند .
