جنگنده ی
T-50 موسوم به عقاب طلاییاز خانواده جنگنده های سوپر سونیک پیشرفته ی
تمرینی و چند منظوره ی کره ی جنوبی میباشد که در اواخر سال 1990 توسط صنایع
هوافضای کره ی جنوبی مراحل تولید آن آغازشده است.
عقاب طلایی اولین جنگنده ی سوپر سونیک کره ی جنوبی و از معدود جنگندههای
تمرینی سوپر سونیک در جهان میباشد.این جنگنده اولین پرواز خود را در سال
2002انجام داده و در سال 2005 میلادی در نیروی هوایی کره ، وارد خدمت شده
است.
T-50 به تعداد کمی جهت انجامحرکات نمایشی توسط تیم اکروجت کره ی جنوبی
تولید گشته است.این نوع از عقاب طلایی کهT-50B نام گرفته است فقط 10فروند
تولید شده که در اختیار تیم آکروباتیک نیروی هوایی کره قرار گرفته
است.نوعدیگری نیز تولید شده که هواپیمای رزمی میباشد و FA-50 نامگذاری شده
است.در سال 2011 میلادی اولین اسکادران T-50عملیاتی شد.همچنین در این سال
اولین پرواز های FA-50جنگنده ی چند منظوره ی T-50 که قابل قیاس با
KF-16میباشد ، انجام شده است.
همچنین در سال 2011 بهتعداد شانزده فروند از این جنگنده به کشور اندونزی
صادر شده است و سفارش هایی نیزدرحال پیگیری میباشد که از طرف کشورهای
لهستان ، فیلیپین ، عراق و اسرائیل بودهاست.قابل ذکر است که این جنگنده
توسط ایالات متحده جهت برنامه ی T-Xخریداری شده است و یکی از گزینه های
مورد توجه نیروی هوایی آمریکا به عنوان نسلبعدی هواپیماهای پیشرفته ی
آموزشی میباشد.T-50 زمینهساز نسل بعدی جنگنده های بومی کره ی جنوبی ، پیش
از آغاز برنامه KF-X میباشد.
توسعه
برنامه ی اصلی T-50براساس تولید یک جنگنده ی بومی آموزشی که قابلیت پرواز
سوپر سونیک را داشت ، جهتآموزش و آماده سازی خلبانان جنگنده های KF-16 و
F-15Kبود.یکی دیگر از اهداف این طرح جایگزینی این هواپیما با هواپیماهای
فرسوده ی T-38 و A-37 هاینیروی هوایی کره بود.از پروژه های پیشین نیروی
هوایی کره میتوان به هواپیمای ملخیو آموزشی ابتدایی KT-1 ، تولید تحت
لیسانس KF-16 اشارهنمود.در کل سری هواپیماهای T-50 ازنظر پیکربندی بسیار
شبیه به KF-16میباشند.
برنامه ی مادر با نامرمزی KTX-2 در سال 1992 آغاز شد ،ولی وزارت دارایی و
اقتصاد کره در سال 1995 جلوی طرح را به دلایل مالی گرفت.طراحیابتدایی طرح
مربوط به سال 1999 میباشد.هزینه های این پروژه توسط شرکت (Lockheed
Martin(13% ، صنایع هوافضای کره(17%) و دولت کره ی جنوبی(70%) تامین شده
است.
این هواپیما در سال 2000به صورت رسمی به عنوان T-50Golden Eagleبرگزیده
شد.سرانجام مراحل پایانی ساخت اولین T-50 بین15 ژانویه تا 14 سپتامبر 2001
تمام شد و این جنگنده ، اولین پرواز خود را در ماهاوت سال 2002 انجام داد و
ارزیابی های عملیاتی این جنگنده تا 28 جولای تا 14 اوت2003 به طول
انجامید.صنایع هوافضای کره ی جنوبی و LockheedMartin در حال حاضر برای
انواعاین هواپیما یک برنامه مشترک فروش و صادر را پیش بینی کرده اند.نیروی
هوایی کرهقرار داد سفارش 25 فروند T-50 را درسال 2003 منعقد کرد و براساس
این قرارداد باید تمامی این 25 فروند از سال 2005 تاسال 2009 تحویل نیروی
هوایی کره میشدند.شایان ذکر است که رادار اصلی این جنگنده AN/PG-67(v)4
ساخت شرکت Lockheed Martinمیباشد.
در آنسوی ماجرا هم تولیدیک جنگنده ی چند منظوره بنام TA-50 دردستور کار
قرار گرفت که قابل قیاس با KF-16 باشدو به خوبی FA-50 باشد.مدل های مختلف
TA-50 نسبتبه مدل آموزشی این هواپیما یعنی T-50 ازتسلیحات سنگین تری
برخوردار هستند که در نقش جنگنده های سبک ظاهر میشوند.جنگنده ی TA-50
طوریطراجی شده است که از تمامی امکانات رزمی جهت استفاده از انواع سلاح های
هدایت پذیر، موشک های هوا به هوا و موشک های هوا به زمین برخوردار
میباشد.همچنین قابلیتافزودن پادهای شناسایی ، کمک در هدفگیری و جنگ
الکترونیک را دارا میباشد.
FA-50 پیشرفته ترین نسخه ی T-50میباشد.این جنگنده به رادار قدرتمند
اسرائیلی EL/M-2032 پالس دالپر ، تانکر سوخت بزرگتر ، ایونیک پیشرفته تر ،
محفظه یرادار بزرگتر و یک دیتالینک تاکتیکی مجهز شده است.البته این نکته
قابل توجه است کهرادار EL/M-2032 به دو رادار AN/APG-67(V)4 محصول
LokheedMartin ورادار AESASELEX Vixen 500E محصولشرکت SELEX Galileo ترجیح
داده شده است.دردسامبر سال 2008 نیروی هوایی کره قرار دادی با صنایع
هوافضای کره جهت تبدیل 4فروند از جنگنده های T-50 به FA-50 تاسال 2012
نوشت.نیروی هوایی کره درخواست تولید 60 فروند FA-50 تاسال 2013 را دارد و
برنامه ای جهت جایگزینی تمامی 150 فروند FA-50 باجنگنده های F-4 Phantom II
و F-5 رادارد.
F-50
T-50 در ابتدا قرار بود زمینهساز نسل بعدی جنگنده های بومی کره ، F-50
باشدکه بالهای قدرتمند ، رادار AESA ،مخزن سوخت داخلی بزرگتر ، تحهیزات
بیشتر جنگ الکترونیک و موتور قدرتمند تربود.بالهای قدرتمند این جنگنده در
زیر خود سه پایلون سلاح داشتند که در FA-50 شاهددو پایلون هستیم.رادار AESA
قرار بود رادار پیشرفتهرزمی ریتون باشد.این جنگنده قرار بود تک سرنیشن
باشد تا فضای کافی برای تانک سوختو تجهیزات جنگی وجود داشته باشد.موتور این
جنگنده میتوانست EJ200 یا F414 باشدکه نیرویی 12-25% بیشتر نسبت به
موتورهای F-404 نصبشده بر روی FA-50 تولید کندو در نهایت اینپروژه با پروژه
ی پیشرفته تر KAI KF-Xجایگزین شد.
طراحی
عقاب طلایی T-50 بسیارشبیه به جنگنده ی F-16Flighting Falconمیباشد و نقاط
مشترک بسیاری نیز در آنها دیده میشود.ازجمله ی این شباهتها میتوانبه موتور
یکسان ، سرعت ، قیمت و برد سلاح های استفاده شده اشاره داشت.البته تجربههای
صنایع هوافضای کره ی جنوبی که از پروژه منتاژ KF-16 بدستآمده بود باعث شد
تا آنها در طراحی این جنگنده سود مالی بسیار کنند.
هسته پردازش مرکزی وسیستم کاربری T-50 توسط MDS Technology ساخته شده
است.سیستم ایونیک این جنگنده اولین و تنها سیستمایونیکی است که توسط یک
شرکت آسیایی توسعه داده شده است و دارای گواهینامه ی DO-178B میباشد.شرکت
های Samsung Thales و LIG Nex1 مسئولیت طراحی و توسعه ی تجهیزات جنگ
الکترونیک و ایونیک اصلی مدلهای مختلف T-50 را بعهده داشتند.شرکتهایکره ای
دیگر مانند DoDAAM و Aeromaster نیز مسئولیت طراحی و تولید جزئی از ایونیک
T-50 شاملمدیریت حافظه کامپیوترها ، تجهیزات تست ایونیک ، ثبت اطلاعات
پرواز ، نرم افزارهایآنالیز اطلاعات ، سیستم پردازش اطلاعات پس از پایان
پرواز و نرم افزارهای مدیریتساختار و موتور جنگنده را عهده دار بودند.پنل
کاکپیت این جنگنده ، سوییچ ها و جویاستیک آن توسط شرکت های دیگر کره ای
بنام FirsTec و Sungjin Techwin تهیه شدند.
هانوا(Hanwha)قطعات سیستم کنترل پرواز و WIA ارابههای فرود این جنگنده را
تامین کردند.T-50 بههانی ول Honeywell) H-764G) مکانیاب جهانی یا همانسیستم
ناوبری درونی و یک رادار ارتفاع سنج HG9550 نیزمجهز شده است.این هواپیما
اولین جنگنده ی آموزشی مجهز به سیستم هدایت پرواز باسیم(Fly
bywire)میباشد.این جنگنده ی آموزشی دو سرنشینه میباشد که سرنشینان آن به
صورت خطی قرارمیگیرند.صندلی این جنگنده از فیبر فشرده اکریلیک تهیه شده است
که جای راحتی برایخلبان فراهم میکند.کاکپیت طوری طراحی شده که خلبان دید
بصری مناسبی دارد.
کاکپیت
حداکثر ارتفاع پروازی اینجنگنده 14000 متر (48,000 پا) می باشد (برای نوع
آموزشی) و امکان 8000 ساعت خدمترا دارد.هواپیمای T50 ، هفت تانکر سوخت شامل
دو تانک زیربالها و پنج تانک روی بدنههواپیما دارد که درکل قابلیت حمل
2655 لیتر سوخت را به عقاب طلایی میدهد.همینطورقابلیت حمل سه تانک سوخت
اضافی که شامل 1710 لیتر سوخت میشود را دارد.
عقاب طلایی از موتورتوربوفن F404-102 ساخت شرکت جنرال الکتریکاستفاده میکند
که در SamsungTechwin تحتلیسانس تولید می شود و در یک طرح مشترک بین صنایع
هوافضای کره و شرکت جنرالالکتریک به سیستم کنترل موتور دیجیتال ارتقا پیدا
کرده است.حداکثر سرعت این جنگنده1.4 الی 1.5 ماخ میباشد و حداکثر نیروی
رانش تولید شده توسط این موتور 78.7 کیلونیوتون(17,700 پوند) با احتساب پس
سوز میباشد.موتور F-414 جنرالالکتریک نیز برای سری جنگنده های T-50پیشنهاد
شده بود و موتور EJ200 رولسرویس نیز کاندید دیگری بود که طرح را بیشتر شبیه
نیروهای هوایی اروپاییمیکرد.شایان ذکر است هردو موتور نیروی رانش بیشتری
نسبت به F-404 تولیدمیکنند.
سیستم های تسلیحاتی
TA-50 از یک مسلسل 20 م.مجنرال داینامیکس برخوردار میباشد که پشت کاکپیت
قرار گرفته است.این مسلسل نسخه یسه لول M-61 ولکان میباشد.همچنینامکان شلیک
موشک AIM-9 Sidewinder و موشک هوا به سطح AGM-65 Maveric ، راکت های Hydra
70 و LOGIR ، بمبهای خوشه ای CBU-58 و Mk-20 و بمبهای سقوط آزاد
Mk-82_83_84 را دارا میباشد.
FA-50 قابلیت استفاده ازپادهای ECM شرکت رافائل موسوم به حفاظت آسمان (Sky
Shield) و پادهای هدفگیری لایتنینگ جهت افزایش توان جنگ الکترونیک جنگندهو
قدرت هدفگیری را دارد.از سلاح های دیگری که بر روی TA-50 قابلنصب
میباشندمیتوان به کیت چندمنظوره هدایت شونده SPICE ، بمبهای CBU-97/105 با
فیوز منفجر شوندههمراه با کیت WCMD در دم بمب ها ، سامانههای JDAM و
JDAM-ER جهت افزایش توانایی های حمله زمینی جنگنده و موشک هوا به هوای
AIM-120 اشاره داشت.این جنگنده قابلیت استفاده از موشک های Python و Derby
کهتوسط شرکت رافائل تولید شده اند را نیز دارد.
مدل های مختلف
T-50
مدل اموزشی پیشرفته
T-50B
جهت انجام حرکاتآکروباتیک توسط تیم آکروبات عقابهای سیاه
T-50P
جنگنده ی چندمنظورهدوسرنشینه جهت عملیات در هر آب و هوایی که برای نیروی هوایی لهستان تولید شده است
TA-50
تاکتیکی آموزشی/جنگنده یسبک
FA-50
جنگنده ی چند منظوره باقابلیت انجام ماموریت در هر شرایط آب و هوایی و جهت تعویض با جنگنده های فرسوده ینیروی هوایی کره.
استفاده کنندگان
کره جنوبی:50 فروند T-50 ، 10فروند T-50B ، 10 فروندTA-50 یک مدل پیش تولید FA-50
اندونزی:16 فروند TA-50 درماه مه سال 2011 خریداری نموده است اولین دسته از آنها تا سال 2013 تحویل خواهندشد.
جنگنده های هم خانواده
F-16 Fighting Falcon
AIDC F-CK-1 Ching-kuo
Mitsubishi F-2
جنگنده های قابل مقایسه
HAL Tejas
Alenia Aermacchi M-346
AMX International AMX
BAE Hawk
Dassault/Dornier AlphaJet
Hongdu L-15
T-38 Talon
YakovlevYak-130
HAL HJT-36
مشخصات
نقش : جت آموزشی پیشرفته،جنگنده چندمنظوره
سازنده : صنایع هوافضایکره
اولین پرواز : 20 آگوست2002
عملیاتی : 22 فورییه 2005
وضعیت : فعال
شمارگان تولید شده : +71(حدود 158 سفارش تا 2011)
هزینه هر فروند : 21میلیون دلار
مشخصات فنی
تعداد خدمه:2
طول:12.98 متر
عرض:9.17 متر
ارتفاع:4.78 متر
وزن خالی:6,450 کیلوگرم
حداکثر وزن تیک آف:13,500کیلوگرم
موتور:یک عدد موتور F-404 GeneralElectric همراه با پس سوز
نیروی رانش:11,925 پوند
نیروی رانش با پسسوز:17,700 پوند
حداکثر سرعت:1.4~1.5 ماخ
برد:1,851 کبلومتر
حداکثر ارتفاع پروازی:16,760متر
فشار جی:3g- الی8g+
سلاح ها
یک مسلسل سه لول A-50
راکت های Hydra و LOGIR
موشک های هوا به هوای AMRAAM و Sidewinder
موشک زمین به زمین Maveric
بمب هایMk 82,Mk83 و Mk84 همراهبا SIPCE,JDAM,JDAM-ER و سنسور فیوز منفجرشونده ، بمبهای هدایت لیزری
.
۹۱/۰۴/۲۱
۰
۰
مصطفی نداف