این هواپیما اولین جت تجاری موفق دنیا نام گرفت . گرچه چهارمین جت بعد از
هواپیماهای Comet بریتانیایی ، کانادا C102 کانادایی و Caravelle فرانسوی
بود .
توپولف 104 دومین هواپیمایی بود برای پروازهای منظم در خدمت شرکت ایروفلوت قرارگرفت و توانست یک سرویس منظم خدماتی را ارائه دهد .
درحالیکه کامت انگلیسیها بعلت شکست در ساختار ( بعلت قرار گرفتن موتور در
ریشه بال و ایجاد خستگی شدید در آن [ مترجم] ) ناموفق بود ، توپولف 104
تنها هواپیمای جت موفق و عملیاتی بین سالهای 1956 تا 1958 بود .
درسال 1957 شرکت هواپیمایی چکسلواکی با بکار گیری این هواپیما به اولین
شرکت صرفاً استفاده کننده از هواپیماهای جت در دنیا تبدیل شد .
این هواپیما تعداد 90 میلیون مسافر برای ایروفلوت جابجا نمود .
فلسفه ساخت
درسال 1950 اتحادیه هواپیمایی شوروی اعلام نمود که نیازمند به هواپیمایی
مدرن است که ظرفیت بیشتر و عملکرد بهتری نسبت به هواپیماهای موتور پیستونی
داشته باشد . این اعلام نیاز به دفتر طراحی توپولف اعلام شد و این دفتر
نخستین طراحی را برپایه بمب افکن TU 16 آغاز نمود ، بصورتیکه طراححی بالها و
موتور و سطوح دم مانند توپولف 16 حفظ شد اما طراحی بدنه جدید انجام شد که
بدنه جدید گسترده تر و بزرگتر ، با ساختار فشرده تر و برای ظرفیت 50 مسافر
طراحی شد .
مدل اولیه در 17 ژوئن 1957 پرواز نمود .
در سال 1958 وقتی برای اولین بار این هواپیما در لندن فرود آمد ، باعث حیرت
غربیها شد ، زیرا آز نظر ناظران غربی در آن زمان شوروی فاقد تکنولوژی
پیشرفته برای ساخت هواپیمایی با با عملکرد اینچنین بود .
200فروند از این هواپیما تا پایان زمان تولید در 1960 ، ساخته شد .
توپولف 104 از موتورهای توربوجت Mikulin AM-3 برای پیشرانش استفاده میکرد و
دارای 5 خدمه پروازی شامل 2 خلبان ، 1 ناوبر که در دماغه هواپیما در محفظه
نیم دایره ای شکل قرارمیگرفت ، یک مهندی پرواز و یک اپراتور رادیو ( که
اپراتور رادیو بعد ها حذف شد ) ، بود . مواد استفاده شده در بدنه این پرنده
مس ، چوب ماهون و توری فلزی بود .
خلبانان توپولف 104 ابتدا با بمب افکن Il 28 آموزش دیده و با توپولف 16 غیر
نظامی که با طرح ایروفلوت رنگ آمیزی شده بود ، بین مسکو و سرولووسک پرواز
مینمودند .
خلبانان کهنه کار Tu 16 نیز براحتی میتوانستند با Tu 104 پرواز کنند .
با توجه به سنگین تر بودن این پرنده نسبت به هوا و کنترلهای ضعیف این
هواپیما ، در سرعتهای پایین شدیدا تمایل به واماندگی پیدا میکرد ، درنتیجه
دفتر طراحی توپولف با توجه به تجارب طراحی این هواپیما ، هواپیمای جدیدتر
TU 124 را طراحی نمود .
ویژگی های عمومی
خدمه: 7
ظرفیت: 50-100 مسافر
طول: 40.05 متر (131 فوت و 5 اینچ)
بال: 34.54 متر (113 فوت و 4 اینچ)
ارتفاع: 11.90 متر (39 فوت)
بال: مساحت 184 متر مربع (1975 فوت مربع)
وزن خالی: 41،600 کیلوگرم (91،710 پوند)
حداکثر وزن برخاست: 76،000 کیلوگرم (167،550 پوند)
پیشرانش: 2 موتور Mikulin AM-3M-500 با کشش 91.5کیلونیوتن (21،400 پوند فورس)
کارایی
حداکثر سرعت: 950 کیلومتر بر ساعت (512 گره، 590 مایل در ساعت )
برد: 2650 کیلومتر (1430 ناتیکال مایل، 1650 مایل)
سقف پرواز: 11،500 متر (37،730 فوت)
نرخ صعود: 10 متر بر ثانیه (2000 فوت در دقیقه)
۹۱/۰۴/۰۲
۰
۰
مصطفی نداف