همیشه بالگردهای ترابری کار بسیار مهمی در زمینه ی ارائه
ی تجهیزات به میدان نبرد داشته اند. این بالگردها تمامی تجهیزات لازم
برای مقابله یا هجوم را برای نیروهای خودی تهیه می کنند و نباید گفت که در
کار جنگ تنها باید به بالگردهای تهاجمی فکر کرد. روسیه و آمریکا همواره
کوشیده اند بالگردهای ترابری و حتی فوق ترابری را در انواع مختلفی تولید
کنند.
شوروی نیاز داشت که بتواند نیروهای خود را در کشور بزرگ خود
در نواحی فراوان با سرعت ضربتی بالا به مناطق حساس و یا نبرد برساند. این
در حالی است که چنین بالگردی باید فوق ترابری باشد و علاوه برداشتن قدرت
حمل بالا باید در شرایط خطرناک نیز خودی نشان دهد و از کمند مهاجم بگریزد.
شرکت میل به عنوان بهترین شرکت تولید بالگرد در شوروی (و بعداً روسیه) یک
طرح پیشنهادی مناسب با نام میل-8 را به مسکو داد که این بالگرد باید افراد و
تجهیزات را در زمین های ناهموار به خوبی حمل می کرد و همچنین در نواحی با
هوای سرد دوام می آورد و تاکتیک های نوین را به خوبی اجرا می کرد. این
بالگرد این توان را دارد که در هواهای خیلی گرم و خیلی سرد دوام بیاورد.
شاید باور نکنید ولی بازه ی دمایی منفی 50 تا مثبت 50 درجه ی سانتی گراد
برای این پرنده تعریف شده است. این بالگرد علاوه بر این می تواند در
تمام مدت کارایی داشته و در هر ساعتی از شبانه روز به پرواز درآید و عملیات
انجام دهد. از این رو، این بالگرد برای نواحی متعددی تعریف شده است که از
جمله ی آن حرکت در جنگل، بیابان، کوهستان و مناطق دشتی و دلتایی می باشد.
میل-8 که با نام هیپ نیز خوانده می شود، در واقع یک بالگرد دوپیشرانه ی
ویژه ی حمل و نقل هوایی است که علاوه بر حمل و نقل هوایی، می توان از آن
به عنوان یک بالگرد تهاجمی یا پشتیبانی آتش هوایی نیز استفاده کرد. در
بسیاری از ارتش ها با نصب دو توپ و گاتلینگ از آن در نقش یک بالگرد تهاجمی
بر علیه اهداف زمینی استفاده می کنند. تاریخچه ی این بالگرد به 9 جولای
1961 باز می گردد، جایی که برای اولین بار پیش نمونه ی تک پیشرانه ی
آن به کد W-8 و با یک پیشرانAI-24W به پرواز درآمد. یک سال بعد در تاریخ
17 سپتامبر 1962 دومین نمونه ی پیش تولید ی آن با دو پیشران یاد شده
پرواز کرد. تا سال 1967 که این پرنده به خدمت ارتش شوروی درآمد تغییرات
بسیاری بر روی آن اعمال شد و در این سال بود که زندگی عملیاتی خود را در
نیروی هوایی شوروی آغاز کرد.
بالگرد میل-8 (Mi-8) در دسته ی پرتولید ترین پرنده های
دنیا قرار می گیرد، چرا که این پرنده ی نجیب و سخت زی پُر تولیدترین
بالگرد جهان بوده است و تا کنون به 50 کشور صادر شده است. گونه ی صادراتی
این بالگرد را میل-17 (Mi-17) می خوانند. همچنین یکی از گونه های این
بالگرد مدل تی (Mi-8T) است که به موشک های ضدتانک و البته توپ و گاتلینگ
مسلح است و توانایی حمل 24 سرباز مسلح را نیز دارد. میل-17 در ارتش شوروی
همان گونه ی ام بود (Mi-8M) و خدمات خود را ارائه می داد. دو بالگرد
میل-14 (Mi-14) و میل-24 (Mi-24) را نیز طراحان شرکت میل بر پایه ی همین
میل-8 (Mi-8) طراحی و تولید نمودند. میل-14 در واقع یک گونه ی دریایی
میل-8 است و میل-24 یک بالگرد تهاجمی است. تاکنون 40 گونه ی مختلف از
میل-8 و 49 گونه ی مختلف از میل-17 (به عنوان مدل صادراتی میل-8) و 12
گونه ی مختلف از میل-14 (به عنوان مدل دریایی میل-8) ساخته شده است که
گونه های غیر نظامی نیز در میان آنها حضور دارند.
میل-17 با ارتقای کیفیت در میل-8 شکل گرفت که یکی از موارد
این ارتقاء استفاده از پیشران های پیشرفته تر و بزرگ تر TV3-117MT و
همچنین گردنده های بزرگ تر بود. شرکت سازنده، پیشران TV3-117VM را نیز
به مشتریانی که پیشران هایی برای شرایط آب و هوایی گرم می خواهند ارائه
می دهد و این بستگی به خود خریدار دارد. اخیراً نیز چین و ونزوئلا در
گونه های خریداری شده ی خود از پیشران های گونه ی جدید VK-2500 که برای
ارتفاعات طراحی شده است استفاده کرده اند که این موتور توسط شرکت سازنده
به سامانه ی کنترل FADEC مجهز شده است.
چنان که گفته شد، طراحی میل-17 برای صادرات بوده است و به
همین دلیل طراحان روسی همه ی دقت و هنر خود را به خدمت گرفتهاند تا
بهترین شاهکار خود را ارائه دهند. البته از یاد نبریم که پرندههای روسی به
دلیل مقاومت و عمر بالا همیشه در بین خریداران جهان سومی از طرفداران
زیادی برخوردار بوده اند. این بالگرد فوق ترابری می باشد و با وجود شهرت
به کار حمل و نقل، دارای محل خاصی برای پرتاب موشک یا رهاسازی بمب می باشد
و احتمالاً امکان نصب سامانه ی تیربار و آتشبار نیز بر روی آن وجود
دارد. همچنین به دلیل داشتن سامانه های گرمایی و سرمایی خاص می تواند در
هر گونه شرایط دمایی به پرواز و عملیات بپردازد. همچنین این بالگرد با
داشتن سامانه ی ضد یخزدگی این توانایی را دارد که در شرایط جوی نامناسب
مانند بارش برف و باران یا گرد و غبار زیاد و همچنین در شرایط رطوبتی زیاد و
در حالتهای شرجی کارایی خود را نشان دهد. این بالگرد دارای شناورهایی است
که می تواند روی بالگرد نصب شود و باعث شوند که بالگرد روی آب بنشیند.
در ضمن روسیه سامانه ی هشدار دهنده ای با نام NATASHA را
برای این بالگرد به کار گذاشته که همه ی جوانب و عیب و ایرادهای احتمالی
را به خلبان گزارش می دهد (مانند لرزش پیشران ها، خرابی پمپ سوختی، آتش
گیری برخی مناطق بالگرد و...) تا هر چه زودتر به آن رسیدگی گردد. یک نکته
ی قایل ذکر این است که میل-17 (نمونه ی صادراتی میل-8) در نیروهای ارتش
شوروی یا روسیهی کنونی، با نام Mi-8MT خوانده می شود. البته می شود
میل-17 را به راحتی از میل هشت تشخیص داد، چرا که گردندههای دُم (عقب) و
نیز جهت نصب آنها در پشت با میل هشت متفاوت است که این تفاوت اصلی میل-8 با
میل-17 است. در میل-8 گردندهی دم در سمت راست و در میل-17 در سمت چپ نصب
شده است. همچنین یک سپر محافظتی در مقابل دهانه ی ورودی هوای میل-17 نصب
شده است که از ورود گرد و غبار به داخل پیشران جلوگیری می کند. هواکش های
پیشران میل-17 از هواکش های پیشران نصب شده درمیل-8 یعنی پیشرانTV2
کوتاه تر است و بر روی کابین امتداد پیدا نکرده است. در این بالگرد باید
یک گروه 3 نفره باشد (حداقل) تا بالگرد پرواز کند. این گروه به عنوان خدمه
ی پروازی شناخته می شوند که شامل خلبان و کمک خلبان و مهندس پرواز است که
به کمک هم می توانند بالگرد را به کار بکشند و همچنین در صورتی که این
بالگرد نقشی غیر از حمل و نقل را به خود بگیرد و مجبور باشد فراترابری کار
کند می تواند بیش از 5 خدمه ی پروازی داشته باشد. می توان گفت از نکات
قوت و یکی دیگر از دلایل فروش بالای این بالگرد این است که کارخانه ی
سازنده بنا به درخواست خریدار اقدام به طراحی یا تغییرات در بالگرد می
نماید. این بالگرد توانایی بر عهده گرفتن بسیاری از نقش ها را دارد. می
توان این بالگرد را مسلح کرد بر علیه اهداف زمینی استفاده نمود. این
بالگرد قابلیت نصب بسیاری از جنگافزارها را دارد. گفتنی است که شرکت میل
قصد دارد بالگرد جدیدی به نام میل-38 (Mi-38) را به عنوان جانشین میل-8 و
میل-17 معرفی کند.
ویژگی های میل-17 گونه ی 1وی (Mi-17-1V):
خدمه: سه نفر، دو خلبان و یک مهندس
گنجایش: 30 سرباز یا 12 تخت روان (برانکار) یا 4 تن بار درونی یا 5 تن بار بیرونی (آویزان).
درازا: 18.46 متر.
قطر دایره ی ملخ: 21.25 متر
بلندا: 4.76 متر
مساحت دیسک: 356 متر مربع
وزن تهی: 7489 کیلوگرم
وزن بار شده: 11100 کیلوگرم
بیشینه ی وزن برخاست: 13000 کیلوگرم
پیشرانش: دو پیشران توربوشفت ساخت کلیموف از مدل TV3-117VM، هر کدام با 2190 اسب قدرت
سرعت بیشینه: 250 کیلومتر بر ساعت
برد: در حالت سوختگیری استاندارد، 465 کیلومرت
سقف پرواز: 6000 متر (19690 پا)
نرخ اوجگیری: 8 متر بر ثانیه.
جنگ افزار: تا 1500 کیلوگرم مهمات بر 6 گیره، شامل بمب، راکت و توپ.
۹۱/۰۱/۱۸
۰
۰
مصطفی نداف