پایگاه هوایی شهید دوران شیراز پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در 15کیلومتری جنوب شیراز و با دو باند پروازی افتتاح شد و در ابتدا محل آموزش خلبانان نیروی هوایی ارتش بود ولی پس از ورود هواپیماهای C-130 به ناوگان ترابری نیروی هوایی، پایگاه شیراز به پایگاه اصلی هواپیماهای ترابری C-130 مبدل شد.
پس از دوران دفاع مقدس و با ورود هواپیماهای ایلوشین به کشورمان پایگاه هوایی شیراز به محل اصلی استقرار این هواپیماها تبدیل شد و از آن زمان به بعد، اورهال هواپیماهای C-130 و ایلوشین نیروی هوایی در این پایگاه هم، انجام میشود.
برای اطلاع از چگونگی انجام اورهال این هواپیماها به پایگاه هوایی شهید دوران نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران رفتیم تا از چندوچون این کار مطلع شویم.
** بخش دوم: اورهال C-130
وارد پایگاه شیراز که شدیم بههمراه فرمانده گردان اورهال، به بخشی رفتیم که هواپیماهای C-130 در آنجا تعمیر میشدند. در این بخش از پایگاه تعدادی هواپیمای C-130 وجود داشت که کار اورهال هرکدام از آنها تا مرحلهای پیش رفته بود.
هواپیمای C-130 یک هواپیمای ترابری تاکتیکی با چهار موتور توربوپراپ است که توسط شرکت لاکهید مارتین آمریکا ساخته شده است. این هواپیما پیش از انقلاب از آمریکا برای استفاده در نیروی هوایی ارتش خریداری شد و تاکنون در این نیرو خدمت میکند. البته نسخههای متفاوتی از این هواپیما هماکنون در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
پیش از انقلاب تعمیر و اورهال اساسی این هواپیما بهعهده مستشاران آمریکایی بوده و با پیروزی انقلاب و خروج مستشاران آمریکایی از ایران، متخصصان فنی کشورمان اورهال این هواپیما را بهعهده گرفتند.
اما تعمیر و اورهال یک هواپیما کار آسانی نیست و نیاز به دانش فنی بالایی دارد که معمولاً کشورهای سازنده هواپیما این دانش را در اختیار دیگر کشورها قرار نمیدهند.
فرآیند تعمیر و اورهال هواپیمای سی130 هر 4 سال یکبار انجام میشود، یعنی هواپیما پس از طی 4 سال زمینگیر یا اصطلاحاً گرند شده و دیگر اجازه پرواز ندارد. پس از آن هواپیما را تحویل گردان اورهال میدهند تا تمامی کارهای مربوط به تعمیرات اساسی و اورهال آن انجام شود. پس از آنکه اورهال هواپیما به پایان رسید بخشهای مختلف هواپیما را مورد تست و ارزیابی قرار میدهند تا از صحت اقدامات انجامشده در اورهال مطمئن شوند. اگر هواپیما این مرحله را با موفقیت پشت سر بگذارد، دوباره به چرخه عملیاتی برگشته و اجازه پرواز پیدا میکند.
از آنجایی که این هواپیما از کنار هم قرارگرفتن بخشهای مختلف و متعددی ساخته شده است، برای تعمیر و اورهال آن هم میبایست مختصصان و کارشناسان مختلفی کنار هم قرار بگیرند تا تعمیر هر بخش بهصورت تخصصی دنبال شود.
در ابتدا با متخصصان بخش بدنه هواپیما همصحبت میشویم. آنها که دو سرهنگ بازنشسته هستند، کنار خود، نیروهای جوان را بهکارگرفتهاند تا تجربیات خود را به آنها منتقل کنند.
** تعمیر بال و بدنه
آنها ابتدا بخشهای مختلف بدنه هواپیما را برایمان تشریح میکنند و میگویند ساختار اصلی بدنه هواپیما از سه بخش تشکیل شده است؛ سنتر وینگ، اوتر وینگ راست و اوتر وینگ چپ که همان بالهای چپ و راست این هواپیما هستند. سنتر وینگ بخش اصلی بدنه هواپیما است که بالها روی آن نصب شدهاند واگر آسیب جدی ببیند باید تعویض شود.
تعمیر اساسی یا تعویض سنتر وینگ هواپیما جزء مراحل عادی اورهال نیست و فقط در هواپیماهایی که در سوانح هوایی و یا هنگام فرود دچار آسیب جدی و اساسی شده باشند انجام میشود. متخصصان پایگاه شیراز میگویند: علیرغم آنکه تعمیر این بخش کار بسیار سخت و زمانبری است اما در مورد یکی از هواپیماها موفق به تعویض این بخش نیز شدیم.
در اورهال هواپیمای سی-130 ابتدا بخشهای مختلف را از هواپیما باز میکنند که به آن مرحله ریموال میگویند. پس از آن هر بخش را بهصورت جداگانه در اختیار متخصص همان بخش میگذارند تا مراحل اورهال آن را انجام دهد.
در حوزه بال و بدنه هواپیما نیز همینطور است؛ برای تعمیر بالهای هواپیما، آنها را از بدنه جدا میکنند و سپس قسمتهای فلپ را که مربوط به کنترل فرامین و کاهش و افزایش سرعت هواپیما است از بال جدا کرده و مورد بازبینی و تعمیر قرار میدهند. همچنین بالها و بخشهای مختلف بدنه را مورد بازرسی NDI یا ترکیابی قرار میدهند تا از نبود هرگونه ترک در بدنه هواپیما مطمئن شوند.
در همین رابطه یکی از متخصصان اورهال بدنه میگوید: برخی بخشها در هواپیما وجود دارد که اگر در آنها ایرادی وجود داشته باشد کار تعمیر را طولانی میکند، مانند تَرَکهایی که در برخی نقاط بدنه هواپیما ایجاد میشود. برای رفع این ترکها، بخشهای مختلف بدنه هواپیما باید ابتدا توسط یک سیستم ترکیابی شود و در صورت وجود هرگونه ترک آنها را برطرف میکنیم.
** نصب رادار ایرانی روی هرکولسهای ارتش
یکی دیگر از بخشهای بسیار مهم هواپیمای سی-130 که اورهال آن نیاز به دانش بالایی هم دارد، سیستمهای الکترونیک هواپیما است. در حقیقت اقداماتی که خلبان برای هدایت هواپیما انجام میدهد، توسط همین سیستمهای الکترونیکی به بخشهای مختلف هواپیما میرسند و در صورت بروز هرگونه ایراد در این بخش هواپیما دچار اشکال اساسی میشود.
نیروی هوایی ارتش برای تعمیر بخشهای الکترونیک هواپیمای C-130 از توان جهاد خودکفایی نهاجا و دانشگاههای کشور بهره گرفته است و این متخصصان جوان بهخوبی توانستهاند از پس این کار برآیند.
از جمله دستاوردهای مهم متخصصان نیروی هوایی ارتش در پایگاه شهید دوران نهاجا، طراحی و تولید رادار بومی برای هواپیمای C-130 است. متخصصان جهاد خودکفایی نیروی هوایی ارتش با کمک دانشگاههای کشور توانستهاند رادار بومی برای هواپیمای C-130 بسازند که از مدل خارجی آن بهتر و توانمندتر است و روی برخی هرکولسهای نهاجا هم با موفقیت تست و عملیاتی شده است.
اطلاعات زیادی از رادار ایرانی نصبشده روی این هواپیماهای ترابری، منتشر نشده اما آنچه مسلم است، این است که اتفاق مهمی در صنعت هوایی کشور رخ داده و رادار بومی برای این هواپیماها طراحی و تولید شده است.
اما یکی از مهمترین قسمتهای هواپیما، کابین هواپیما است که در حقیقت مغز هواپیما در این بخش قرار دارد. برای تعمیر سیستمهای داخل کابین هواپیما، تخصصهای مختلفی کنار هم کار میکنند که هر کدام بهصورت تخصصی روی یک بخش از کابین مشغول به کار هستند. یک تیم روی بخش هیدرولیک و کنترل فرامین، یک تیم روی سیستمهای الکترونیک و یک تیم روی بخشهای رادیویی کار میکند. هر کدام از این تیمها پس از بررسی قطعات هر بخش در صورتی که ایرادی در آنها باشد آنها را تعمیر میکنند و اگر هم این قطعات قابل تعمیر نباشند آنها را تعویض میکنند.
یکی از بخشهایی که توسط متخصصان داخلی برای کابین هواپیمای C-130 بومیسازی شده است، شیشههای این هواپیما است که در صنایع اپتیک وزارت دفاع طراحی و تولید شده و در پایگاه شیراز، این شیشهها روی هواپیماها نصب میشدند.
** لاستیکهای ایرانی روی هواپیماهای نهاجا
اما یکی از قطعات بسیار مهم در هواپیما، ارابههای فرود و لاستیکهای آن است. متخصصان ایرانی موفق به ساخت لاستیک این هواپیما شدهاند که ماجرای آن را در بخشهای بعدی همین پرونده ویژه بیان میکنیم.
اما اجمالاً اینکه، لاستیکهای هواپیماهای سی130، ساخت یک شرکت داخلی بوده و زمان تعویض این لاستیکها هر 5 سال یک بار است اما قبل و بعد از هر پرواز، باید لاستیکهای هواپیما را چک کرد تا اگر دچار ایرادی شده باشند، برطرف شود.
متخصصان بخش ارابهها و لاستیکها میگفتند: ما لاستیکهای متنوعی را دیدهایم و روی هواپیماها سوار شدهاند اما نسخه ساخت ایران، حتی بسیار بهتر از لاستیکهای اصلی بوده و مقاومت بهمراتب بیشتری در برابر سایشها دارند.
** هیدرولیک و فرامین
پس از این بخش، بهسراغ بخش تعمیر سیستمهای هیدرولیک میرویم. وارد یک سوله بزرگ که میشویم، قطعات مختلفی از هواپیما از جمله بخشهای مختلفی از بالها را میبینیم که در مرحله تعمیر هستند. سیستمهای هیدرولیک در هواپیما شامل بخشهای فرامین هواپیما، بخشهای مربوط به تیکآف، ارابههای فرود، ترمزهای نرمال و اضطراری، سیستم کنترل هواپیما برای تاکسی کردن روی باند و . . . است. حرکت هواپیما در جهتهای مختلف توسط سیستمهای هیدرولیک و با فرمانهایی که به اِلرون، رادِر و اَلویتور داده میشود، انجام میشوند.
تعمیرات بخشهای هیدرولیک این هواپیما بر اساس کتابچههای استاندارد اورهال C-130 انجام میشود. برخی ایرادات در سیستمهای هیدرولیک این هواپیما هم گاهی وجود دارند که در خود پایگاه قابل تعمیر هستند اما برخی ایرادات در خارج پایگاه و در یک مرکز دیگر مرتفع میشوند.
در یک بخش از هواپیما، سیستمی وجود دارد که تمام بخشهای هیدرولیک هواپیما از جمله ارابههای فرود از آنجا هدایت میشود. برای هدایت ارابههای فرود این هواپیما علاوه بر سیستم هیدرولیک، سیستمهای برقی و سیستمهای دستی جایگزین هم تعبیه شده که در صورت بروز هرگونه ایراد در سیستم هیدرولیک، بتوان از آنها استفاده و چرخهای هواپیما را باز کرد که این بخش هم توسط متخصصان نهاجا بارها تعمیر شده است.
تعمیر این سیستم که با توجه به عملکرد چندگانه از پیچیدگی بالایی هم برخوردار است، این اطمینان را به خلبان و کادر پرواز میدهد که گه اگر ایرادی در باز شدن ارابههای فرود هواپیما بهصورت عادی پیش آمد، با استفاده از سیستمهای جایگزین ارابههای فرود هواپیما باز شده و هواپیما فرود مطمئنی را داشته باشد.
پس از آنکه توضیحات متخصصان فنی را میشنویم، بهسراغ هواپیمایی میرویم که اورهال آن در مرحله 80 درصد است و تا یک ماه آینده کار تعمیر آن تمام میشود. عدهای از متخصصان زیر هواپیما مشغول نصب آنتن رادیویی هواپیما هستند. عدهای دیگر هم مشغول کار روی مخازن سوخت اضافی زیر بال هواپیما هستند.
کار زیادی از هواپیما نمانده است. هواپیما رنگآمیزی جدید هم شده و تا یکی دو ماه آینده به ناوگان نهاجا برمیگردد.
مصاحبه:
برای سوال اول بفرمایید که اینجا دقیقا کجاست و چه کاری انجام میشود؟
- سرهنگ آزاد مهر: اینجا بخش اورهال (باز آماد) هواپیماهای ترابری C-130 پایگاه هوایی شهید دوران نهاجا است. این هواپیما باید هر سال یک بار مورد بازبینی و اورهال قرار گیرد که معمولا این پروسه 6 ماه به طول میانجامد.
در اورهال دقیقا چه کاری انجام میشود؟
- سرهنگ آزاد مهر: در اورهال تمامی پنلهای هواپیما باز شده و بازدیدهای خاصی از هواپیما مانند بازدیدهای ان دی آی، بازدیدهای ظاهری و نهایتا هواپیما مورد کروژن زدایی و رنگ آمیزی قرار میگیرد.
در اورهال معمولا چه قطعاتی از هواپیما تعمیر و یا تعویض میشود و آیا موتور هواپیما هم مورد تعمیر و یا تعویض قرار میگیرد؟
- سرهنگ آزاد مهر: موتور هواپیما شامل پروسه اورهال نمیشود. بازدید موتور هواپیما بر اساس ساعت پرواز انجام میشود. گاهی ممکن هواپیما وارد اورهال شود ولی موتورهایش هنوز به ساعت پرواز مورد نظر نرسیده باشد. موتورهای هواپیمای C-130 بعد از 3500 ساعت پرواز مورد اورهال قرار میگیرد. اورهال موتورهای این هواپیما توسط شرکت یاشی و فرماندهی آماد نهاجا انجام میشود.
آیا توان تعمیر و اورهال موتورهای این هواپیما در داخل کشور وجود دارد؟
- سرهنگ آزاد مهر: تعمیر و اورهال موتورهای این هواپیما در داخل کشور انجام میشود. تمام اورهال هواپیماهای C- 130 در داخل کشور انجام میشود.
بیشتر، کار روی کدام قطعات است که کار را برای شما سخت میکند؟
- سرهنگ ناصری: کار ما اورهال کردن هواپیماست. هر چهار سال یک بار چه هواپیما پرواز کرده باشد چه پرواز نکرده باشد، برای تعمیر و اورهال زمینگیر میشود. در اورهال نزدیک به 24 مرحله روی این هواپیما انجام میشود. این مراحل از این کامینگ وارد هواپیما میشود و تا میرسیم به بدنه هواپیما، کنترل فرامین، لندینگ گیرها و این قسمت تماما دیپنل میشود تا ما بازدید اصلی را شروع کنیم. قطعات بازشده توسط شعبه (NDI) مورد ترک یابی قرار میگیرد. کار این شعبه این است که قسمتهای اصلی و حساس هواپیما مانند ارابه فرود هواپیما ستون اصلی، سکانهای عمودی و افقی هواپیما را مورد ترک یابی قرار میدهد.
پس از این مرحله، اگر ایرادی بود آن را برطرف کرده و تعمیر میکنیم. پس از آن نوبت تنظیم سیستم کنترل فرامین هواپیما و قطعات مختلف آن میرسد. پس از طی تمامی این مراحل، هواپیما در اختیار گردان نگهداری قرار میگیرد. بسته به ایراداتی که هواپیما دارد بین 6 تا 8 ماه پروسه اورهال آن طول میکشد.
آیا این مدت زمان با استاندار جهانی مطابقات دارد؟
- سرهنگ ناصری: الان همتای ما شرکت یاشی در تهران مشغول اورهال این هواپیما است. ما پیش از انقلاب در این پایگاه اورهال انجام نمیدادیم اما پس از انقلاب و از سال 1374 مبنای اورهال را در این پایگاه گذاشتیم و تاکنون حدود 40 هواپیما را در شیراز اورهال کردیم.
البته مواردی هم بوده است که بنا به نیاز این هواپیما را در مدت زمان 4 ماه اورهال کردیم که یک رکورد محسوب میشود.
بیشتر بخوانید:
اورهال یک فروند جنگنده اف-۱۴ در پایگاه شهید بابایی
تاکنون شده است که در فرآیند اورهال به قطعهای بر بخورید که نتوانید آن را تعمیر کنید؟
- سرهنگ ناصری: خیر. اورهال یعنی انجام کارهای سنگین روی هواپیما. مثلا شده است که ما بال هواپیما را تعویض کردهایم و یا تعمیر سنتروینگ هواپیما را انجام دادهایم.
قبل از انقلاب هم این امکان وجود داشت که نیروهای ایرانی هم در حوزه تعمیرات سنگین هواپیما وارد شوند؟
- سرهنگ ناصری: قبل از انقلاب، قطعات تامین میشد و ما کارمان را انجام می دادیم. اما ما در سطح نیروی هوایی مجاز به انجام اورهال نبودیم. این کار در صنایع هوایی یاشی و با کمک مستشاران آمریکایی انجام میشد.
نیروهایی که الان کار اورهال را انجام میدهند کجا آموزش دیدهاند؟
- سرهنگ ناصری: اورهال یک برنامه خاص خودش را دارد. ما کارتها و کتابهای مورد نیاز را از شرکت یاشی تهیه کردیم. یکسری از نیروها در شرکت یاشی آموزش دیدهاند و پس از آن نیروهای دیگر را آموزش دادهاند. جوانان در کنار ما کار میکنند و ما هم بر کار آنها نظارت میکنیم.
این دفترچه ها چیست؟
- سرهنگ ناصری: به این کارتها ورک کارت( work card) میگویند. این کارتها مشخص میکند که اورهال هواپیما از چه مرحلهای شروع شده و در چه جایی پس از اتمام پرواز آزمایشی تمام میشود؛ این کارتها توسط شرکت سازنده تعریف شده است.
البته این چک لیستها به مرور زمان و با توجه به تجریبات نیروها به روز شده است، به صورتی که ما حدود 140 کارت به چک لیستهای این هواپیما اضافه کردهایم. مثلا هم اکنون در هواپیماهایی که در حال اورهال هستند نیز با توجه به ایرادات جدیدی که در آنها بوجود میآید و تجربیات نیروها، تعداد جدیدی کارت اضافه خواهد شد.
قطعات مورد نیازتان را از کجا تامین میکنید و آیا آنها ساخت داخل هستند؟
- سرهنگ آزاد مهر: در پایگاه قسمتی به نام جهاد خود کفایی وجود دارد و خدمات فنی قائم که با کمک شرکتهای بخش خصوصی و دانشگاههای کشور قطعات مورد نیاز را تامین میکنند. معمولا در حوزه بدنه تاکنون پیش نیامده است که به قطعهای نیاز داشته باشیم و در تهیه آن با مشکل مواجه شده باشیم. اما در قطعات الکترونیک موضوع متفاوت است و در صنایع الکترونیک ساخته میشود.
پس میشود اینطور گفت که آنچه شرکت سازنده در حوزه مصرفی ساخته بود الان تماما ایرانی است؟
- سرهنگ آزاد مهر: بله، این قطعات تماما ایرانی است. بسیاری از سیستمهای ناوبری قدیمی هواپیما امروز تغییر یافته است. البته تامین این قطعات در حوزه ناوبری توسط فرماندهی آماد نهاجا انجام میشود و این سیستمها کاملا ایرانی است.
در حوزه سیستم اویونیک و الکترونیک هواپیما چه اقداماتی انجام میدهید؟
- سرهنگ زینل زاده: در حوزه الکترونیک اکثر کارها را نیروهای خودمان انجام میدهند و در بعضی قسمتها مانند بروز رسانی سیستم رادیویی هواپیما با تهران هماهنگ میشویم و آنها کار را انجام میدهند و در حوزههایی مانند رادیو و رادار هواپیما هم ارتقاهایی انجام شده است و با سیستمهایی قدیمی فرق میکند.
رادار این هواپیما هم مورد ارتقا قرار گرفته است. البته رادار این هواپیما کاملا تعویض نشده بلکه قطعاتی از آن تعویض شدهاند. قبلا رادار این هواپیما لامپی بوده که امروزه دیگر اینگونه نیست. البته این توان در داخل پایگاه وجود دارد. الان رادار ساخته شده توسط کارکنان پایگاه روی یکی از هواپیماهای دیگر مورد استفاده قرار میگیرد که قابل استفاده روی C- 130 هم هست.
اگر امروز رادار هر کدام از این هواپیماها مشکلی پیدا کند رادار بومی جایگزین داریم؟
- سرهنگ آزاد مهر: بله. الان این رادار ساخته شده و چند سالی است که در حال استفاده است.
شما در فرآیند کارهایی که انجا میدهید تاکنون از تیمهای دانشگاهی و شرکتهای خصوصی کمک گرفتهاید؟
- سرهنگ آزاد مهر: از کانال خدمات فنی پایگاه نمایشگاههایی برای عرضه توانمندیهای شرکتها زده میشود تا آنها بتوانند قابلیتهای خود رابه نمایش بگذارند.
اگر در اروهال بدنه مشکلی پیش بیاید چه کار میکنید؟
- سرهنگ آزاد مهر: توانمندی این کار هم وجود دارد. در یکی از هواپیماها که آتش گرفته بود تمام بدنه از نو ساخته شد و مشکلی از نظر تعمیر بدنه نداریم. در اورهال کار اصلی روی بنده هواپیما و بال انجام میشود و ما در این حوزه هیچ مشکلی نداریم. البته بحث رده بندی سوانح هم وجود دارد.
در سوانح سنگین که میزان صدمات زیاد است با همکاری شرکت اوج نهاجا اورهال انجام میشود اما اینکه نیاز باشد برای تعمیر به شرکت سازنده و یا کشورهای خارجی مراجعه کنیم چنین چیزی وجود ندارد. تمام کار در این قسمت نوسط نیروهای داخلی انجام میشود.
در تعمیراتی که انجام میدهید آیا شده که به مشکلی بربخورید که از کشورهای دارنده این هواپیما کمک فنی و تخصصی بخواهید؟
- سرهنگ آزاد مهر: خیر. تا به حال چنین چیزی را نداشتهایم.
- سرهنگ ناصری: سنتروینگ، کابین، ارابههای فرود و سایر قطعات هواپیما را که تعمیر کردهایم، قطعاتش را خود بچههای ما ساختهاند. البته قطعاتی که ساخته میشود ابتدا توسط ما آزمایش میشود و پس از آن که ما تایید کردیم آن قطعه به تولید میرسد. بارها شده قطعاتی را ساختهاند که در ابتدا مورد تایید ما نبوده است و پس از رفع ایرادات توسط ما بکار گیری شده است.
هواپیمایی هم داریم که قابل استفاده نباشد و بخواهید از قطعات آن استفاده کنید؟
- سرهنگ آزاد مهر: این موضوع یک تعریف خاص دارد. برخی هواپیماها هستند که آن را سانحه سخت (کرش) اعلام میکنند که در این صورت برخی قطعات هواپیما که از قطعات اصلی نباشند قابل استفاده هستند آن هم با مجوزهای خاص.
شما روی سوانح هم بررسی میکنید؟
- سرهنگ آزاد مهر: معمولا تیمهای بررسی سانحه داریم که ترکیبی از نفرات پروازی و فنی هستند. بله ما این کار را انجام میدهیم.
تیمهایی برای انجام ارتقا لازم روی هواپیما هم دارید؟
- سرهنگ آزاد مهر: نیازمندیهاست که این ارتقاها را پیش میآورد. مثلا در بحث سوخت رسانی چون هواپیماهای سوخت رسان را در اختیار داریم روی این موضوع برای C- 130 کار نشده است و C-130 هم توان سوخت رسانی به بالگرد را دارد اما اگر نیاز باشد توان انجام این کار را داریم. در حوزه پرتاب بمب ازC- 130 بر اساس نیازی که احساس شد این کار انجام شد و این ارتقا هم در پایگاه مهرآباد صورت گرفت.
الان چند هواپیما در دست تعمیر دارید؟
- سرهنگ آزاد مهر: یکی از هواپیماهای ما در حدود 85 درصد است یکی هم در حدود 60 درصد است و چند هواپیمای دیگر را هم در دست اورهال داریم.
تا به حال شده که اروهال یک هواپیما به جایی برسد که نیاز به کار 24 ساعته داشته باشد؟
- سرهنگ آزاد مهر: در مراحل آخر اورهال، کار 24 ساعته انجام میشود. وقتی اورهال به یک بخشهایی که میرسد سازمان روی آن هواپیما حساب میکند به همین خاطر اواخر اورهال کار 24 ساعته انجام میشود. البته برخی مواقع هم بوده است که به دلیل برطرف نشدن برخی نیازمندیها، کار با تاخیر انجام شده است.
تاکنون کشورهای استفاده کننده این هواپیما از شما در خواست کمک کردهاند؟
- سرهنگ آزاد مهر: معمولا این مراودات با بیرون را شرکتهایی مانند یاشی دارند و چند سال پیش برای چند کشور آفریقایی این کار را کردند که نیروهای ما هم به صورت مامور با آنها رفتند. ولی اینکه مستقیما از پایگاه رفته باشند نه چنین چیزی نبوده است.
میشود گفت که دانش اورهال C-130 را به صورت بومی در اختیار داریم؟
- سرهنگ آزاد مهر: اگر این توانمندی را نداشته باشیم در یک پروسه 4 ساله زمینگیر میشویم. این کار طی سالیان متمادی در حال انجام است و هر روز هم بهتر شده است. بعد از اتمام زمان 4 سال، هیچ کس مجاز نیست که این هواپیما را از زمین حتی در مواقع اضطراری بلند کند.
قرار است نیروهای جوان توسط پیشکسوتان آموزش ببینند؟
- سرهنگ آزاد مهر: در کنار پیشکسوتان نیروهای جوان هم آموزش میبینند. هر کدام از پیشکسوتان یک تیم دارند که پس از آموزش نیروهای جوان در آنها بکارگیری میشوند.