در ابتدا توضیح بدم که تحت عنوان T.50 دو پروژه وجود دارد یکی مربوط به طرح جت آموزشی پیشرفته کره جنوبی و دیگری طرح سخوی برای جنگنده ی نسل پنجم روسیه (البته این طرح برای مقابله با رپتور ها کاملتر شده و زودتر وارد خدمت خواهد شد) مدتهاست که طرح جنگنده ی نسل پنجم روسیه(LFI که مخفف logkiy frontovoi istrebitel) مطرح است و با مشکلات بسیاری همراه بود تا کنون طرح های بسیاری برای آن مطرح گردیده که حتی تا نمونه سازی هم پیش رفته ولی نبود بوجه و پشتیبانی موجب کنسل شدن آنها گردیده طرح هایی همچون mig.144 که شرکت میگ امید بسیاری به آن داشت ولی پیشنمونه ی آن حتی پرواز هم نکرد یا طرح su.47 برکوت که درواقع یک طرح آزمایشیست با وجود بسیار کارا بودن این طرح و حتی جنبه های برتر آن نسبت به رپتور های آمریکایی امید کمی به تولید آن وجود دارد(رقیب این طرح طرح x.29 نبود طرح فوق محرمانه ی F.25 بود که کنسل گردید) اگر هم تولید شود در تعداد پایین و آهنگ کند خواهد بود I.2000 هم که تنها روی کاغذ نقش بست و هیچگاه فراتر نرفت.(البته این طرح را باید مشتقی I.2000 دانست) اما با رشد اقتصادی روسیه تصمیم گرفته شده تا بوجه مورد نیاز را تامین کنند پروژه ای جاه طلبانه که امید بسیاری به آن می رود این طرح از سوی سخوی پیشنهاد شده و اولین طرحیست که از این شیوه ی پنهانکاری در شرق استفاده می کند به تقلید از آمریکا طرح T.50 بسیار شبیه به f.22 از کار در آمده البته دماق و قسمت دم تفاوت دارند اما در نهایت شباهت در انتخاب شیوه ی آیرو دینامیکی بسیار بچشم می آید البته از محفظه های سلاح خبری نیست(چیزی که حتی در برکوت هم بود) این جنگنده به نام PAK FA خوانده می شود که مخفف Perspektivnyi Aviatsionnyi Kompleks Frontovoi Aviatsyi - Future Air Complex for Tactical Air Forces است اما ویزگی ها قرار است این جنگند از قدرت پرواز سوپر کروز همانند رپتور برخوردار باشد همچنین بیشینه وزن برخواستن آن(20 تن) است کهاین میزان برای F.22 رپتور (24 تن) و برای F.35 هم 17.2 تن می باشد که این یعنی وزن کمتر و چابکی بیشتر نسبت به رپتور برای افزایش پنهانکاری از جنبه هایی از روشهای بکار رفته از برکوت استفاده شده جنگنده ی T.50 از دو موتور AL-41F استفاده می کند در مورد رادار T.50 قرار است از یک رادار چند حالته ی جدید با توان آشکار سازی بالا وبرد بیشینه ی زیاد توسط فازاترن (Fazatron-NIIR) در حال تکمیل است استفاده کند قرار است اولین پیشنمونه های T.50 یا همان PAK FA بین سالهای2006 تا 2010 انجام گردد و تا سال 2011 یا 2012 وارد خدمت گردد(البته بعید است به این سرعت آزمایشات آن تمام شود چون بطور مثال رپتور مدتها در انتظار ورود به خدمت بود) گفته می شود ممکن است این طرح بیش از 1.5 بیلیون دلا هزینه ی کلی داشته باشد(واقعا نجومیه)گفته می شود حد اقل به 800 میلیون دلار تنها برای تکمیل ایونیک آن مورد نیاز است اینکه آیا این جنگنده با این ارقام نجومی در سال 2010 وارد خدمت می شود یا نه یک معماست؟ نویسنده:محمد حسین جهان پناه