بمب تاکتیکی کم قطر (GBU-39/B) بمب های کم قطر نسل ( SDB 1) از تسلیحات کم هزینه و با دقت هستند که با هدف نابود کردن مراکز مهم دشمن بدون آسیب زدن به دیگر ساختمانهای مجاور طراحی شده اند. هر چه که بمب JDAM و موشک کروز مخرب و مهیب هستند. در مقابل این بمب فقط به هدف ضربه می زند بدون اینکه به مناطق اطراف هدف خسارت وارد کند. این نوع بمب ها از تکنولوژی موشک کروز بهره می برند ولی در ارتفاع بالا پرواز می کنند. طرح مهم نیروی هوایی:طرح کلی نیروی هوایی آمریکا بنام طرح ضربتی جهانی جهت نابودی نیمی از توان دشمن در یک ساعت اول شروع حمله پی ریزی شده و به این بمب نگاه ویژه ای از سوی نیروی هوایی شده است.تاریخچه بمب کم قطر: بمب فوق از پروژه ساخت بمب مینیاتوری ( MMTD) بیرون آمد و شبیه بمب JDAM بود ولی با وزن و اندازه کوچکتر ، نیروی هوایی بمبی نیاز داشت که دقیق باشد و بتواند نسبت به JDAM برد بیشتری داشته و وزن آن بسیار کم بوده ، هزینه ساخت اندک در تعداد تولید بالا داشته باشد ، بعلاوه قدرت نفوذ در استحکامات عمیق دشمن با قدرت انهدام بالا را تضمین کند و بتوان تعداد بیشتری را در یک ماموریت حمل کرد. پروژه در ادامه روی افزایش برد و کلاهک کوچکتر از نوع کلاهک نفوذی و هوشمند که می توانست به درون بانکر نفوذ کند و در داخل محیط بانکر منفجر شود متمرکز شد. این کلاهک ها آنقدر هوشمند هستند که جنس موادی که در حال عبور از آن هستند را تشخیص داده و فقط در داخل محیط تونل زیر زمینی یا بانکر منفجر می شوند. سیستم هدایت این بمب بجای 5 گیرنده GPS در مدل JDAM دارای 12 گیرنده GPS است که دقت برخورد بالایی را تضمین می کند. قرارداد ساخت اولین نمونه با شرکت بوئینگ بسته شد و از دل این بمب مینیاتوری ، بمب (SDB 1) توسط شرکت بوئینگ متولد شد که به GBU39/B معروف شد. سپس بمب فوق ارتقاء پیدا کرد و بوئینگ نسخه دیگری با نام GBU-40 ساخت که مجهز به سنسور حرارت یاب و سامانه خودکار جستجوی هدف بود که به بمب امکان گلاید به سمت اهداف متحرک مانند سکوهای پرتاب موشک ، واحدهای سیار مخابراتی دشمن ، تانکها و دیگر ادوات متحرک در میدان جنگ را داد. این بمب می تواند در دریا کشتی های سطحی را منهدم کند. این نسل از بمب کم قطر را   (SDB 2 ) می نامند. شرکت ریتوئن نیز نسخه خود را از نسل (SDB 2)  با نام GBU53/B معرفی کرده است ، که در نوع خود بسیار قدرتمند بوده و  در برد و ردیابی اهداف بسیار قدرتمند است ، مشتری اصلی بمب های نسل ( SDB 1 ) نیروی هوایی ایالات متحده می باشد و نیروی دریایی برنامه ای برای خرید آن ندارد. نیروی دریایی بیشتر روی برنامه خرید بمب های ( SDB 2 ) متمرکز شده و مشتری اصلی آن نیروی دریایی است و این نیرو فعلا تا عملیاتی شدن جنگنده اف-35 منتظر می ماند. مفهوم اولیه پروژه بمب کم قطر با کلاهک نفوذ کننده در بانکر برای نصب در اف-22 برد رها کردن آنها در مدل GBU-39/B بیش از 96 کیلومتر است. داشتن برد رها سازی به این میزان جنگنده حمل کننده را از خطر رهگیری توسط  بیشتر سیستم های پدافندی در امان نگه می دارد و برد دستیابی به اهداف را بسیار افزایش می دهد. بخصوص حمل این سلاح توسط جنگنده های نسل پنج دشمن را با مشکل بزرگی مواجه می کند. این سلاح در ساعات اولیه حمله به دشمن نقش بزرگی در نابود کردن توان دشمن خواهد داشت. این بمب توان نفوذ به سپرهای دفاعی را داشته و می تواند سپر دفاعی را نیز هدف قرار دهد. همچنین توان نابود کردن اهداف هم در خشکی و بر طبق نتایج آزمایشات هم در دریا را دارد. بخصوص زدن اهداف ساحلی ، بنادر و کشتی های پهلو گرفته آن را گزینه خوبی برای نیروی هوایی خواهد کرد. با این برتری که هزینه خرید آن بسیار کمتر از موشک کروز  مورد استفاده نیروی هوایی ایالات متحده است. با نصب کلاهک های متفاوت روی این بمب یک اف-15 می تواند 20 هدف متفاوت را از فواصل دور بمباران کند و یا چندین بمب را به سمت یک هدف مستحکم روانه کند. بدون اینکه توان جنگ هوا به هوا را از دست داده باشد. سیستم رها کردن پنوماتیکی در این نوع بمب امکان حمل تا 4 بمب را در یک بارگیری ممکن کرده است. در این نسل از بمب چند نوع کلاهک از نظر جنس وجود دارد نوعی کلاهک با تکنولوژی ( FLM) که جهت نابودی اهداف شهری ونرم بکار می رود،  این کلاهک از جنس فیبر کربن ساخته شده و در واقع یک کلاهک کامپوزیتی است و ضربه انفجار موجب نابودی هدف می شود و ترکشی ندارد. نمونه ای از بتن مسلح که توسط بمب کم قطر GBU-39  با کلاهک استیل بدون مواد منفجره سوراخ شده است. فقط با انرژی جنبشی! نوع دیگر کلاهک از جنس استیل و با مواد منفجره فوق انفجاری جهت نفوذ در زمین با دو قابلیت انفجار چند مرحله ای نفوذی بر علیه بانکرها و کلاهک با خاصیت ترکشی روی سر هدف برای ادوات بی حفاظ دشمن ساخته شده است. سیستم منحصر به فرد بارگیری این نوع بمب باعث شده تا بتوان بدون هیچ تغییری در زیر بالها و محفظه داخلی این بمب ها را روی انواع جنگنده و بمب افکن بارگیری کرد. اکنون جنگنده های حمل کننده شامل : اف-15 ایگل ، اف-16 فایت فالکون ، اف-22 رپتور ، اف-35 در هر سه مدل ، بمب افکن لنسر B-1 و بمب افکن استراتژیک B-2 هستند. بمب افکن استراتژیک B-2 می تواند در یک ماموریت از 64 ، 192 و تا 216 عدد بمب فوق را حمل کند.بمب GBU-39/b  به پیشرفته ترین سیستم هدایت روز مجهز شده است ، از نکات مورد توجه قدرت نفوذ و اصابت به اهدافی است که در مناطقی  قرار دارند که بشدت آلوده به فعالیت جمرها و سیستم های جنگ الکترونیک هوشمند است.این بمب می تواند در مقابل اخلاگرهای دشمن مقاومت کرده و مسیر خود را ادامه دهد. با توجه به تجهیز به 12 آنتن GPS می تواند کانلاهای بسیاری را در گستره وسیع کاری با ماهواره ها داشته و همزمان از چند ماهواره هدایت شود، که این جمرها را ناکام می کند. وزن کلاهک این بمب در مقابل وزن کلی بمب شدت تخریب بالایی را ایجاد می کند این کلاهک وزنی برابر 93 کیلوگرم دارد. سیستم های هدایت وکنترل GBU-39:ماژول گیرنده GPS این بمب ساخت شرکت راکول کالینز است که همزمان از 12 کانل محافظت شده و کد شده با ماهواره در تماس است. بعلاوه امکان هدایت توسط جنگنده حمل کننده بمب.ماژول ضد جمر GPS این بمب ساخت شرکت هریس باعث می شود بمب در مقابل انواع تداخل عمدی وغیر عمدی RF و جمر موج متراکم نیز مقاوم باشد. با این کیت ضد جمر بمب فوق در مقابل سیستم های جنگ الکترونیک مدرن که امواج ارسالی ودریافتی بین بمب با ماهواره را شنود می کنند تا محل بمب را کشف کنند مقاوم است.همچنین این کیت امواج جعلی منتشر شده از سوی دشمن را شناسایی کرده و مانع تغییر مسیر بمب توسط دشمن می شود.واحد اندازه گیری حرکتی این بمب ساخت شرکت هانیول است که به بمب فوق امکان حرکت بدون تنش و خطا در هر ارتفاع و شرایط آب وهوایی نامساعد را می دهد. سیستم هدایت کامپیوتری این بمب بنام ( UNISYS) داده های پروازی را پردازش کرده و به باله های دم منتقل می کند و به بمب امکان تصحیح مسیر پرواز در شرایط آب و هوایی سخت که احتمال منحرف شدن بمب میباشد را می دهد. در نتیجه بمب فوق هدف را هرگز گم نمی کند. این سیستم ساخت شرکت ( HR Textron) میباشد. کیت سیستم بال این بمب ساخت سیستم های موشکی  (MBDA) است که به کیت پرواز الماس پرنده معروف است این کیت ساده ، قوی و قابل اعتماد است و به جنگنده امکان حمل تعداد بیشتری بمب در فضای اندک به نسبت بمب های 2000 پاندی را می دهد. کیت فوق در زمان رها شدن بمب در مدت 4 ثانیه بعد از رها شدن از زیر هواپیما بالها را باز کرده و مسیر خود را به سمت انهدام هدف در پیش می گیرد. ساختار کوچک و وزن کم این بالها در کنار تکنولوژی منحصر به فرد این بالها به بمب امکان شناور شدن در آسمان را داده ، بدون اینکه مشکل پایداری در طول پرواز ایجاد شود که با این کیت پشرفته بمب می تواند به سادگی تا 96 کیلومتر بدون نیروی محرکه پرواز کند. و تا ارتفاع 9 کیلومتری اوج بگیرد. ( رفتن به ارتفاع بالا در طول مسیر پرواز بمب فوق را از دسترس سیستم های پدافندی در امان نگه می دارد) امکان پرواز در ارتفاع بالا و فرود کاملا عمودی با سرعت زیاد بر سر هدف ، زمان و شانس مقابله دشمن با بمب فوق را به صفر کاهش می دهد. یکی از امکانات جالب این کیت پیشرفته در چند کیلومتری هدف کارایی خود را نشان می دهد درست در محدوده هدف در ارتفاع بالا سیستم منحصر به فرد کیت الماس پرنده در این بمب بالها را جدا کرده و بمب شروع به افزایش سرعت کرده تا شدت نفوذ در زره یا بتون مسلح را بشدت افزایش دهد که در این حالت بمب شبیه یک بمب سقوط آزاد با هدف برخورد می کند. بر طبق آزمایشات آنجام شده قدرت نفوذ بمب GBU-39/B در این حالت و با سر جنگی فوق انفجاری تا 1.8 متر در بتون مسلح  نیز رسیده است.پرتاب کننده پنوماتیک BRU-61/A : سیستم حمل کننده بمب ها که به BRU-61/A معروف است در نوع خود از جدیدترین سیستم الکترونیکی و پنوماتیکی رها کردن بمب بهره می برد و توان متصل شدن به انواع مختلف سیستم های کار گذاشته شده در بمب افکن ها و جنگنده ها را بدون نیاز به رابط خاصی دارد. از برتری های این حمل کننده در کاهش قابل توجه زمان بارگیری بمب است. طوری که می شود قبل از بارگیری حمل کننده را با 4 بمب بارگیری کرد و سپس حمل کننده را زیر بال جنگنده یا بمب افکن نصب کرد . این سیستم باعث شده بارگیری تکی بمب ها که کاری دشوار است به فراموشی سپرده شود از طرفی مزیت این روش باریگری کاهش هزینه تعمیر سیستم فوق ، عملکرد بالا در زمان عملیات ، چرخه کاری و عمر کاری بالا است. برنامه تولید:در آگوست سال 2003 طی یک مرحله رقابت نیری هوایی شرکت بوئینگ را برای توسعه و ساخت سیستم سلاح SDB انتخاب کرد. این برنامه توسعه یکی از موفق ترین برنامه های توسعه سلاح بوده و خیلی زودتر از برنامه کار طراحی و تکمیل پروژه پایان یافت ، این برنامه با هزینه کمتر از براورد اولیه و جلوتر از زمان بندی پایان یافت.این قرارداد در سال 2003 برنامه توسعه سیستم تسلیحاتی ( SDD) نامیده شد. این بمب در اکتبر 1996 برای اولین بار در اختیار نیروی هوایی قرار گرفت و توسط اف-15 ایگل با موفقیت آزمایش و پرتاب شد. در گام بعدی کار همگامی آن با اف-22 ، اف-35 و اف-16 آنجام شد. در سپتامبر سال 2006 نیروی هوایی یک قرارداد فرعی به عنوان جایزه با بوئینگ منعقد کرد جهت تحویل بمب کم قطر با کلاهک فیبر کربن جهت انهدام اهداف نرم و سطحی جهت جلوگیری از آسیب به محیط اطراف محل اصابت بمب که به (FLM) معروف است که تا سال 2008 بوئینگ 50 بمب ( FLM) تحویل نیروی هوایی داده است. و طبق قرارداد فوق تا سال 2012  بوئینگ باید 450 بمب ( FLM) تحویل نیروی هوایی دهد.در نوامبر سال 2010 بوئینگ قراردادی به ارزش 106 میلیون دلار برای 7 قرارداد توسعه با نیروی هوایی ایالات متحده منعقد کرد جهت تحویل 2700 بمب SDB و 380 حمل کننده ( BRU-61/A) .در ژانویه 2012 شروع تحویل بندهای  1 تا 7 قرارداد فوق است که شامل تحویل 12379 بمب کم قطر و 2059 حمل کننده و پرتاب کننده BRU-61/A  است. تا ژانویه 2012 شرکت بوئینگ حدود 10000 بمب کم قطر SDB را تحویل نیروی هوایی داده است. نیروی هوایی برنامه دارد تا 2016 بیش از 150000 هزار عدد از این بمب را خریداری کند. نیروی هوایی قصد دارد این بمب را درون حاملهای ویژه نصب کند. این حاملها شامل موارد زیر می شوند. Tomahawk, JSOW, JASSM, Conventional ICBM رها شدن بمب ها از درون بدنه موشک بالستیک نمونه در سرعت بالای 4 ماخ حمل این بمب توسط موشک های بالستیک با توان حمل چند کلاهک تغییر داده شده و موشک کروز یک راه حل ارزان برای حمل بمب به حریم هوایی دشمن و ریختن بمب روی دشمن در حجم انبوه است. در ارتفاع بالا بمب ها را رها کرده و هر بمب جداگانه راه خود را برای رسیدن به هدف قفل شده دنبال کرده و با توجه  به رها کردن در ارتفاع بالا و سرعت اولیه بمب ها توان رسیدن به اهداف در فواصل فراتر از 150 کیلومتر وجود دارد. این تحقیقات اکنون در پایگاه هوایی هالومن در نیومکزیکو آنجام می شود.بمب GBU-39 اکنون توسط کشورهای زیر خریداری و استفاده می شود.ایالات متحده آمریکا سازنده اصلی بمب فوق نیروی هوایی اسرائیل خریداری 1000 بمب SDBایتالیا با خرید 500 بمب SDBبرنامه خرید بمب کم قطر توسط اسرائیل: دولت اسرائیل بیش از  1000 بمب SDB مدل GBU-39 را طی یک قرارداد به ارزش 77 میلیون دلار خریداری نموده است. کل قراردارد فوق شامل : 1000 بمب SDB ، تعداد 150 یونیت حمل کننده BRU-61  و 30 ماشین حمل و نصب بمب فوق زیر بالها ، 7 وسیله نقلیه برای حمل کیت مسلح شده BRU-61  بعلاوه 12 کامپیوتر و آداپتور سخت افزاری لازم به همراه برنامه لازم برای تست و برنامه ریزی سیستم داخلی بمب ، 3 عدد کامپیوتر شبیه ساز بمب SDB  و 2 نفر مربی و خدمه برای آموزش امور : بارگیری ، تست پروازی ، قطعات یدکی و تعمیر تجهیزات و پشتیبانی سلاح ، آموزش پرسنل نیروی هوایی اسرائیل و در کنار اینها  منابع و  کتابچه ها و راهنمای تست و بررسی  به همراه اطلاعات فنی در اختیار پرسنل نیروی هوایی اسرائیل قرار داده شده است. علاوه بر این ، قراردادی شامل ورود یک پیمانکار مستقل و مجموعه ای از مهندسین نیز در بخش لجستیک جهت پشتیبانی کامل در آینده و ارتقاء سلاح فوق در اسرائیل میباشد. اسرائیل در حملات خود به شبکه تونلهای زیر زمینی حماس از این بمب در سال 2008 استفاده نموده است.مشخصات بمب :شرکت سازنده : مجری اصلی شرکت بوئینگ و ( شرکت های طرف قرارداد بوئینگ)نوع : سلاح چند منظوره از سری بمب های پرنده با قدرت اصابت به اهداف ثابت ، نفوذ کننده در بانکرها اندازه : طول 1.9 متر به قطر 19 سانتی متروزن بمب : 130 کیلوگرموزن کلاهک : 93 کیلوگرمقدرت نفوذ : با کلاهک نفوذ کننده از جنس استیل می تواند در 91 سانتی متر بتون مسلح نفوذ کند.نوع فیوز : از نوع ( ESAF ) با قابلیت برنامه ریزی و فعال شدن سر جنگی توسط خلبان شامل ( انفجار تاخیری درون هدف یا انفجار بر روی سر هدف و انفجار ترتیبی ) دلیل فعال شدن فیوز بمبها توسط خلبان خطرات زمان بارگیری است.سیستم رها کردن بمب ها : قدرت برنامه ریزی توسط خلبان  و متخصصین روی زمین شامل ( هدایت چند بمب روی یک نقطه جهت نابود کردن اهداف مقاوم در عمق زمین ( برخورد سریالی ، رها کردن چند بمب بر علیه چند هدف در گستره وسیع جغرافیایی بصورت همزمان )برد بمب : حداقل 96 کیلومتر و حداکثر 111 کیلومتر سقف پرواز : 9 کیلومترروش برخورد به هدف  : حالت افقی تا کاملا عمودی سیستم هدایت : هدایت چند گانه مجهز  به هدایت اینرسیایی / ماهواره ای سیستم اقدام متقابل : سیستم ضد جمر GPS ، سیستم ضد نفوذ و اخلال مسیر پروازی  و ردیابی مسیر ( SAASM)مشخصات حمل کننده بمب BRU-61/A :ظرفیت حمل : 4 بمب کم قطر SDB وزن خالی : 145 کیلوگرم وزن بارگیری شده  : 664 کیلوگرم 4 بمب کم قطر و حمل کنندهاندازه : طول 3.6 متر  ، عرض و ارتفاع  40.6 سانتی متر  حمل کننده : اف-15 ایگل ، اف-16 ، اف-22 ، اف-35 ، بمب افکن بی-1 لنسر ، بی-2 روح ، انواع هواپیمای بدون سرنشین نیروی هوایی.( بمب روی هواپیمای A-10 و بمب افکن B-52 نیز آزمایش موفقی داشته است)قیمت : تولید هر بمب اکنون 40000 دلار معادل تقریبا 80 میلیون تومان هزینه دارد.قیمت تمام شده در پایان سال 2016 برای هر بمب حدود 30000 دلار خواهد بود.