در 1909وقتی دو افسر ترک عثمانی از یک گردهمایی
هوا فضا در فرانسه به وطن بازگشتند و با شنیدن تعاریفشان از این همایش
امپراطوری عثمانی تصمیم به ایجاد نیروی هوایی گرفت و دوسال بعد قراردادی با
فرانسه برای تعلیم و خرید و نگهداری هواپیما منعقد شد که به این وسیله
عثمانی دارای یکی از بزرگترین نیرو های هوایی عصر خود گردید. در واقع یکی
از نخستین برخوردهای رزمی این نیرو جنگ بالکان بود .همچنین این نیرو درگیری
های پراکنده ایی را در جریان جنگ اول جهانی تجربه کرد. با فروپاشی نیروی
هوایی عثمانی تمامی پایگاه ها و استحکامات این نیروی تعطیل شد و خلبانان و
کادر نیرو کار خود را ازدست دادند . با تشکیل جمهوری ترکیه و در سال
1923نیروی هوایی نوین ترکیه تاسیس شد این نیرو یکی از قدیمی ترین نیروهای
هوایی دنیا است و البته یکی از بزرگترین نیروهای هوایی ناتو را در اختیار
دارد.یکی از افتخارات این نیرو استفاده از نخستین خلبان زن جهان خانم صبیحه
گوکشن است . در واقع نیروی هوایی ترکیه اولین نیروی هوایی دنیا بود که از
خلبانان جنگی زن استفاده کرد. یک سال بعد اولین دانشکده هوایی این کشور
ردر ایشکی به وجود آمد . تا سال 1933که ترکیه رسمن عهده دارآموزش
هوانوردان خود شد ... ترکها کادر هوایی خود را جهت آموزش به کشورهای دیگر
اعزام میکردند. در اغاز جنگ دوم جهانی نیروی هوایی ترکیه با سازمانی در
حدود 500فروند هواپیما بزرگترین نیروی هوایی بالکان و خاور میانه بود.
بدلیل سیاست بیطرفی ترکیه در جنگ دوم نیروی هوایی این کشور هیچ رکورد رزمی
را ثبت نکرد ولی هواگردهای اینکشور مداوم به پروازهای شناسایی خود بر فراز
بالکان یا کشورهای عربی ادامه میدادند. نیروی هوایی ترکیه در زمان جنگ دوم
مجموعه ایی از پرنده های انگلیسی و امریکایی را در اختیار داشت.ناوگان
هوایی این کشور را پی 40 ، اسپید فایر کروتس فالکن هاوکر و تاندر بلت تشکیل
میداد . با ورود به عصر جت سران هوایی ترک تصمیم به تجهیز خود به جت های
جدید نمود در سال 1950 این کشور با اعزام هشت خلبان به امریکا ورود به عصر
جت را رسمن جشن گرفت. دو سال بعد اولین اسکادران شکاری با شماره نه به
عنوان اسکادران شکاری جت تشکیل گردید و دقیقن از سال 1336هجری شمسی اعزام
خلبانان ترک به سایر کشورها متوقف گردید و ترکیه خود در زمینه تعلیم و
اموزش خلبانانش مستقلا عمل میکرد. در 1975 بنا به درخواستهای ناتو و البته
همکاری بیشتر با این سازمان سازمان هوایی ترکیه به دو منطقه تاکتیکی تقسیم
شد فرمانده منطقه اول در شهر اسکی شهیر مستقر شد و که وظیفه حراست از غرب
ترکیه و کانال بسفر را بر عهده دارد که در 4پایگاه هوایی مستقر شده اند
.منطقه دوم هوایی ترکیه در شهر دیاربکر مستقر گردید که انهم در چهار پایگاه
هوایی مستقر است و ضمن دفاع از اسمان شرق ترکیه وظیفه پشتیبانی از سپاه
دوم و سوم زمینی ترکیه را برعهده دارد . مرکز آموزشی و لجستیک این نیرو
بصورت ستادی مجزا در انکارا مستقر هستند.این نیروی 6 اسکادران شکاری ، یک
اسکادران تجسس و شناسایی 6اسکادران اموزشی 6 اسکادران ترابری یک اسکادران
سوخت رسان و 8اسماردان دفاع پدافند موشکی در اختیار دارد.که مجموعا در هشت
پایگاه این کشور مستقر شده اند.تا سال 2005 دو اسکادران از این نیرو در
اختیار ناتو است و در ماموریتهای این نیروی شرکت میکند . عصر جت برای ترکها
با ورود تی 33 اغاز شد . سپس ترکها کاربر اف 84-86 و البته در نهایت جتهای
مافوق صوت اف 100 در دهه شصت به این نیرو اضافه شدند و با خرید 206فروند
از این جنگنده در همین دهه این نیرو تبدیل به ششمین نیروی هوایی بزرگ ناتو
گردید. در میانه دهه شصت ترکیه تعداد 144 اف 104 از امریکا خریداری نمود که
تا اواسط دهه 90 این پرنده در سرویس بود و برای نیروی هوایی ترکیه پرواز
میکرد و هم اکنون تبدیل به اهداف پروازی گردیده است . نیمه دوم دهه شصت و
دهه هفتاد سراغاز ورود تایگر به ترکیه بود. ترکها حدود 200فروند از این
پرنده را در اختیار دارند و سپس ابتدای دهه هفتاد امریکا ترتیب فروش فانتوم
به ترکیه را داد. اضافه شدن بالغ بر 190فروند فانتوم از مدلهای مختلف به
ترکیه در واقع این نیروی را با توان هوایی فزاینده ایی روبرو کرد و کارایی
این نیرو به نحوه چشمگیری افزایش پیدا کرد.بدنبال پیروی انقلاب اسلامی در
ایران طرح مونتاژ اف شانزده و البته نقش بازدارندگی متحد امریکا در مقابل
کمونیست از ایران ترکیه منتقل شد و این باعث شد تا ترکها به منظور جایگزین
کردن پرنده های قدیمی خود با یک جنگنده جدیدتر امتیاز مونتاژ اف 16 را در
داخل خاک خود بدست اوردند که به نوعی دوران تحول صنعتی ترکیه از اینجا شروع
شد. اف شانزده های ترک دارای موتور F-110 جنرال الکتریک هستند.و از
رادارهای سری APG بهره برداری میکنند. این ینرو چهارمین کاربر اف شانزده در
جهان است . البته TAI بغیر از مونتاژ اف شانزده تا کنون 50فروند CN-235 و
40 فروند SF-260 نیز مونتاژ کرده است . در برنامه های اتی این مرکز مونتاژ
بالگردهای T-129 و سوپر هرکولس قراردارد. ولی شاه بیت غزل نیروی هوایی
ترکیه همانا برنامه مونتاژ F-35 در مرکز صنایع هوایی ترکیه است. قرار است
با قراردادی به ارزش 11میلیارد دلار این کشور هواپیماهای مذکور را در ترکیه
مونتاژ کند تا جایگزین اف شانزده های این کشور شوند. در بخش پدافند هوایی
هم اکنون ترکیه در حال جایگزینی موشکهای نایت هرکولس خود با هاوک میباشد و
همچنین تعدادی راپیر نیز در اختیار این نیرو است که خود تحرک خوبی به نیروی
هوایی ترکیه میدهد .
داشته های این نیرو در حال حاضر عبارتند از 216فروند از مدلهای مختلف اف 16
از بلوکهای مختلف که تحت برنامه ایی با عنوان CCIP در حال باسازی هستند و
همچنین 30فروند که در حال تولید است . فانتوم ترمیناتور به تعداد 52فروند
که توسط اسرائیل باسازی شده است . اف 5 مدل ایی که 45فروند در اختیار ترکیه
است و با مدل 2000 شناخته میشود و توسط صنایع هوایی اسرائیل بازسازی شده
است . 14فروند اف 5 ای و بی که در اختیار تیم اکروجت ترکیه با عنوان
ستارگان ترک است 13فروند سی 130 که توسط اسرائیلیها در حال باسازی است. 16
فروند سی 160 مدل تی . CN235 50فروند . هواپیمای سوخت رسان KC135 هفت فروند
. هواپیمای اواکس E737 بوینگ چهار فروند . هواپیماهای اموزشی تی 38 و تی
37 به میزان 147فروند هواپیماهای اموزش مقدماتی SF260 , T41 به میزان
66فروند.
در زمینه تسلیحات هوایی نیز ترکها از موشکهای اسپارو و ساید ویندر استفاده میکنند این کشور همچنین کاربر AIM 120 نیز است .
پرنده های این کشور برای حملات علیه اهداف زمینی از موشکهای هارم ، اسلم ،
جی سو ، و موشکهای هدایت تلویزیونی ماوریک مسلح هستند .سیستم پدافندی ترکیه
نیز از هاوک ، راپیر برای مناطق سردسیر ، زیپکین و موشک شانه پرتاب
استینگر بهر میجوید . همچنین نیروی هوایی ترکیه کاربر بمبهای لیزری جی بی
یو است که از غلافهای هدایت لیزری لانتیرن استفاده میکند .
در جریان نبردهای نیروهای متحد ناتو در صربستان اف شانزده های ساخت ترکیه
در جنگ برای اولین بار شرکت کردند تا شرایط عملیاتی را تجربه کنند.
تیم اکروجت ترکیه
اینهم لوگوی روی لباس خلبانان ترک خلبانان اف 5
اف 16 ترکیه
۹۱/۰۸/۰۹
۰
۰
مصطفی نداف