یگان تفنگداران نیروی دریایی آمریکا به یک هلیکوپتر بزرگ و قدرتمند که
بتواند سربازن و تجهیزات را جا به جا کند و قابلیت برخاست و نشست را از
ناوها نیز داشته باشد نیاز داشت و همین امر باعث شد شرکت سیسکوری هلیکوپتر
ch-53 را تولید کند و در خدمت نیروی دریایی آمریکا قرار دهد.در سال 1962
اولین ch-53 سفارش داده شد و اولین پرواز خود را در 12 اکتبر 1964 بود و به
دلیل اینکه نیروی دریایی از این هلیکوپتر راضی بود تمایل دارد این
هلیکوپتر را تا سال 2015 در خدمت داشته باشد. تعداد 12 فروند s-61 و 6
فروند rh-53 به ایران صادر شد البته تعدادی نیز در حادثه طبس به دست آوردیم
که بعد از انقلاب و قطع روابط ایران با آمریکا و شرکت سازنده این
هلیکوپتر مشکلاتی اعم از کمبود قطعات که باعث شد این هلیکوپتر ها زمین گیر
شوند اما با بالاخره با همکاری شرکت پنها توانستیم آنها را بازسازی
کنیم.این هلیکوپتر با استفاده از 6 رتور و موتور پر قدرت t-64-ge-41 توربو
شافت قابلیت حمل 16 تن بار را دارا میباشد.این هلیکوپتر قابلیت جابه جای
37 سرباز را در شرایط استاندارد و 55 سرباز را در شرایط ضروری حمل بکند
البته از این هلیکوپتر برای نجات نیز استفاده میکنند این هلیکوپتر به
وسیله یک مسلسل 7/62mm مسلح میشود البته aim-9 نیز هم بر روی این هلیکوپتر
امتحان شده. بن ابر گروه حوادث هوایی این هلیکوپتر حوادثی نیز در پی داشته از جمله:
در 4 فوریه 1997 یک rh-53 اسراییل سقوط میکند که باعث مرگ 73 تن میشود.
در 10 می 1997 نیز یک rh-53 سقوط میکند که باعث مرگ چند تن میشود.
در 26 ژان.یه 2005 یک rh-53 آمریکا به دلیل نامساعد بودن شرایط جوی در غرب عراق سقوط میکند که باعث مرگ 31 تن میشود.
در 17 فوریه سقوط ناگهانی یک rh-53 در دریا باعث مرگ خدمه آن میشود.
عملیات هایی که این هلیکوپتر در انها شرکت کرده:
در جنگ ویتنام که اولین تجربه خود بود توانست کارایی ها خود را ثابت کند و سربازن و تجهیزات بسیاری را جا به جا کند.
در ساحل عاج هم بوده.
حمله به اردوگاهی در شمال ویتنام در سال 1970 که قصد داشتند دریانوردانی که در آنجا اسیر شده اند نجات دهند.
نجات گروگان های خود در ایران در سال 1980 و آن فاجعه.
در سال 1970 یک rh-53 در مصر فرود اضطراری آمد که بعدها به اسراییل منتقل شد و مهندسان اسراییلی بر روی آن آزمایشاتی انجام دادند.
در سال 1973 نیز توانست تجهیزات خودی اعم از توپ ها را به جلو حمل کند و در تخلیه سربازان زخمی به عقب نیز کمک کند.
در همان سال نیز با یک میگ 21 رو به رو شد که میگ 21 توانست با شلیک توپ آن را مجبور به فرود کن.
مدل های مختلف ch-53:
Ych-53a:مدل اولیه
Ch-53a:تولید نخستین که برای usmc که 139 فروند ساخته شد.
RH-53:تعداد 15 فروند از آن ساخته شده.
TH-53A:همان مدل ch-53 با این تفاوت که برای آموزش استفاده میشه.
HH-53B:ساخته شده برای USAF که بیشتر برای ماموریت های آزادی گروگان ها استفاده میشه.
Ch-53c:این نمونه هم برای USAF ساخته شد به تعدا 22 فروند.
HH-53C:همان نمونه HH-53B اما تغییراتی جزیی بر روی این مدل انجام شد که برای USAF هم ساخته شده.
S-65C-2 (S-65o):نمونه صادراتی برای اتریش و اسراییل
S-65-c3:این نمونه هم به اسراییل صادر شد.
Ch-53d:همان مدل CH-53A با این تفاوت که نحوه انتقال نیرو به روتور ها تغییر کرده.
Rh-53d:قابلیت جمع آوری مین های دریایی و مدلی که به ایران صادر شد.
Vh-53d:برای حمل تجهیزات به وسیله قلاب.
Vh-53f:این مدل برای نیروی هوایی آمریکا ساخته شد.
ch-53g:تعداد 110 فروند از این هلیکوپتر ساخته شده.
Yhh-53h:مدلی باربری برای مصارف عمومی.
Hh-53h:تغییراتنی بر روی این مدل انجام شد اعم از بهبود پرواز در شب.
Mh-53h:مدل HH-53H با این تفاوت که مخزن های سوخت بزرگتری بر روی آن نصب شده.
Mh-53e:مدل صادراتی برای ژاپن
MH-53J:مدل HH-35C با تغییراتی جزیی
Ch-53k:مدل اولیه CH-53E که برای تفنگداران دریایی ساخته شده.
Mh-53m:مدل پیشرفته تر MH-53J
Ch-53d:متعلق به اسراییل که اسراییل بر روی آنها تغییراتی انجام داده.
CH-53G / CH-53GS:مدل صادراتی برای ارتش آلمان با دو مخزن اضافی سوخت.
مشخصات عمومی:
طول:19/30
عرض:80/24
ارتفاع:26/8
سرعت:315
وزن:071/15
وزن هنگام تیکاف:640/37
برد:076/2(البته قابلیت سوختگیری هوایی نیز دارد)
سقف پرواز:640/5
SH-3 Sea King
پادشاه دریا یکی از موفق ترین بالگرد هایی است که تاکنون ساخه شده.نیروی
دریایی آمریکا به بالگردی احتیاج داشت تا در اولویت اول بتواند به زیر
دریایی ها حمله بکند و قابلیت های دیگر مانند نشست و برخاست از ناوها حمل و
نقل سربازان و تجهیزات(به وسیله قلاب)را نیز داشته باشد.این المر باعث شد
شرکت سیسکوری بالگرد H-3 را در 11 مارچ 1959 بسازد و در خدمت نیروی
دریایی امریکا در بیاورد.
H-3 از پنج ملخ با زاویه 72 درجه بهره می برد که به وسیله موتور T-58-GE-10
نیروی بالابرنده ان را تولید می کند.دو موتورT-58-GE-10 قالبیت حمل سه تن
بار را به H-3 می دهد و ان را با سرعتی معادل 267km به جلو می راند و تا
ارتفاع 481/4 متر بالا می برد.همانطوری که گفته شد h-3 برای شکار زیر
دریایی ساخته شده ولی قابلیت حمل و نقل را نیز دارد.در شرایط استاندارد 28
سرباز را تا شعاع 1000km جا به جا می کند ولی در شرایط نجات می تواند 22
سرباز را به همراه 9 برانکارد و 2 پزشک حمل می کند.
سلطان دریا وقتی در نقش کارچی زیر دریایی ظاهر می شود با دو اژدر mk-44/46
قابلیت منهدم کردن زیر دریایی را دارد اژدر ها در داخل بدنه H-3 جاسازی می
شوند و با باز دشدن درب که زیر بنه وجود دارد به آب انداخته می شوند و تا
موقع برخورد به زیر دریایی هدایت شوند.همچنین از قابلیت های دیگر که این
بالگرد را بالگردی قدرتمند تبدیل کرده حمل بمب اتمی B-57 است.
ای ن بالگرد به کشورهای بسیاری صادر شده اعم از آرژانتین استرالیا برزیل
کانادا دانمار آلمان هند ایران عراق ایتالیا ژاپن مالزی نروژ پاکستان قطر
عربستان اسپانیا تایلند ونزوئلا اما کشورهایی مانند ایتالیا(AGUSTA)
ژاپن(MITSUBSHI) کانادا این بالگرد را در کشور خود تولید می کنند.همچنین
یکی از دیگر تولید کنندگان پادشاه انگلستان می باشد اما تفاوت تولید
انگلستان با کشورهای دیگر در تغییراتی که بر روی ان انجام داده از جمله این
تغییرات موتور ساخت شرکت رویز رویز را جایگزین موتور قبلی یعنی
T-56-GE-10 کرده و سیستم های ناوبری آن را الکتریکی و مدرنیزه کرده از
دیگر تغییرات بزرگ کردن بالچه های کناری H-3 است.
از مزیت های سلطان دریا دارا بودن پوست دوزیستش است که با استفاده از دو
بالچه قطور که در سمت راست و چپ وجود دارند این اجازه را می دهد که بر روی
آب فرود بیاید اما این کار خطرناک است و در شرایط اضطراری انجام می شود و
چند دقیقه بیشتر دوام نمی آورد.قابلیت های فراوان سلطان دریا باعث شده است
تا رییس جمهور امریکا این بالگرد را بالگرد شخصی خود اعلام کند و سفرهای
کوتاه خود را با این بالگرد انجام دهد.
در سال 1969 کانادا 41 فروند CH-124 را سفارش داد این مدل که بالگرد پیش
اخطار می باشد توسط یک رادار کوچک که بر روی دوم آن نصب می شود مانند یک
آواکس کار می کند بعدها با وجود E-2 این مدل بازنشسته شد البته شاید در
کشورهای دیگر در خدمت باشند اما چیزی به نام CH-124 در نیروی دریایی آمریکا
وجود ندارد.
از امکانات دیگر H-3 CHAFF است در هنگامی که هلیکوپتر رهگیری شده و موشک به
طرف آن شلیک شده است CHAFF یا تله های حرارتی را از خود رها می کند این
امر باعث می شود تا موشک گیج شود و هدف خود را گم کند و به طرف تله های
گرمایاب برود و هلیکوپتر در امان بماند.
انواع مدل ها
xhss-2:الگوی نخستین
s-61:مخصوص حمل نقل تجهیزات اعم از سرباز و وسایل
s-61a:تولید شده برای نیروی هوایی دانمارک
s-61a-4:ساخته شده برای نیروی هوایی مالزی
s-61a/ah:هلیکوپتری برای بررسی حمل و نقل در قطب جنوب
s-61b:صادر شده به ژاپن
s-61d-3:صادر شده برای یروی دریایی ژاپن
s-61d-4:صادر شده به نیروی درایی آرژانتین
s-61L:هلیکوپتر مسافربری و قابلیت حمل 30 مسافر
s-61L MK II:هلیکوپتری بر پایهs-61L با تغییرات جزیی
s-61n:مسافربری
s-61n mk II:نمونه بهبود یافته s-61n
s-61nr:صادراتی برای نیروی هوایی ژاپن مخصوص جستجو
s-61r یا ch-3a:هلیکوپتری مخصوص حمل و نقل وسایل نظامی
ch-3a:هلیکوپتری مخصوص حمل و نقل وسایل نظامی
hh-3a:این گونه نیز برای حمل و نقل و در خدمت نیروی دریایی امریکا
nh-3a:از این مدل یک نمونه بیشتر ساخته نشد و تغییراتی در بالچه و موتور ان انجام دادند.
rh-3a:هلیکوپتر مین یاب دریایی برای نیروی دریایی آمریکا
sh-3a یا s-61a:هلیکوپتری بر علیه زیر دریایی برای ایالت متحده و 245 فروند ساخته شد.
vh-3a:هلیکوپتر حمل و نوقل vip برای تفنگداران نیروی دریایی
ch-3b:هلیکوپتر حمل و نقل برای نیروی درایی آمریکا
hss-2a یا sh-3d هلیکوپتر ضد زیر دریایی و مدل صادراتی به کشور عزیزمان همچنین به نیروی دریایی اسپانیا و جمعا 73 فروند ساخته شد
sh-3d-ts:تغییراتی برای جنگ با ضد زیر دریایی
ch-3e:هلیکوپتری برای ارتش آمریکا و 45 فروند ساخته شد.
hh3e:برای جستجو و رهایی و مدل پایه ch-53e
mh-3e:در خدمت نیروی درایی آمریکا
hh-3f:برای گارد ساحلی و جستجو رهایی
sh-3g:هلیکوپتر حمل و نقل چند کاره برای ایالت متحده 105 فروند ساخته شد
sh-3h:هلیکوپتر پیش اخطار یا همان آواکس
uh-3h:تغییراتی برای بهبود حمل و نقل
مشخصات عمومی
خدمه:4 نفر دو نفر خلبان و دو نفر ناوبر
طول:7/16 متر
عرض:19 متر
ارتفاع:13/5 متر
وزن خالی:382/5 کیلوگرم
وزن پر:8,449 کیلوگرم
وزن هنگام تیکاف:10,000 کیلوگرم
موتور:دو موتور توربوشافت t-58-ge-10
بیشترین سرعت:267 کیلوگرم
برد:1000 کیلومتر
تسلیحات:دو اژدر mk-44/46 یا یک بمب اتم b-57
هلیکوپترهای قابل مقایسه:CH-53 Sea Stallion•S-62•Westland sea king
۹۱/۰۴/۲۴
۰
۰
مصطفی نداف