میل ۲۴ اولین هلیکوپتری است که در نیروی هوایی روسیه جهت عملیات تهاجمی، عملیات ضدکشتی و امور ترابری به خدمت گرفته شده است. ماموریتهایی دیگری نیز توسط این هلیکوپتر انجام می شود، از جمله: عملیات پشتیبانی هوایی نزدیک، عملیات شکار تانک، عملیات اسکورت و نبرد هوایی با هواپیماهای دشمن. ارابه شیطان (Satan's Chariot) نامی بود که مجاهدان افغان در هنگام اشغال کشورشان توسط شوروی سابق در دهه ۸۰ با دیدن هلیکوپتر MI-24 Hind به آن دادند. این هلیکوپتر به طور گسترده ای در جنگ افغانستان (1980 – 1988) مورد استفاده قرار گرفت و در این جنگ بود که به میل ۲۴نام «سلاح نبرد» (Weapon of the Conflict) اطلاق شد. اگر آپاچی را بهترین بالگرد ضد تانک جهان بنامیم ، باید میل 24 را بهترین بالگرد تهاجمی جهان نامید. میل ۲۴ از نظر عملیاتی، همتای هلیکوپتر آمریکایی AH-64 آپاچی شناخته می شود، اما بر عکس نمونه ی آمریکایی اش، توان خوبی در ترابری نیروها دارد و   بر خلاف تمامی بالگرد های ضد تانک جهان که تنها می توانند دو خدمه را حمل کند ، قادر است در کابین پایینی خود  ۸ نفر سرباز کاملا مسلح را حمل کند. میل ۲۴ هایند اولین بار در سال ۱۹۷۴ وارد خدمت شد و آن را باید اولین بالگرد ضد تانک پشتیبانی هوایی نزدیک ساخت روسیه دانست. میل ۲۴ دارای یک طرح انقلابی و اعجاب آور در صنایع بالگرد سازی است. به جرات باید این بالگرد را یکی از بی نظیرترین بالگردهای هجومی جهان نامید.  این بالگرد با سرعت کروز ۳۳۸ کیلومتر بر ساعت با پرواز در کمترین ارتفاع ممکن به یک باره بر سر نیروهای دشمن ظاهر شده و آتش مهیبی را بر سر آنان فرو می ریزد.  میل ۲۴ که نمونه صادراتی آن را میل ۲۵ و یا میل ۳۵ نیز می نامند  را باید از نظر ابعاد و وزن  بزرگترین بالگرد ضد تانک جهان نامید. این بالگرد با طول ۲۱ متر ( در مقابل ۱۷ متر برای آپاچی ) و وزن خالی ۸۲۰۰ کیلو گرم ( در مقابل ۵۱۶۰ برای آپاچی ) بزرگترین و سنگین ترین بالگرد ضد تانک جهان است که ۳ برابر کبرا و ۵/۱ برابر آپاچی وزن دارد. بر خلاف اکثر بالگردهای ضد تانک جهان که از ترکیب دو سرنشینه با الگوی خدمه پشت سر هم استفاده میکردند َ نمونه های اولیه این بالگرد دارای دو خدمه در کنار هم بود که البته این مسئله در مدل های بعدی بر طرف شد.جالب است بدانید که این بالگرد نمی تواند به صورت عمودی از روی زمین بلند شود ، بلکه باید مسافتی را با چرخ بر روی باند خزش کرده تا بتواند بلند شود . البته مسافت بسیار کمی. دلیل این امر به بالهای بزرگ و رو به پایین این بالگرد مخوف بر می گردد. این بالگرد دارای ۵ ملخ اصلی و ۳ پروانه دم می باشد. ملخ پنج تیغه ی بالگرد در بالای بخش میانی بدنه نصب شده است که کوتاه و افقی می باشد. بالچه های حمل مهمات در قسمت میانی دو طرف بدنه نصب شده اند. کابین خلبان و تیغه های ملخ هلیکوپتر از آلیاژ تیتانیوم ساخته شده اند و در برابر اصابت گلوله های 20 میلی متری کاملا مقاوم هستند.دو موتور بسیار پرقدرت توربوشفت نیز در قسمت میانی بالای بدنه، به همراه دو محل ورود هوا (درست در بالای کابین خلبان) نصب شده اند. اگزوز موتورها در کنار موتورها تعبیه شده است.  بر عکس سایز و مخوف بودنش ، از هلیکوپتر کبرا بسیار آرامتر ( نه از لحاظ سرعت ) ، کم صداتر و نرم تر پرواز می کند. گفته می شود این بالگرد به دلیل داشتن بالهای بزرگش که نیروی زیادی در حرکت رو به جلو ایجاد می کند توسط خلبانانش مانند یک هواپیمای بال ثابت به پرواز در می آید. بالچه های نصب شده، 22 تا 28 درصد به توان پروازی افقی هلیکوپتر کمک می کنند. بالچه های کوچک نصب شده در انتهای بدنه، در هنگام گردش در زوایای تند و با سرعت کم یا به هنگام گردشهای ناگهانی، به کاهش نیروی برا کمک می کنند. به همین دلیل، حداکثر سرعت افقی هلیکوپتر فدای وجود این دو بالچه ی کوچک شده است تا نیروی برا کاهش یابد. به دلیل مشخصات خاصی که ذکر برخی از آنها آمد، این هلیکوپتر بسیار سنگین وزن و دارای ابعادی بزرگ است، قدرت مانور بسیار کمی دارد. به همین جهت در عملیتهای رزمی از دو فروند یا ترکیبی از چندین هلیکوپتر دو فروندی و در جهات مختلف، استفاده می شود.   میل ۲۴ دارای ۲ دستگاه موتور کلیموف TV3-117 با توان 2190 اسب بخار دارای قوی ترین موتور در میان بالگردهای ضد تانک موجود است.موتور میل ۲۴ از نوع به کار رفته در هلیکوپتر Mi-8 می باشد. روسها این موتور را بر روی سایر هلیکوپتر های خود نصب کرده اند و اکنون میل 24 و میل 28 و کاموف 27 و 29 و 30 و 60 و میل 17 از این موتور استفاده می کنند. تسلیحات این بالگرد در مدل پر تولید MI-24V شامل 1 مسلسل 7/12 میلیمتری 4 لول متحرک است با 1470 فشنگ انفجار قوی و ضد زره که معمولا یک فشنگ در میان از این دو نوع لود می شود تا بیشترین اثر مخرب را داشته باشد و می تواند اهداف را در طرفین بالگرد هدف قرار دهد. این مسلسل به وسیله سایت نصب شده بر روی کلاه افسر مهمات هدف گیری می شود به گونه ای که به کمک ارسال و دریافت امواج الکترو مغناطیسی ، مسلسل هدف را شناسایی کرده و خود به خود هدف یا هر جایی را که افسر مهمات نگاه می کند نشانه می رود. نمونه های اولیه هایند فاقد مسلسل ثابت در درون بدنه بود و برای حمل آن از بالهای بزرگ و بدون افتادگی و زاویه اش استفاده می کرد. در هایند C شکل بالها به شکل امروزی در آمد و هر بالچه دارای 3 جایگاه حمل تسلیحات (Hard Point ) بود ( در مدلهای قبلی 2 جایگاه در هر بال بود ).     مهمات این هلیکوپتر در زیر بالچه ها نصب می شوند. هر بالچه شامل سه جایگاه حمل مهمات است که در مجموع شامل 6 جایگاه می شود. مهمات نیز ترکیبی از انواع مختلف است که بر اساس ماموریت و نوع ادوات زمینی دشمن انتخاب می شوند. برای مثال تا 8 فروند موشک ضد تانک AT-6، مسلسل پرقدرت 30 میلی متری با 750 تیر فشنگ و دو محل پرتاب راکتهای 57 میلی متری. همچنین در مواقعی که ماموریت ترابری برعهده ندارد، می تواند یک جایگاه اضافی حمل مهمات نیز تعبیه کند.    روسیه، انواع مختلفی از میل ۲۴ را با توسعه ی نمونه ی اولیه تولید کرده و آن را به بسیار از کشورهای جهان صادر کرده است.   گونه های مختلف هلیکوپتر Mi-24  1- مدل Mi-24D/HIND D: ایجاد پشتیبانی هوایی نزدیک 2- مدل Mi-24V/HIND E: ایجاد پشتیبانی هوایی نزدیک (با سیستم های بهبود یافته نسبت به مدل D) 3- مدل Mi-24P/HIND F: ایجاد پشتیبانی هوایی نزدیک. دارای دو مسلسل نصب شده در داخل برجک و وزن خالص 8200 کیلوگرم که می تواند تا میزان 12000 کیلوگرم افزایش یابد. 4- مدل Mi-24R/HIND G-1: دارای مکانیزمی جهت بدست آوردن نمونه های هوا و خاک، فیلتر هوای مخصوص و جایگاه مخصوص پرتاب افشانه های درخشان منحرف کننده ی موشک (Flare). 5- مدل Mi-24K/HIND G-2: دارای سیستم عکاسی- اکتشافی و هدفگیری دقیق مسلسل. یک دوربین عکاسی پرقدرت و با زوم بالا در داخل کابین خلبان نصب شده است. دارای مسلسل، راکت انداز ولی بدون سیستم هدفیاب. 6- مدل Mi-25: نوع صادراتی مدل D. 7- مدل Mi-35: مدل صادراتی نوع E. 8- مدل Mi-35M: در این مدل به جای مسلسل پرقدرت 30 میلی متری، از دو مسلسل 23 میلی متری استفاده شده است و آخرین و پیشرفته ترین مدل برای صادرات محسوب می شود.9- مدل Mi-35P: نوع صادراتی مدل F با تجهیزات الکترونیک ضعیف شده.مشخصات فنی  از سال ۱۹۷۴ تا کنون مدل های مختلفی از این بالگرد ساخته شده است که شامل MI-24 A/B/C است که مدل های پایه محسوب می شوند و در  در این مدلها خدمه در کنار هم قرار می گیرند. امروزه دیگر هیچ کدام از انواع A، B و C در نیروی هوایی روسیه وجود ندارد و همگی آنها به سطح مدل D یا E ارتقاء یافته اند.  کشور سازنده: روسیه شرکت سازند: MIL تاریخ ساخت: 1976 برای مدل D. وظائف: تهاجمی، عملیات ضدتانک، هدفگیری نیروهای پیاده ی دشمن.  پرنده های مشابه: هلیکوپتر AH-1 کبرا (تمامی مدلها)، هلیکوپتر UH-60 موسوم به Black Hawk، هلیکوپتر AH-64 موسوم به آپاچی و هلیکوپتر Mangusta A129. ملخها: ملخ اصلی 5 تیغه و موتور انتهایی با 3 تیغه. ابعاد مخلها: تیغه ی اصلی= 3/17 متر و تیغه ی انتهایی= 9/3 متر. عرض: 5/6 متر طول: 5/17 متر و در حالت کار ملخها= 6/21 متر. ارتفاع: 4 متر و در حالتی که چرخها باز باشند= 5/6 متر ابعاد محل در مدل ترابری: طول= 5/2 متر، عرض= 5/1 متر و ارتفاع= 2/1 متر. وزن: حداکثر= 11500 کیلوگرم، وزن عادی= 11100 کیلوگرم، وزن خالص=8500 کیلوگرم. سوخت: مخازن داخلی= 1840 لیتر، مخازن اضافی داخلی= 1227 لیتر و مخازن خارجی= 500 لیتر. موتور: دو موتور توربوشفت ساخت Isotov هریک به قدرت 2200 اسب بخار. حداکثر سرعت: 335 کیلومتر بر ساعت. سرعت کروز (گشت زنی): 295 کیلومتر بر ساعت. برد پروازی: در حالت بارگذاری عادی=450 کیلومتر، با مخازن سوخت داخلی= 950 کیلومتر. ارتفاع پروازی: 4500 متر. پرواز ایستا: بدون تاثیر جاذبه ی زمین =حداکثر در ارتفاع 1500 متری و با تاثیر جاذبه ی زمین= 2200 متر. میزان اوج گیری: 15 متر بر ثانیه. حداکثر شتاب کششی قابل تحمل: 1/75g بارگذاری استاندارد: 8 سرباز یا 4 برانکارد. تسلیحات خارجی= 1500 کیلوگرم و بارگذاری در مقرهای خارجی غیر از مهمات= 2500 کیلوگرم. تسلیحات: 4 مسلسل 7/12 میلی متری با برد موثر 1500 متر. زوایای نواخت مسلسل: 20 تا 60 درجه به سمت بالا و 120 درجه به سمن پائین. نوع گلوله ی مسلسلها: HEFI, APT, Duplex, DuplexT میزان شلیک: حداکثر تا 4500 تیر در دقیقه و به انتخاب خلبان می تواند کمتر نیز شود. دو مسلسل بسیار پرقدرت 30 میلی متری از نوع GSh-30K، با برد موثر 4000 متر. زوایای نواخت: نامعلوم. نوع گلوله ی مسلسلها: HEFI, HEI, APT, APE, CC میزان شلیک: بین 300 تا حداکثر 2000 یا 2600 گلوله. ترکیبی از 2 تا 8 فروند موشک ضد تانک از نوع AT-2C  یا  AT-6C. 2 تا 4 مقر پرتاب راکتهای 80 میلی متری S-8 با نواخت شلیک 20 فروند در هر ثانیه. 2 تا 4 مقر پرتاب راکتهای 57 میلی متری S-5 با نواخت شلیک 32 فروند در هر ثانیه. 940 تیر فشنگ برای مدلی که دارای مسلسل 23 میلی متری نوع GSh-23L باشد. 4 بمب 250 کیلوگرمی از نوع FAB-250 2 بمب 500 کیلوگرمی 500 لیتر بنزین در مخازن سوخت خارجی تسلحیات قابل حمل در انواع مختلف: مدل D: 4 مسلسل 7/12 میلی متری (قابل نصب بر روی بالچه ها) راکت اندازهای 57 میلی متری و موشکهای ضدتانک AT-2C/ SWATTER. مدل E: 4 مسلسل 7/12 میلی متری (قابل نصب بر روی بالچه ها) دو مسلسل ثابت 30 میلی متری در سمت راست بدنه راکت اندازهای 57 میلی متری، موشکهای ضدتانک AT-6C. همچنین نیروهای سوار شده در قسمت بار، می توانند از طرق پنجره های کابین به بیرون شلیک کنند. سنسورهای نصب شده (در مدلهای برای روسیه فقط): سیستم هدایت لیزری و FLIR و  RWR. سیستم های الکترونیک هوایی (آویونیک): سیستم هدف یاب با نمایشگر تلویزیونی ATGM، هدایتگر لیزری، سیستم FLIR، سنسور اطلاعات آب و هوا، و سیستم انتقال دهنده ی فرامین به موشک هدایت شونده. در مدل D از انواع بسیار ابتدایی سیستم های آویونیک استفاده شده است. در برخی از مدلهای صادراتی مانند E و Mi-35، سیستم های پرواز در شب و انطباق با شرائط آب و هوایی (مه آلود یا بارانی یا برفی)، سیستم های بهتر آویونیک، رادار هواشناسی، خلبان خودکار، نمایشگر سربالا (HUD) و مکان یاب جهانی (GPS)، قابلیت حمل مهمات بیشتر، نصب شده است. قابلیت حمل مهمات بیشتر و سیستم های آویونیک جدید نظیر HUD، با کمک فنی شرکت فرانسوی Sextant Avionique فراهم آمده است. تمهیدات برای افزایش بقاپذیری بالگرد: ملخ اصلی و ملخ انتهایی مجهز به سیستم الکتریکی مخصوص جهت جلوگیری از یخ زدگی. مخفی کننده ی حرارت ناشی از اگزوز موتورها جهت جلوگیری از رهگیری توسط موشکهای شانه پرتاب. کابین، بدنه و ملخ ها از تیتانیوم ساخته شده اند و به گلولهایی تا کالیبر 20 میلی متر، کاملن مقاوم هستند. گیرنده ی اخطار راداری بسیار پیشرفته به جهت مصون ماندن از رهگیری توسط رادارهای دشمن. سیستم پیشرفته ی تشخیص دوست از دشمن IFF به جهت عدم اصابت اشتباهی توسط نیروهای خودی. خدمه: یک خلبان و یک افسر مهمات که پشت سرهم می نشینند. قیمت: نامعلوم   کشورهای دارنده: حداقل 43 کشور (عمدتا مدل D) که عبارتند از: ارمنستان، افغانستان، الجزائر، آنگولا، بلاروس، کامبوج، چین، کوبا، جهوری چک، اتیوپی، گرجستان، آلمان شرقی، مجارستان، ایران (100 فروند مدل E)، عراق (50 فروند مدل D)، لیبی، مغولستان، نیکاراگوا، کره شمالی، پرو، لهستان، اسلواکی، یمن جنوبی، اوکراین و ویتنام. میل ٢۴ در ایران در ارتباط با به خدمت گیری این نوع هلیکوپتر در ارتش ایران، هنوز خبر موثقی، منتشر نشده است. در سال 1361 (مرحله ی سوم عملیات بیت المقدس و آزاد سازی خرمشهر)، یک هلیکوپتر Mi-24D عراقی به دلیل پیشروی سریع نیروهای ایرانی، غافلگیر شد و به اشتباه در پشت خطوط نیروهای ایرانی فرود آمد. خدمه اسیر شدند و هلیکوپتر توسط نیروهای ایرانی به موزه ای در تهران انتقال یافت. نبرد کبراهای ایرانی و هایندهای عراقی آنچه در پی می آید خاطره ای است از زبان ستوان ‏یکم خلبان علی چراغلو در مورد برتری خلبانان  کبرای ایران بر هایندهای عراقی در جریان جنگ تحمیلی. من استاد خلبان هلیکوپتر 206 هستم. این هلیکوپتر به علت کوچک بودن، دارای قدرت مانور خوبی است و به همین دلیل برای ماموریتهای شناسایی و پرواز در مناطق سخت و کوهستانی بیشتر از این نوع هلیکوپتر استفاده می‏شود. به من ماموریت داده شده به همراه یکی از فرماندهان نیروی زمینی، باتلاق هورالهویزه را شناسایی کنیم.  از آنجا که خط اول نیروهای عراقی در مقابل باتلاق بود و آنها دارای پدافند قوی بودند، لذا شناسایی آن منطقه از رو به رو بعید به نظر می‏رسید و ما برای رعایت اصل ایمنی، مجبور بودیم که باتلاق را دور بزنیم.  زمانی که به پشت خطوط عراقی‏ها رسیدیم، ناگهان متوجه شدیم که سه فروند هلیکوپتر سنگین Mi-24 Hind عراقی هایند به طرف ما در حال پروازند. بلافاصله توسط رادیو به قرارگاه مرکز هوانیروز در منطقه اطلاع دادم و خود نیز با سرعت هرچه تمام از همان راهی که آمده بودم برگشتم.   وقتی از مقابل نیروهای خودی می‏گذشتم متوجه سه فروند هلیکوپتر کبرا شدم. بلافاصله با آنها تماس گرفتم و موقعیت هلیکوپترهای عراقی را گزارش دادم. لحظاتی بعد، خلبانان کبرا در مقابل هلیکوپترهای عراقی صف ‏آرایی کردند و آماده‏ی درگیری شدند. من به دستور فرمانده منطقه و به منظور پشتیبانی هوایی در همان جا مستقر شده و به تماشای جنگ هوایی بین هلیکوپترهای کبرا و هایندهای عراقی پرداختم.  هلیکوپترهای عراقی و کبراهای ایران رو به ‏روی هم قرارگرفته بودند. خلبان یک کبرا که به من نزدیکتر بود، «ستوان باقر کریمی» بود. او به آرامی به هایند عراقی نزدیک می‏شد و خلبان هلیکوپتر عراقی هم با دستپاچگی به او تیراندازی می‏کرد ولی ستوان کریمی اعتنایی نمی‏ کرد و همانطور به سمت هلیکوپتر عراقی می‏ رفت و لحظه به لحظه به هایند نزدیکتر می‏شد. وضعیت طوری بود که نیروهای دو طرف نمی ‏توانستند از زمین وارد عمل شوند چون تیراندازی آنها این خطر را داشت که اشتباهاً هلیکوپترهای خودی را هدف قرار دهند. لذا نیروهای دو طرف دست از کار کشیده و به تماشای جنگ هوایی بین این شش هلیکوپتر پرداختند. من نیز از فرصت استفاده کرده و خود را به میدان درگیری کبرای خلبان کریمی نزدیکتر کردم طوری که صورت باقری را می‏دیدم که چسبیده به دوربین نشانه‏روی موشک بود. کمی دورتر نیز نبرد نزدیک دو هایند عراقی و دو کبرای ایرانی در جریان بود. هر دو صحنه بسیار نفس‏گیر و تماشایی بود و ما نمی‏‎دانستیم نظاره‏ گر کدام‏یک باشیم. از آنجا که فرکانس رادیویی ما با یگانهای زرهی نیروی زمینی یکی بود در رادیو می‏‎ شنیدم که همگی نیروهای زرهی ایران درگیر تماشای این نبرد هوایی هستند و مرتب در رادیو می‏گفتند: بزن، بزن.  هلیکوپترها به هم نزدیک شده بودند. ستوان کریمی هنوز به پیش می‏ رفت و فاصله‏اش با هایند عراقی خیلی کمتر شده بود. نفس‏ها در سینه حبس شده بود و کسی کاری انجام نمی ‏داد و همه منتظر نتیجه بودند. ناگهان هیند عراقی که به کبرای ستوان کریمی نزدیک بود خواست گردش کند و از خط آتش کبرا دور شود که در یک لحظه موشک تاو هلیکوپتر کبرای خلبان کریمی رها شد و درست به وسط هلیکوپتر عراقی اصابت کرد و هلیکوپتر عراقی در آسمان آتش گرفت و قبل از رسیدن به زمین کاملن متلاشی شد به طوری که چند لحظه ‏ی بعد تقریباً آثاری از هلیکوپتر عراقی دیده نمی‏ شد.  کمی دورتر، دو هلیکوپتر دیگر کبرا نیز موفق شده بودند دو هایند عراقی را با موشکهای تاو در هوا منهدم کنند. من به اتفاق هلیکوپترهای کبرا که دیگر مهمات نداشتند به طرف پایگاه خود حرکت کردیم و در راه توسط رادیو گزارش جنگ هوایی را به قرارگاه ارسال کردم. وقتی در پایگاه نشستیم مورد استقبال پرسنل هوانیروز و مقامات مستقر در قرارگاه قرار گرفتیم. فردای آن روز، این خبر در رسانه‏ های کشور، بازتاب حمعی وسیعی پیدا کرد و هر کدام به نحوی، شجاعت خلبانان کبرا را ستوده بودند.