کارشناسان فضایی سال 2018 را برای انجام یک ماموریت بین المللی بدون
سرنشین در نظر گرفته اند که برای جمع آوری و بازگرداندن نمونه هایی از خاک و
سنگ مریخ طراحی شده است. این ماموریت که بازگرداندن نمونه از مریخ نام
دارد، در صورت اجرا دشوارترین و پرهزینه ترین ماموریت اکتشافی در مریخ
خواهد بود.
کارشناسان معتقدند اگر نمونه هایی از مریخ جمع آوری و به زمین منتقل
شود، دانشمندان می توانند در آزمایشگاه اطلاعات بسیار بیشتری از آن کسب
کنند، تا اینکه بخواهند برای مثال از رهنوردهای روباتی که بر سطح ماه حرکت
می کند، استفاده و از راه دور آنها را هدایت کنیم.
هم اکنون کارگروهی تشکیل شده است تا بر انجام این ماموریت نظارت
داشته باشد و مراحل انجام آن را طراحی کند. این هیات گزارش اولیه خود را
منتشر و طی آن تاکید کرد که برای انجام این ماموریت دشواری های بسیاری پیش
روست. مدیر برنامه اکتشاف مریخ در ناسا در یک کنفرانس خبری در پاریس گفت در
سال 2018 دوره ماموریت بازگشت نمونه از مریخ آغاز می شود. نویسنده این
گزارش گفته است بدون توجه به زمان آغاز ماموریت، بازگرداندن نمونه 500 گرمی
مریخ به زمین پنج سال زمان می برد و قدرت های برتر فضایی جهان باید برای
تامین هزینه های آن مشارکت کنند تا بتوان به این هدف شگفت آور دست یافت.
طراحی پرواز
استفان جانی چوسکی معاون مرکز ملی پژوهش های فضایی فرانسه گفت؛ حداقل
همکاری فراقاره یی بین اروپا و امریکا نیاز است تا این «پروژه بسیار دشوار»
انجام شود. وی با اشاره به چشم اندازهای این طرح گفت؛ «این ماموریت به
نوعی جام مقدس محسوب می شود که ما در جست وجوی آنیم.» در خوش
بینانه ترین حالت موشک اطلس A551 در سال 2018 یک رهنورد متحرک (یا مریخ
نشین ثابت) را حمل و سپس در سطح مریخ رها خواهد کرد تا نمونه هایی گزینش
شده از خاک سطح مریخ را جمع آوری کند و بهترین تصویر از گذشته زمین شناختی
این سیاره را در اختیار دانشمندان قرار دهد. از جمله ابزارهایی که
باید به مریخ ارسال شود یک وسیله پرواز از سطح مریخ است که باید ضمن به
همراه داشتن نمونه های جمع آوری شده از مریخ از سطح این سیاره پرواز کند.
در سال 2019 یک موشک بزرگ آریان 5ECA از زمین بلند می شود و مدارگردی را
به مریخ می فرستد. ابزار پرواز از سطح مریخ که ظرف حاوی نمونه خاک مریخ را
با خود دارد، پس از بلند شدن از مریخ و خروج از سیاره سرخ، ظرف حاوی نمونه
خاک را در مدار مریخ رها می کند. در این هنگام مدارگرد مریخ این نمونه را
دریافت می کند. در مرحله بعد فضاپیما سفر دراز خود به سمت زمین را
آغاز می کند و پس از رسیدن به زمین آن را به «ابزار ورود به زمین» تحویل می
دهد. این ابزار به گونه یی طراحی شده است که برای ورود به جو زمین (که
بسیار گرمازا است) مناسب خواهد بود. در آخرین مرحله این نمونه ها بازیابی
شده و تجزیه می شود. در گزارش اولیه این طرح آمده است؛ «از میان
مکان های بسیار مختلف ارزیابی وجود یا عدم وجود حیات در جهان، مریخ یکی از
بهترین و در دسترس ترین گزینه ها است.» طبق اسناد موجود، هزینه های این طرح
به تقریب بین 5/4 تا 8 میلیارد دلار (3 تا 3/5 میلیارد یورو) است که «به
ملزومات نهایی و همکاری های بین المللی بستگی دارد».مراحل انجام طرح بازگردانی نمونه از مریخ
1- در سال 2018 یک موشک اطلس A551 که حاوی رهنورد متحرک یا مریخ نشین ثابت است از زمین بلند می شود.
2- رهنورد یا سطح نشین روی سطح مریخ فرود می آید تا نمونه هایی از سنگ و
خاک مریخ را جمع آوری کند. از جمله تجهیزاتی که به مریخ می رود یک موشک
کوچک است که ابزار پرواز از مریخ نام دارد. 3- در سال 2019 موشک بزرگ آریان 5ECA اروپا از زمین پرتاب می شود و مدارگردی را به مریخ می فرستد.
4- ابزار پرواز از مریخ که ظرف حاوی نمونه ها را به همراه دارد از سطح
سیاره مریخ پرواز می کند و نمونه ها را در مدار مریخ رها می کند. پس از آن
فضاپیما این ظرف حاوی نمونه را می گیرد. 5- مدارگرد سفر طولانی خود
به سمت زمین را آغاز می کند و پس از رسیدن به زمین، نمونه ها را که در
محفظه یی قرار دارد به سمت زمین رها می کند. قرار دادن نمونه ها در یک
محفظه مستحکم ضروری است، زیرا ورود به جو زمین با حرارت بسیاری همراه است.
۹۱/۰۱/۲۱
۰
۰
مصطفی نداف