هواپیماهای P-3C بیش از 20 سال در ناوگان JMSDF (مخفف Japan Maritime Self-Defense Force و یا همان شاخه دریایی نیروی دفاعی ژاپن) خدمت کرده اند و هم اکنون زمان آن فرا رسیده است تا با نمونه های جدید گشت دریایی جایگزین گردند. در سال های گذشته کمپانی عظیم Lockheed Martin در ایالات متحده مشغول طراحی و توسعه هواپیمای P-7 جهت جایگزینی با نمونه های P-3 بود, اما این پروژه بطور کامل لغو گردید. از آنجا که JMSDF به سایر هواپیماهای مشابه (همچون Nimrod انگلستان) احتیاجی نداشت, لذا مقامات و مسئولان ژاپنی تصمیم گرفتند هواپیمای بومی خود را توسعه دهند و از نمونه های خارجی بهره نگیرند.
این هواپیما در بسیاری از بخش ها و خصوصیات طراحی خود, با نمونه Kawasaki C-2 مشترک میباشد و این کشور قصد دارد در آینده نزدیک کلیه هواپیماهای ترابری C-1 و C-130H خود را با این نمونه تعویض نماید. با اینحال از آنجا که نقش این 2 هواپیما بسیار متفاوت میباشند, بنابراین میزان شباهات نیز به حداقل ممکن میرسند. رمز موفقیت این روش طراحی در بهره گیری از تجربه ها و منابع گذشته میباشد و به همین دلیل مجموع هزینه های مربوط به مرحله طراحی و توسعه با کاهش چشمگیر روبرو گردیده اند. در سال 2007 میلادی, مجموع هزینه توسعه پروژه P-X معادل 345 میلیارد ین ژاپن (3 میلیارد دلار) اعلام گردید.
طراحی
هواپیمای P-1 همچون 2 هواپیمای Nimrod و S-3 Viking از موتورهای جت بهره میبرد. نمونه XP-1 از 4 عدد موتور F7-10 ساخت IHI و نصب شده بر سطح زیرین بال ها بهره میبردند. در ابتدا پروژه های P-X و C-X بطور کامل از یکدیگر مجزا بودند, اما در آینده تصمیم بر شبیه سازی و ایجاد نقاط مشترک در آنها اتخاذ گردید. بخش های مشترک با پروژه C-X عبارت بودند از: پنجره های کابین خلبان, بال های بیرونی و سکان افقی. سایر بخش های داخلی و مشترک عبارت هستند از: سامانه برق کمکی (APU), چیدمان درون کابین خلبان, کامپیوتر مرکزی و سامانه کنترل پرواز, چراغ های هشدار دهنده زمینی و ارابه های فرود. بهره گیری از اجزای مشترک بیش از 25 ملیارد ین ژاپن (218 میلیارد دلار) صرفه جویی اقتصادی در طراحی این هواپیما به همراه داشت. همچنین سایر هزینه های عملیات و جاری نیز با استفاده از این ترفند با کاهش چشمگیر روبرو گشت.
هواپیمای P-1 جهت انجام ماموریت های TACCO از پردازشگر هوش مصنوعی (AI) بهره میبرد. P-1 همچون بالگردهای SH-60K به سامانه پیشرفته "مبارزه بر اساس مسیر" مجهیز میباشد و این سامانه در عملیات های TACCO بهترین مسیر پرواز را جهت رهگیری زیردریایی ها تعیین مینماید. سامانه پرواز با نور (Fly By Light و یا همان فیبر نوری) مهمترین ویژگی این هواپیما میباشد. در این سیستم کلیه اطلاعات پرواز با استفاده از امواج الکترومغناطیس و تحت غالب فیبر نوری به سایر بخش ها منتقل میگردند. P-1 اولین هواپیمای تولید انبوه در دنیا میباشد که جهت کنترل پرواز, بطور عملیاتی به این سامانه مجهز گردیده است.
هواپیمای P-1 با استفاده از رادارهای آرایه فازی HPS-106 ساخت Toshiba و حسگرهای مغناطیسی (MAD) و همچنین سامانه های تشخیص اشعه مادون قرمز, قادر به رهگیری و کشف کلیه زیردریایی ها و شناورهای کوچک میباشد. این هواپیما در بسیاری از سامانه های تشخیص و رهگیری خود, با نمونه آمریکایی P-8 مشترک میباشد. از جمله مهمترین موارد میتوان به سامانه MAD ساخت کمپانی CAE کانادا اشاره نمود. همچنین این هواپیما دارای محفظه داخلی جهت حمل بمب های ضد زیردریایی و همچنین 8 جایگاه خارجی جهت حمل موشک های هوا به زمین و یا بمب های ضد اهداف دریایی میباشد.
سابقه عملیات
در تاریخ August 31 سال 2007 میلادی, وزارت دفاع ژاپن سازه و بدنه اولیه 4 فروند هواپیمای P-1 را معرفی نمود. اولین هواپیمای XP-1 در تاریخ 28 September همان سال از پایگاه هوایی Gifu در خاک ژاپن, اولین پرواز رسمی را به انجام رساند. این پرواز حدود 1 ساعت ادامه داشت و پس از آن با موفقیت به زمین نشست. در همان زمان نام PX-1 جایگزین نام قدیمی P-X گردید.
در ماه March سال 2010 میلادی, صنایع سنگین Kawasaki ژاپن, تعداد 4 فروند هواپیمای گشت دریایی XP-1 را جهت انجام آزمایشات نهایی به وزارت دفاع این کشور تحویل داد. در تاریخ 8 August سال 2011 میلادی, وزارت دفاع ژاپن اعلام نمود 2 فروند از هواپیماهای P-1 در طول انجام آزمایشان زمینی با مشکلاتی در بخش های مرکزی بدنه و مخازن سوخت روبرو گریده اند. وزارت دفاع ژاپن پس از این اتفاق اقدام به تدوین برنامه جامع و منظم جهت رفع این مشکلات در کلیه هواپیماها نمود.
مشخصات (بر اساس نمونه XP-1)
خدمه: 2 نفر جهت پرواز و 11 نفر جهت عملیاتطول: 38 متردهانه بال: 35.4 مترارتفاع: 12.1 مترحداکثر وزن در هنگان برخاست: 79.700 کیلوگرمموتورها: 4 عدد موتور XF7-10 ساخت IHI Corporation با تکنولوژی Turbofan
کارایی
سرعت پیمایش افقی: 833 کیلومتر در ساعتبرد: 8000 کیلومترسقف پرواز: 44.200 پا
تسلیحات
بمب ها: 2000 پوندیموشک ها: AGM-84 Harpoon و ASM-1C و AGM-65 Maverickتسلیحات ضد زیردریایی: MK-46 و Type 97 و G-RX5
۹۰/۱۲/۲۴
۰
۰
مصطفی نداف